Tímarit lögfræðinga - 20.11.1993, Blaðsíða 68
Formaður segir að fyrirmæli um stöðu dómarafulltrúa muni verða í
dómstólalögum; í aðskilnaðarlögum hafi verið gert ráð fyrir að staða fulltrúa
væri lærdómsstaða, sú hafi þó ekki orðið raunin; fulltrúarnir leggi til
dómstólanna það vinnuframlag sem haldi dómstólunum uppi eins og Friðgeir
hafi nefnt, og þá sé spurning hvort þetta fólk hafi fengið nægilega þjálfun til
þess; spyrja megi hvort þá sé ekki búið að hefta stöður og möguleika þeirra
sem vilja fá þjálfun í stuttan tíma, t.d. til undirbúnings lögmannsstörfum;
tilgangur laganna hefi ekki verið að fulltrúar skipuðu stöður til langframa;
vilji lögmaður verða dóntari sé æskilegt að hafa verið dómarafulltrúi áður;
æskilegt sé að réttarfarsnefnd liafi samráð við fulltrúa og dómstjóra um
frambúðarlausn á þessu máli; ekki sé hægt að segja við dómarafulltrúa að
þeir skuli hætta eftir 3 ár úr því sem komið sé. Valtýr varpar síðan fram þeirri
spurningu hver er ábyrgð dómarafulltrúa, hvort hún sé önnur en dómara?
Friðger segist vera sammála lýsingu Valtýs á ástandinu eins og það var fyrir
aðskilnaðinn, en hvort staðan haft breyst eftir það kveður hann ekki ljóst; hér
sé um vinnu að ræða sem menn verði að hjálpast að við að vinna.
6. Agamál dómara
Vísað er til skýrslu nefndar sem dómsmálaráðherra skipaði til að semja
reglur um eftirlit með störfum dómara og úrræði í því falli að dómari
gerist sekur um vanrækslu eða annað sem telst valda því að hann geti
ekki rækt starfann.
Formaður minnir á að drög að áliti nefndar sem falið hafi verið að fjalla
um reglur um agamál dómara hafi komið fram, nefndin hafi klofnað og
Þorsteinn A. Jónsson skilað séráliti sem miðist við að að agavaldið verði að
mestu leyti í höndurn ráðuneytis.
Hrafn kveðst hafa litið svo á, að tillögur aganefndar ættu að koma til
umræðu hjá réttarfarsnefnd og verða hluti nýrra dómstólalaga.
Valtýr segir nefndina hafa haft fyrirmyndir frá Danmörku, Noregi og
Svíþjóð, en líkar reglur séu hjá þessum þjóðum; mál á hendur dómurum séu
rekin á næsta dómstigi fyrir ofan, hugmyndin um aganefnd sé ágæt, en einnig
hefði komið til greina að skipa sérdómstól sem fjallaði um agabrot dómara
og færi jafnframt með mál á hendur dómurum; aganefndin danska hafi ekki
fengið mörg verkefni; sérstakt álitaefni verði hver eigi að vera skilin milli
aðfinnslna æðri dóms og agaviðbragða gegn héraðsdómara; um þetta þurfi að
setja skýrar reglur.
Pétur Flafstein mælir gegn því að sett verði á fót aganefnd. Hann telur ýmsar
aðrar leiðir færari; dómstjórar gætu sinnt þessu verkefni, nema varðandi
sjálfan sig.
Hann bendir á, að ef menn vildu fara þá leið að hafa aganefnd, þá þyrfti
að huga að skipun hennar; t.d. væri ekki væri heppilegt að dómsmálaráðherra
66