Tímarit lögfræðinga - 01.01.1962, Síða 24

■hvert efni aukaaðildarsamnings kynni að verða, hvort
stjórnarskrárbreytingar þyrfti við. Læt ég þar með út-
rætt um þennan þátt málsins, enda þótt æskilegt hefði
verið að gera ýmsum atriðum fyllri skil.
Næst vík ég með örfáum orðum að þeirri spurningu,
hvort skuldbindingar gagnvart alþjóðastofnun geti leitt
til þess, að landið verði ekki lengur talið fullvalda, þ.e.a.s.
ekki lengur talið fullgildur þjóðréttaraðili. Þeirri spurn-
ingu verður allmennt að svara neitandi. Það er að visu
Ijóst af þvi, sem hér hefur verið sagt, að talsverður full-
ljóst af því, sem hér hefur verið sagt, að talsverðar full-
veldistakmarkanir kunna að fylgja aðild að alþjóðastofn-
un. En fullveldishugtakið er afstætt. Það lagar sig eftir
breyttum viðhorfum og þörfum á hverjum tíma. Full-
veldistakmarkanir þær, sem t. d. leiða af þátttöku í Efna-
hagsbandalaginu, hefðu sennilega áður fyrr verið taldar
ósamrýmanlegar óskoruðu ríkisfullveldi. En sjálfsagt
kemur engum til hugar að halda þvi fram, að aðildarriki
Efnahagsbandalagsins, Frakkland, Italía, Belgia o. s. frv.
séu ekki eftir sem áður fullvalda ríki. Þau eru auðvitað
eftir sem áður fullgildir þjóðréttax-aðilar. Skuldbindingar
ríkja gagnvart alþjóðastofnun munu þvi oftast nær engu
skipta um formlegt fullveldi ríkis. Oildir það almennt
jafnt, þó að alþjóðastofnun hafi verið fengið í hendur
vald, seixi stjórnlögum samkvæmt á að vera hjá hand-
höfum rikisvalds. Sú regla er þó sjálfsagt ekki undaix-
tekningarlaus. En þátttaka i alþjóðastofnunum, jafnvel
þótt valdaixxiklar séu, gefur almennt eigi tilefni til heila-
brota um það, livort liún sé samrýnxanleg fullveldi að-
ildarríkjanna. Hitt er spurningin, hvort hún sé sami’ým-
anleg stjórnlögunx hvers íákis. Þær kvaðir, sem fullvalda
riki almennt telja sér fært að undirgangast á hverjum
tíma gagnvart alþjóðastofnunum, myndu eigi heldur tald-
ar ósamrýmanlegar fullveldi Islands. Það myndi þrátt
fyrir þvílikar fullveldistakmarkanir talið fullgildur þjóð-
réttaraðili. Hitt er augljóst, og þarf raunar ekki að taka
22 Tímarit lögfræðinga

v