Ægir - 15.12.1959, Síða 25

ÆGIR — AFMÆLISRIT
23
sé einmitt sjávarhitinn, misheitir straumar,
sem ráða mestu um þær.
Bygging Reykjavíkurhafnar.
I septemberblaðinu 1912 er skýrt frá
því, að 14. s. m. hafi á aukafundi í bæjar-
stjórn Reykjavíkur verið samþykkt að
taka tilboði N. C. Monbergs í Khöfn um
byggingu Reykjavíkurhafnar að upphæð
kr. 1.510.000.
Um fri'ðv.n Faxaflóa.
I okt.—nóv. blaðinu er grein, sem nefn-
ist ,,Um friðun á Faxaflóa fyrir botn-
vörpungum“ eftir ritstjórann. Lætur hann
í ljós miklar áhyggjur út af síauknum
ágangi togara í flóann, bæði erlendra og
íslenzkra og telur allri annarri útgerð þar
stefnt í voða með henni. I lok greinar-
innar segir svo:
Herra Bjarni Sæmundsson hefur í samtali
við ritstjóra þessa blaðs drepið á ráð til þess
að friða flóann algert fyrir öllum hotnvörpu-
skipum — jafnt útlendum sem innlendum —
eða að minnsta kosti það af honum sem mesta
nauðsyn ber til, og þa<5 er meS því aS hlaSa
dálilinn hólma úr grjóli á hrauminam í miSj-
um flóanum, þar sem dgpiS er aSeins um 6
faSmar.
hað er svo margt sem mönnum dettur í hug
ó þessári framfara- og umbyltingaöld. — Þar
sein Reykjavíkurbær með hjálp landssjóðs ætl-
ar sér að byggja mörg hundruð faðma langan
garð, sumpart á jafnmiklu dýpi og hér um
ræðir, þá er von að slík spurning komi í hug
hugsandi manna, hvort þetta sé ekki fram-
kvæmanlegt, og um leið nái tilgangi sínum.
Með liólma, sem liyggður væri þarna úr
grjóti, þá lokaði hann samkvæmt gildandi lög-
um mestöllum flóanum fyrir botnvörpuskipúm.
En þar sem þetta væri nýstárlegt fyrirtæki og
einstakt í sinni röð, mundi það eftir því sem
hann hélt verða deildar skoðanir um það, hvort
slikan hólma, gerðan af manna höndum, bæri
að skoða eins og eyju, tilliúna af náttúrunni,
eða ekki, en það virðist engum vafa bundið,
að þessi hólmi yrði álitinn tilheyra fslandi,
þar sem liann væri byggður af íslenzkum
mönnum, en hvorki tilheyra Englendingum,
Dönum eða Þjóðverjum, svo frá þvi sjónar-
miði virtist það ómótmælanlegt að landhelgin
yrði íslenzk í kringum hann, engu siður en
þótt hann hefði risið úr sjó fyrir áhrif elds
eða annarra krafta náttúrunnar.
Þilskipin úrelt.
í sama blaði er svofelld hugleiðing:
Þilskipin virðast eftir því sem tímar líða að
verða úrelt meir og meir, og stafar ])að mikið
af vantandi fiskimönnum, sem ágerist mjög eft-
ir því sem aðrar atvinnugreinar heimta fleira
fólk. Það er engin furða þótt land vort, sem
aðeins hefur rúmlega 80 þús. innbyggjendur,
geti ekki miðlað nægu fólki til allra atvinnu-
fyrirtækja sem aukast mjög árlega, en fólkið
ekki að sama skapi, svo örðugleikar vaxa og
kröfur hækka við þá sem atvinnuna veita. Til-
finnanlega er líka farið að hera á samkeppni
frá útlendri hlið með að fá vinnukraft hér,
einkum á hotnvörpuskip seinnipart vetrar og
vors, og svo til síldveiða á sumrin. Þetta veik-
ir allt aðstöðu innlendra atvinnuveitenda. Leitt
er það samt, ef hinn ágæti „jagtfiskur" smátt
og smátt hverfur af markaðinum og verður
aðeins sem endurminning frá horfnum dögum.
Stofnu Eimskipfélags íslans.
I marzblaðinu 1913 er þess getið, að 16.
janúar hafi Stúdentafélagið haldið fund
og var umræðuefnið „samgöngumálin og
stofnun innlends gufuskipafélags“. Bjarni
Jónsson viðskiptaráðunautur (frá Vogi)
hafði framsögu og hvatti mjög til þess
að stofnað yrði íslenzkt gufuskipafélag. í
sama streng tóku Brynjólfur Bjarnason,
kaupm., Thor Jensen o. fl. Undirbúningur
undir slíka félagsstofnun hafði þá staðið
um alllangt skeið og segir svo um hann í
Ægi:
Sá sem fyrstur fór að hreyfa þessu máli fyrir
alvöru og færa það í tal við menn var Sveinn
Björnsson yfirdómslögmaður, enda vita kunn-
ugir að hann hefur um mjög langan tíma haft
á því mikinn áhuga að landið gæti náð undir
sig siglingum sínum. Auðvitað hefði minna
orðið úr öllu saman ef hann hefði ekki hitt á
ágæta menn til þess að færa þetta í tal við, en
það voru kaupmennirnir I.. Kaaber, Thor Jen-
sen og Garðar Gíslason, Eggert Claessen yfir-
dómslögmaður og Jón Þorláksson landsverk-
fræðingur o. fl. Kvöddu þessir menn sér ýmsa
fleiri menn til viðtals smátt og smátt; fundir
voru haldnir og áætlun fyrirtækisins rökrædd
frá öllum hliðum. . . .
Þegar húið var að leggja smiðshöggið á þessa
áætlun var öllum þingmönnum og hlaðamönn-
um, sem náð var til, boðið á fund í gildaskálan-
um á „Hótel Reykjavík" og fyrirtækið rætt
fram og aftur....Lauk þeim fundi með því að