Tímarit lögfræðinga - 01.06.1964, Blaðsíða 9
ingu í lagamáli. Hrein orðskýring eða rökfræðilegar
ályktanir út frá þessu orðasambandi koma þvi ekki að
haldi við skýringu 67. gr. að þessu leyti.
Þegar fjallað er um það, hvernig greina beri að eign-
arnám og takmarkanir á eignarréttindum, verður ekki
hjá þvi komizt að taka tillit til afstöðu löggjafans til
þeirrar aðgreiningar. Styðst sú skoðun fyrst og fremst
við það, sem þegar er um getið, að af 67. gr. verða ekki
dregnar skýrar eða ótvíræðar reglur, þar sem ákvæði
þetta, auk þess sem það er stuttort, notar orð og orða-
sambönd, sem ekki hafa ljósa eða ótvíræða merkingu.
Ákvæðið gefur til kynna ákveðna meginstefnu á grund-
velli þeirra sanngirnis- og réttlætissjónarmiða, sem það
er reist á, en lætur aftur á móti mörgu ósvarað. Þegar
slík stjórnarskrárákvæði eiga i hlut, er óhjákvæmilegt
að játa handhöfum ríkisvaldsins, og þá auðvitað fyrst
og fremst löggjafanum, allmikið svigrúm til að fylla
og skýra ákvæðin i framkvæmd.5)
Könnun á afstöðu löggjafans til þess, hvernig draga
beri mörkin milli eignarnáms og annarra eignaskerð-
inga, er allmiklum erfiðleikum bundin. Liggja til þess
þær sérstöku ástæður, að oft er mjög erfitt að ráða af
lögum, sem mæla fyrir um bætur fyrir vissar eigna-
skerðingar, hvort hótagreiðslan byggist á því, að skylt
sé skv. ákvæðum 67. gr. stj.skr. að láta bætur koma
fyrir, eða hvort bótagreiðslan sé á öðrum rökum reist.
Ennfremur er engan veginn öruggt, að þögn laga um
bætur beri að skýra svo, að löggjafinn hafi þar með
talið útilokað að um bótarétt geti verið að ræða skv.
67. gr. Stundum mætti skýra slika þögn á þá leið, að i
henni fælist fyrst og fremst það álit lögjafans, að ekki
væri um neitt tjón að ræða, en ef því væri til að dreifa
í undantekningartilfellum, að þá gæti tjónþoli alltaf
höfðað bótamál á grundvelli 67. gr. Stundum byggist
slík þögn hins vegar á því, að löggjafinn hefur ekki
viljað taka neina afstöðu til bótaþáttar viðkomandi
65
Tímarit lögfræöina