Tímarit lögfræðinga - 01.06.1964, Blaðsíða 11
efnis og áhrifa skerðingarinnar. Skal hér vikið að hvoru
sjónarmiðinu fyrir sig.
2. Troels G. Jörgensen hefur í doktorsritgerð sinni frá
19056) og siðar i afmælisriti tileinkuðu Yinding Kruse
árið 19407) lagt á það áherzlu, að eignaskerðingar, sem
miðuðu að .þvi að veita réttindum annarra eða almenn-
ingshagsmunum vernd, verði ekki taldar til yfirfærslu
réttinda, heldur aðeins til takmarkana á eignarréttind-
um. Lagalegan grundvöll og réttarlegar ástæður reglna
þeirra, er mæla fyrir um takmörk eignarréttar, telur
höfundur, að sé að finna í þeim átökum, sem verði
milli andstæðra hagsmuna ólíkra hópa. Löggjafinn hafi
vegið og metið þessa hagsmuni hverja gegn öðrum og
niðurstaðan orðið sú, að eignarréttinum hafi verið sett-
ar vissar hömlur, ef neyting hans kynni að öðrum kosti
að verða öðrum til tjóns eða að minnsta kosti almennt
séð til minni nota. Ástæðna til reglnanna um takmark-
anir á eignarrétti er því að áliti þessa höfundar að
leita í tilliti því, er verði að sýna öryggi og heilbrigði
manna, ennfremur í hagsmunum þjóðfélagsins af því,
að jarðrækt sé stunduð í vissum rekstrarformum, að
til séu skógar og annar jarðargróður svo og dýr í viss-
um mæli o. s. frv. Stundum sé unnt að sýna fram á,
að takmörkunin sé gerð í þágu ákveðinna eigenda, en
stundum sé það hins vegar i þágu óákveðinna hópa.8)
Samkvæmt kenningu höfundar er því um takmarkanir
á eignarrétti að ræða en ekki eignarnám, þegar með
eignarskerðingu er miðað að vernd jarðargróðurs og
dýralífs. Sama gildir um eignaskerðingar til verndar
lífi og heilbrigði manna og dýra, t. d. skerðingar, sem
ætlað er að koma í veg fyrir smithættu fyrir menn og
húsdýr frá íveruhúsum, munum og sýktum dýrum. Tel-
ur höfundur í samræmi við það t. d., að eyðing muna
og niðurskurður búfjár í þessu skyni verði ekki talið
eignarnám.9) Sú áherzla, sem Troels G. Jörgensen
leggur á þýðingu réttarverndartilangsins fyrir aðgrein-
Tímarit lögfræðina
67