Ægir - 01.01.1941, Síða 33

Æ G I R
27
GOO tn. alls fyrir Ameríkumarkað. Afli
í reknet var annars heldur tregur í fló-
anum.
Reknetaaflinn fyrir Norðurlandi i
sumar var með lélegasta móti. Alls
stunduðu um 50 bátar þessa veiði,
skemmri eða lengri tíina, og öfluðu
samtals um 15 þús. tn. Var síldin mjög
misstór og gekk þessvegna mikið úr af
lienni.
Saltsíld var flutt út á árinu fyrir
2 758 800 kr. en magnið var aðeins um
88 þús. tn. Á fvrra ári var útflutningur-
inn 288 þús. tn. og 11.7 millj. kr. Var
enn eftir um áramót meira en lielmingur
síldarinnar, sem á að fara til Svíþjóðar
eins og' áður var sagt.
c. Síldveiði erlendra skipa.
Að þessu sinni stunduðu engin erlend
skip síldveiði fyrir utan landhelgi. Var
það ófriðurinn, sem hindraði það, að
slíkt gæti orðið, þar sem allar þær
þjóðir, sem hingað til hafa stundað
þessar veiðar, og sumar í mjög stórum
stíl, voru ýmist sjálfar í ófriði (Norð-
menn, Danir, Þjóðverjar), eða innilok-
aðar vegna hernaðaraðgerða nágranna-
þjóðanna (Svíar), eða flakandi í sárum
eftir nýafstaðinn ófrið (Finnar), eða
iiðnar undir lok sem sjálfstæðar þjóðir
(Eystrasaltsríkin). Árið 1939 stunduðu
alls 176 erlend skip sildveiði hér við
land, og er það álit margra, að fjar-
vera svo mikils fjölda skipa í sumar
hafi haft mikla þýðingu fvrir síldveið-
arnar á sumrinu.
Aftur á móti voru hér við land i
sumar allmörg færeysk leiguskip og
norsk flóttaskip, en þar sem þau máttu
veiða á sömu slóðum og íslenzk skiji, er
það ekki sambærilegt við veiðar erlendra
skipa áður. Þrált fyrir það, verður
minnst lítillega á þessi skip hér.
Á undanförnum árum hefir það tíðlc-
azt, að leigð hafa verið færeysk skip
hingað til síldveiða. Hefir meirihluti
skipshafnanna oftasl verið færeyskur á
þessum leiguskipum, en aðeins 1—3 Is-
lendingar, nótabassinn og' 1—2 menn
með honum. I sumar urðu meiri hrögð
að jiessu en áður, og voru alls 21 fær-
eyskt skip með 21 herpinót hér við land
á síldveiðum. Á þessum skipum voru
alls 407 menn, og' þar af aðeins 39 Is-
lendingar. Afli þeirra varð alls 207 578
mál. Allmikillar óánægju gætti meðal
sjómanna i sumar út af þvi, að þessi
skip skvldu njóta sömu réttinda með
löndun og íslenzku skipin. Hinsvegar
töldu sumar verksmiðjurnar, að ein-
ungis með því að trvggja sér afla þess-
ara skipa, gætu þær verið öruggar um
að fá næga síld lil vinnslu, þareð ís-
lenzku skipin vildu lielzt ski])ta við þær
verksmiðjur, scm næst lágu miðunum.
Voru það aðallega Norðfjarðar og Hjalt-
eyrarverksmiðjurnar, sem fóru þessa
leið til að tryggja reksturinn. Það er
ekki liægl að álasa stjórnum þessara
verksmiðja fvrir þessar ráðstafanir
jieirra, lieldur skipulagið í heild, eða rétt-
ara sagl skipulagslevsið, sem hér hefir
ríkt. Aldrei hefir komið eins greinilega
í ljós og i sumar, hversu hér er þörf
endurbóta i þá átt að tryggja sem skjót-
asta afgreiðslu skipanna, ón tillits til
þess við Iivaða verksmiðju löndun fer
fram. Hefir það oft komið fyrir, að ski])
hafa orðið að híða dögum saman eflir
löndun við þá verksmiðju, sem þau
voru samningsbundin við, þegar aðrar
verksmiðjur, sem e. t. v. liefir verið
styttra að sigla til, liafa tæplega haft úr
nægri síld að vinna, eða gátu þó a. m. k.
tekið á móti viðstöðulaust. Sjá allir, að
hér má koma endurbótum á, l. d. með
því að jafna skipunum hetur niður á