Tímarit lögfræðinga - 01.12.1973, Blaðsíða 14

koma. Slík aðstoð er að sjálfsögðu oft undanfari málsóknar.
2. Aðstoð vegna málsóknar.
Hér á eftir mun aðallega verða fjallað um fyrri liðinn, þ. e. upplýs-
inga- og leiðbeiningaþjónustu lögfræðinga, enda verður að telja þörfina
þar brýnni, þar sem lagaákvæði um gjafsókn veita hinum efnaminni
vissa tryggingu, ef til málareksturs kemur, þótt þar sé að mínum dómi
hvergi gengið nægilega langt.
Þörf almennings fyrir þjónustu lögfræðinga hefur farið ört vaxandi
á síðustu árum og áratugum. Islenskt þjóðfélag hefur verið í örum
vexti, þjóðfélagshættir hafa tekið miklum stakkaskiptum, og fé það,
sem almenningur hefur til ráðstöfunar umfram brýnustu lífsnauðsynj-
ar, hefur aukist jafnt og þétt, en það hefur í för með sér, að þátttaka
almennings í viðskiptum og þjóðlífinu almennt hefur vaxið að sama
skapi. Almenn viðskipti manna í milli hafa því aukist stórlega, auk
þess sem viðskiptalífið verður stöðugt flóknara og aukin kaupgeta al-
mennings leiðir til aukinnar veltu í þjóðfélaginu. Allt leiðir þetta til
þess, að hinum lögfræðilegu vandamálum fjölgar, sem einstaklingurinn
stendur frammi fyrir.
Einnig hefur verkaskipting í þjóðfélaginu aukist, og menn eru þann-
ig hver öðrum háðari en áður var. Nefna má sem dæmi, að áður fyrr
byggðu menn gjaman hús sín sjálfir, og aðkeypt vinna við slikar hús-
byggingar var gjarnan í formi svokallaðrar skiptivinnu frá vinum og
vandamönnum. Með slíku fyrirkomulagi var öll samningagerð að sjálf-
sögðu mun einfaldari, og kæmu fram gallar, var oft á tíðum engan að
sækja til saka.
Samfara hinum breyttu þjóðfélagsháttum bætist árlega við mikill
fjöldi nýrra laga og reglugerða, þannig að almenningur á stöðugt
erfiðara með að vita, hvaða lög og hvaða réttur gildir í landinu.
Þörf almennings fyrir lögfræðiaðstoð er því önnur og meiri en áður
var, og fer sú þörf vaxandi í hlutfalli við aukin viðskipti og eignaum-
sýslu ásamt stöðugt flóknari þjóðfélagsskipan.
Hvarvetna blasa við einstaklingnum lögfræðilegar spurningar. Tök-
um t. d. samning um kaup eða sölu á fasteign. Þar er um löggerning að
ræða, þar sem mörg lögfræðileg vandamál geta komið upp, t. d. á
sviði veðréttarins, og benda má á þá staðreynd, að oft reynir seljandi
að undanskilja sig ábyrgð á göllum, sem fram kunna að koma í fast-
eigninni. Hér má einnig nefna leigusamninga og samninga um bifreiða-
kaup. Við alla slíka löggerninga koma oft á tíðum upp lögfræðileg
vandamál, sem einstaklingurinn getur ekki leyst á eigin spýtur. Á
þessu sviði er því mjög nauðsynlegt að hafa lögfræðing með í ráðum,
12