Ægir - 01.04.1993, Blaðsíða 8

meira. Mikið framboð er víða á ódýr-
ari fisktegundum eða frá fram-
leiðendum eins og Rússum sem sætta
sig við mun lægra verð en flestar aðr-
ar fiskveiðiþjóðir á norðurhveli jarð-
ar. I þeirri samkeppni gildir að fram-
leiða góða vöru og tryggja áreiðanleik
í afgreiðslu og þjónustu. í þeim efn-
urn hafa íslensku stórfyrirtækin stað-
ið sig vel, en því miður er ákveðin
hætta á því að tækifærissinnaðir út-
flytjendur reki undirboðsviðskipti og
selji jafnvel lélega vöru sem gæti
komið óorði á íslenska fiskframleið-
endur.
Það væri sorgleg niðurstaða fyrir
íslensku þjóðina ef áratuga verðmæt
markaðsuppbygging væri rifin niður
og eyðilögð vegna vanhugsaðrar sam-
keppni íslenskra aðila í útflutnings-
málum. Höfundur þessarar greinar er
eindregið fylgjandi frjálsri sam-
keppni, en því aðeins að hún gagnist
íslendingum og sé þjóðinni hag-
kvæm.
Starfsemi íslensku
fyrirtœkjanna erlendis
Á síðustu árum hefur orðið rnikil
breyting á skipan útflutningsmála á
Islandi. í stað fárra stórra útflutn-
ingssamtaka, sent önnuðust sölu
meginhluta afurðanna, hafa komið
til skjalanna tugir aðila, einstaklingar
og fyrirtæki, sem bjóða til sölu ís-
lenskar sjávarafurðir á umboðssölu-
grundvelli. Fæst þessara nýju fyrir-
tækja fjárfesta sem nokkru neinur 1
sölu- og markaðsuppbyggingu er-
lendis.
Fjárhagsleg geta þeirra og hugsan-
lega vilji til slíkra hluta er takmark-
aðri heldur en hjá stóru sölufyrir-
tækjunum. Með tilliti til lengri tíma
sjónarmiða í uppbyggingu í sölu- og
markaðsmálum, sem hafa skilað Is-
lendingum farsælum árangri á liðn-
um áratugum í skjóli sölusamtak'
anna, er aukin hætta á að skemntri
tíma sjónarmið um stundarávinning
verði ríkjandi í framboði fisks. Hætt-
an er m.a. fólgin í því að við þrengri
markaðsaðstæður vegna aukins frant'
boðs fisks annars staðar frá, s.s.
Alaskaufsa og Alaskaþorsks, Rússa-
fisks o.s.frv., aukist líkur á að hinn
mikli fjöldi seljenda hefji undirboð
til að losna við fiskinn. Þegar er farið
að örla á þessari þróun. Er hún út-
gerð og fiskiðnaði stórhættuleg, ð
ekki er spyrnt við fæti í tæka tíð.
í útflutningi frystra sjávarafurða
eru Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna
og íslenskar sjávarafurðir hf. með um
68,0% heildarútflutnings miðað við
verðmæti. Þar af var S.H. með 42%
og Í.S. með 26%. í 8. töflu er skipt'
ingin nánar sýnd, bæði hvað magn
og verðmæti áhrærir. Þessi tvö fynt'
tæki bera ægishjálm yfir aðra útflytj'
Tafla 8 Útflutingur S.H. og Í.S. 1991 og 1992
Magn Verðmæci - CIF
1991 1992 1991 1992
Smál. Smál. Millj. kr. Millj. kr._
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna 84.100 83.187 19.600 19.300
Islenskar sjávarafurðir hf. 52.660 50.530 13.000 12.300
Samtals 136.759 133.717 32.600 31.600
166 ÆGIR 4. TBL. 1993