Ægir - 15.12.1959, Blaðsíða 65

ÆGIR — AFMÆLISRIT
63
Tafla þessi þarfnast ekki mikilla út-
skýringa; — þiljaðir bátar undir 12 rúm- T A F I
Ár Róðrarbátar Opnir vélbátar
Tala Br. lestir Tala Br. lestir
1905 1874 3.050
1910 1364 —
1920 1002 — •
1930 171 — 423 —
1939 118 — 483 —
1945 261) — 2241) —
1950 51) — 2231) —
1957 — — 2711) —
1 Þcssar tölur merkja þátttöku í veiðum —
Á því tímabili, sem hér um ræðir, hefur
meðalstærð þilskipa yfir 12 br. rúml.
vaxið, og sýnir tafla III þá þróun nokkuð.
T A F L A III
Ár Fiskiskip tala Alls lestir br. Moðalstærð lestir br.
1905 169 8.252 48.8
1910 148 7.566 51.1
1920 189 13.681 72.4
1930 312 24.061 77.1
1939 372 24.430 65.7
1945 427 26.530 62.1
1950 519 50.849 98.0
1957 573 54.781 95.6
Ef við lítum aftur á töflu I. og II.,
sjáum við, að rúmlestatala þilskipa, 12
br. rúml. og yfir, hefur nær sjöfaldast á
tímabilinu. — Hins vegar hefur fjöldi og
heildarstærð opnu bátanna með og án
vélar dregizt saman, svo og fjöldi og rúm-
lestatala þiljaðra báta undir 12 br. rúm-
lestum. — Ekki er samt auðvelt að geta
nákvæmlega til um rúmlestatölu þessara
skipa, þar sem skýrslur eru ekki aðgengi-
lestum eru taldir í töflu II. hér á eftir,
svo og opnir vélbátar og róðrarbátar. —
A II
Þiljaðir vélbátar Alls
undir 12 br. rúml.
Tala Tala Br. lcstir Tala Br. lestir
70 — — 1944 —
380 — — 1744 —
355 — — 1357 —
— 364 2.555 958 —
— 219 1.572 820 —
— 192 1.365 444 —
— 110 755 342 —
— 118 822 389 —
ekki bátaeign.
legar, en gera má ráð fyrir, að hún hafi
nokkurn veginn lækkað í hlutfalli við
fækkun þeirra, en þó e. t. v. heldur
minna. — Meðalrúmlestatala þiljaðra
báta undir 12 lestum hefur haldizt nokk-
uð stöðug, — um 7 lestir, — frá því að
fyrst var farið að skrá þessa báta. —
Þær veiðarfærategundir, sem íslending-
ar notuðu, héldust óbreyttar að mestu
fram á síðari hluta 19. aldar sem fyrr
segir, og voru hinar sömu og notaðar voru
í þeim hlutum Noregs, þar sem flestir
landsmenn áttu uppruna sinn. — Hand-
færin voru langalgengust, en net munu
og eitthvað hafa verið notuð, — einkum
framan af, — en þó aldrei að neinu ráði
fyrr en á síðustu árum 19. a!dar. Línan
mun hafa verið tekin í notkun á 15. öld.
Framfarirnar á þessum sviðum hafa
hins vegar verið stórstígar á s. 1. 50 ár-
um, — en eiga flestar upphaf sitt nokk-
uð fyrr. — Fyrstu tilraunir til síldveiða
með reknetum voru taldar gerðar út af
Austfjörðum árið 1890. — Róið var á
opnum báti og látið reka með 3—4 net.
En veiðar þessar hófust fyrst fyrir al-
vöru, er félag nokkurt í Reykjavík tók að
gera þilskip út til veiðanna; frá aldamót-
um, eða 1901, hófut síldveiðar með rek-