Ægir - 15.12.1959, Page 145

ÆGIR — AFMÆLISRIT
143
í ársbyrjun 1957 var svo lagt fyrir al-
þingi frv. til laga um sölu og útflutning
sjávarafurða. í tilefni af því var kallaður
saman auka-aðalfundar S. í. F. hinn 15.
febr. 1957. Þar voru samþykkt mótmæli
gegn þessu frumvarpi ríkisstjórnarinnar
svo einróma. að mótmælin voru sam-
þykkt með 802 atkvæðum gegn 4, en 195
seðlar voru auðir. Svo fast og eindregið
stóðu menn úr hinum ýmsu stjórnmála-
flokkum um þessi samtök sín. Og enn
hefur engin breyting verið gerð gagnvart
starfsemi S. í. F.
Eftir samkomulagið 1935 var Magnús
Sigurðsson bankastjóri kosinn formaður
stjórnarinnar og gegndi hann því starfi
til dauðadags 27. október 1947. Af hon-
um tók við formannsstörfum Richard
Thors, sem verið hefur formaður samtak-
anna síðan.
Framkvæmdastj órar Sölusambandsins
hafa þessir verið: Kristján Einarsson,
Ólafur Proppé og Richard Thors, fyrstu
3 árin, eftir Ólaf Proppé, Thor Thors, þar
til hann var skipaður sendiherra, en eft-
ir það Helgi Þórarinsson, og hafa þeir
síðan verið tveir Kristján Einarsson og
Helgi Þórarinsson, en þannig hefur
Kristján verið framkvæmdastjóri sam-
takanna frá upphafi.
Einstaka raddir hafa véfengt gildi
þessara samtaka og fundið þeim ýmis-
legt til foráttu. Allt slíkt hafa þau staðið
af sér og hin frjálsu samtök, sem að þeim
hafa staðið talið þau gagnleg útgerðinni
og þjóðinni nauðsyn. Meira að segja hin-
ir erlendu kaupendur sáu skjótt ýmsa
kosti þessara samtaka einnig fyrir þá, og
hafa því jafnan borið traust til þeirra.
Er því vafasamt, að nokkuð annað form
eða félagsskapur á þessum vettvangi
henti betur eins og nú er málum komið.
Saltfisksalan og vvShorfin í dag.
í ýmsum fiskkaupalöndum takmarkast
sala íslenzks saltfisks nú af milliríkja-
samningum, þar sem nokkur fiskkaupa-
löndin gera það að skilyrði, að þaðan séu
keyptar vörur fyrir jafnvirði, eða nokk-
urn hluta andvirðisins. Gagnvart íslandi
kemur hér þó enn annað og verra til, en
það er hin síaukna saltfiskframleiðsla
nokkurra þeirra landa, sem voru okkar
aðal kaupendur að saltfiski. T. d. veiða
Spánverjar og Portúgalar nú sjálfir um
60—80% af því magni, er þeir nota heima
fyrir. Þá hafa Frakkar aukið fiskfram-
leiðslu sína, og eru nú í hópi stærstu
keppinauta Islands á saltfiskmarkaðinum.
En auk þess er glíman alltaf hörð við
hina gömlu keppinauta og nágranna,
Færeyinga og Norðmenn. Virðist hin
harða samkeppni af þeirra hendi oft vera
óþörf og koma sér því ver fyrir báða að-
ila. Það mun fyrst og fremst eiga rót
sína að rekja til sölukerfis þeirra, sem
ekki er í nærri eins föstum skorðum og
hið íslenzka.
Ég spurði forstjóra S. í. F. um salt-
fiskneyzluna nú samanborið við áður fyrr.
Þeirri spurningu svöruðu þeir eitthvað á
þossa leið:
Um það er ekki að villast, að saltfisk-
framleiðslan, og þá einnig neyzla salt-
fisks í heiminum hefur stóraukizt frá
síðustu aldamótum. Má í því sambandi
benda á, að á þeim tíma hafa ný lönd
bætzt í hópinn sem kaupendur og neyt-
endur saltfisks. Er þar aðallega um að
ræða Suður-Ameríkulöndin, og þá alveg
sérstaklega Brasilíu, en einnig Vestur-
Indíueyjar. Þá hefur saltfiskneyzla Spán-
verja, Portúgala. ítala og Grikkja aukizt
mjög á s. 1. hálfri öld. Það var álit
margra, að eftir síðasta stríð væri sögu
saltfiskneyzlunnar að mestu lokið. En
þrátt fyrir, að nýjar verkunaraðferðir —
einkum hraðfiysting — hefur mjög rutt
sér til rúms á s. 1. 20 árum, sýna skýrslur
ýmissa landa, að saltfiskframleiðslan frá
stríðslokum til þessa dags hefur aukizt
um ca 10%. Því má þó ekki gleyma, þeg-
ar rætt er um saltfiskframleiðsluna í hin-
um ýmsu löndum, að mikill meirihluti
neytenda býr við hin frumstæðustu skil-
yrði, og fæst landanna hafa komið upp