Tímarit lögfræðinga - 01.12.1973, Blaðsíða 43

mála fyrir gerSarmanninum. Sérstakar reglur gilda um gagnaöflun í málum
þessum, og getur ritarinn lagt tæknilegar spurningar fyrir sérfræðinga. Er
búist við, að þessi heimild verði sérstaklega gagnleg í neytendamálum, þar
sem því er haldið fram, að seld vara hafi verið gölluð.
Úrskurðir hins lögskipaða gerðardóms eiga að hafa sömu verkanir og
venjulegur dómur og vera aðfararhæfir. Málskot verður ekki leyft um stað-
reyndir, en hins vegar um lagaatriði.
Bæklingum með skýringum á þessari málsmeðferð á að dreifa til ráðlegg-
ingaskrifstofa og annarra aðila, sem fjalla um neytendamálefni og um önnur
deilumál, sem varða lágar fjárhæðir. Er vonast til, að á þennan hátt verði
unnt fyrir fólk að fá smámál leyst með litlum kostnaði.
Þess skal getið, að sams konar meðferð smámála hefur um árabil verið
reynd í Bandaríkjunum, og hefur þar sums staðar reynst vel, en annars
staðar miður. Virðist það að einhverju leyti fara eftir því, hvort dómaranum
tekst að víkja frá hinni venjulegu meðferð eða ekki. f Svíþjóð er einnig
reynt að hafa sérstaka meðferð, þegar um smámál er að ræða. — Um þessi
efni er til greinargerð, sem gefin var út á opinberum vegum í Bretlandi:
,,A Case for Small Claims Court“, útg.: Her Majesty’s Stationary Office.
Hrafn Bragason
Eftir að grein þessi var samin, var lögð fram á Alþingi tillaga til þings-
ályktunar um þjónustu hjá héraðsdómstólum við neytendur (103. mál, þing-
skjal 121). Tillagan var rædd á fundi Sameinaðs Alþingis 6. desember, og
visað til allsherjarnefndar 14. desember.
NEFNDARÁLIT UM FÓSTUREYÐINGAR O. FL.
í marz 1970 skipaði þáverandi heilbrigðis- og tryggingamálaráðherra nefnd
til endurskoðunar laga um fóstureyðingar, afkynjanir og vananir, þ. e. ann-
ars vegar lög nr. 38/1935 um leiðbeiningar fyrir konur um varnir gegn því að
verða barnshafandi og um fóstureyðingar, og hins vegar lög nr. 16/1938 um
að heimila í viðeigandi tilfellum aðgerðir á fólki, er koma í veg fyrir, að það
auki kyn sitt. — Formaður nefndarinnar var Pétur H. J. Jakobsson prófessor,
en aðrir nefndarmenn voru Guðrún Erlendsdóttir hrl., Tómas Helgason
prófessor og Vilborg Harðardóttir blaðamaður. Ritari nefndarinnar var Svava
Stefánsdóttir félagsráðgjafi.
Nefndin hefur látið frá sér fara álit og greinargerð og frumvarp til nýrra
laga um ráðgjöf og fræðslu varðandi kynlíf og barneignir og um fóstureyð-
ingar og ófrjósemisaðgerðir.
Frumvarpið skiptist í fjóra kafla. Fyrsti kafli fjallar um ráðgjöf og fræðslu,
annar kafli um fóstureyðingar, þriðji kafli um ófrjósemisaðgerðir, og í fjórða
kafla eru almenn ákvæði og refsiákvæði. í frumvarpi þessu eru mörg nýmæli
og miklar breytingar gerðar á gildandi löggjöf.
Nefndin lítur svo á, að fóstureyðing sé alltaf neyðarúrræði, og álítur, að
ráðgjöf og leiðbeiningar um kynlíf, barneignir og takmörkun barneigna eigi
að fá aukið rúm í löggjöfinni, eins og fram kemur í 1. kafla frumvarpsins.
Frumvarpið afnemur það ákvæði í lögum nr. 38/ 1935, sem bannar öðrum en
41