Ægir - 01.02.1946, Page 31

Æ G I R
53
!>• Saltsíldin.
Á styrjaldarárunum kippti svo mjög úr
verkun saltsíldar, að heita mátti að hún
laegi niðri að mestu leyti, samanborið við
það, sem áður var. Þegar styrjöldinni í Ev-
i'ópu lauk um vorið 1945, opnuðust mögu-
íeikar til þess að selja aftur saltsíld á hina
fyrri markaði í Evrópu, einkum Svíþjóð. Á
árunum fyrir styrjöldina komst saltsíldar-
magnið alll upp í 348 þús. tunnur árið 1938
og 260 þús. tunnur 1939, en árið 1944, sem
var la?gst af styrjaldarárunum, voru aðeins
saltaðar 35 þús. tunnur síldar.
Miklir erfiðleikar voru á því að afla nægi-
legra tunna fyrir sildarvertíðina. Um tunnu-
nam að þessu sinni aðeins 463 238 hl af síld
(sbr. töflu XVI). Var þetta magn aðeins um
timmti hluti þess, sem lagt var inn til verk-
smiðjanna árið áður. Jafnlítið magn mun
ekki hafa borizt til síldarverksmiðjanna
síðastliðin 20 ár.
Um 52% af bræðslusíldinni fóru til sild-
arverksmiðja ríkisins, og er það heldur
minna en árið áður, en þá var það 61% og
var þá það hæsta sem verið hafði. Um 60%
af því magni, sem sildarverksmiðjur rikis-
ins tóku á móti, fór í verksmiðjurnar á
Siglufirði, en hitt til Raufarhafnar. Var
hluti Raufarliafnarverksmiðjunnar meiri að
þessi sinni en nokkru sinni áður, og var
það meðal annars af þvd, að síldin hélt sig
mikið austan til á veiðisvæðinu, en heita
mátti, að aflalaust væri á miðsvæðinu.
birgðir frá fyrri árum var ekki að ræða
nema lítilsháttar af gömlum tunnum við
Uaxaflóa, sem voru misjafnar að gæðum.
ítrekaðar tilraunir voru gerðar af hálfu
Sildarútvegsnefndar til þess að fá keyptar
tunnur frá Bretlandi, Bandaríkjunum og
Ivanada, en ])ó búið væri að kaupa nokkuð
af tunnum í Kanada, fékkst ekki útflutn-
ingsleyfi fyrir þeim, þegar til kom. Enn
fremur hafði UNRRA gert ráð fvrir að leggja
til tunnur undir 40 þús. tunnur af síld, en
ekkert varð þó af þvi. Með verzlunarsamn-
ingi, sem gerður var við Svía snenima á ár-
inu, var ákveðið, að Svíar skyldu leyfa út-
flutning á 125 þús. tunnum undir sild, sem
þeir áttu að fá keypta frá íslandi, en áður
hafði nefndinni tekizt að l'esta kaup á 180
þús. tunnum í Svíþjóð. Síðar var útflutn-
ingsleyfið hækkað upp í 135 þús. tunnur, en
ekki tókst að fá leyfi fyrir þeim 45 þús.
lunnum, sem þá voru eftir. En með því að
síldveiðin brást, svo sem raun varð á, og
ekki var þörf fyrir allar þær tunnur, sem
um hafði verið samið að fluttar skyldu til
landsins frá Sviþjóð, voru ekki fluttar inn
nema 118 þús. tunnur, og fór nokkur hluti
af því, eða rúinar 13 þús. tunnur, til Faxa-
Jlóa um haustið. Að ekki voru fluttar inn
fleiri tunnur frá Svíþjóð en raun varð á,
mun einnig hafa stafað af því, að sænsku
tunnuverksmiðjurnar höfðu ekki undan að
framleiða, enda er vitað, að þeir Svíar, sem
áttu að afhenda tunnurnar til Síldarútvegs-
nefndar, keyptu nokkuð í Noregi til þess að
geta staðið í skilum með afhendingu. Auk
jieirra tunna, sem fluttar voru inn frá Sví-
þjóð, keyptu nokkrir einstakir síldarsalt-
endur tunnur af erlendum veiðiskipum, sein
veiddu fyrir utan landhelgi. Var þetta eink-
um, þegar kom fram á sumarið og síldveiði
herpinótaskipanna brást.
Síldarútvegsnefnd leyfði söltun síldar
hinn 25. júlí. Alls voru saltaðar á landinu
95 395 tunnur, sbr. töflu XVII. Voru þar af
tæplega 18 þús. tunnur saltaðar í Faxaflóa
um sumarið og aðallega um haustið, en hitt
á Norðurlandi. Yfir 90% af saltsíldinni var
liausskorið, og er það meira en verið hefur