Búnaðarrit - 01.01.1919, Blaðsíða 15
BÚNAÐARRIT
9
Getib er þó um það, að stofnað hafi verið árið 1863
jarðabótafjelag í Höigárdal í Eyjafjarðarsýslu. Það vann
mest að skurðum og stíflugörðum. — í Stóra-Dunhaga
var gerður 172 faðma (224 metra) langur stíflugarður,
„og komst við það vatn yfir 5 engjadagsláttur, þá best
var“. Getður var einnig, til þess að ná vatninu, 200
faðma (378 rnetra) langur skurður. („Norðanfari“ IV.,
1865, 16). — En garðurinn sprakk af vatnsþunganum,
er verst gegndi. Hann var of-hár.
Á tveimur árum, 1863—1864, gerðu Hörgdælir 2400
faðma (4514 metra) í skurðum og 470 faðrna (885 inetra)
langa flóðgarða. Þessar jarðabætur kostuðu jaiðeigendur
að ^/3, en ábúendur að s/3.
Á afmælisdegi Friðrihs honungs VI., 28. janúarmán.
1837, var Búnaðarfjelag („Húss- og bústjórnarfjelag")
Suðuramtsins stofnað. Studdi það meðal annars að fram-
ræslu og áveitugerð á Suðurlandi, einkum er fram í
sótti.
Árið 1869 fjekk það, með tilstyrk Landbúnaðarfjelags-
ins danska, vatnsveitingamann, að nafni Niels Jörgensen,
til þess að leiðbeina bændum með skurðagröft og áveit-
ur. Hann feiðaðist hjer um 1869—1871. Lengst dvaldi
hann, sumarið 1869, í Hróarsholti í Flóa, hjá Halldóri
bónda Bjarnasyni. Vann hann þar írá 11. júli til 26.
september, og gerði á þeim tima 830 faðma (lúma 1560
metra) langa skurði. Sumarið eftir, 1870, vann hann í
Kjósinni (á Reynivöllum), og í Borgarfirðiuum. einkum
a Leirá, og gróf þar skuiði, urn 1500 faðma (2825 metra)
á lengd. Næsta sumar, 1871, var hann mest, í Árnes-
sýslu, þar á meðal á 4 bæjum í Biskupstungum, Austur-
hlíð, Múla, Neðradal og Stórafljóti. Á þessum bæjurn
gerði hann 3200 faðma (um 6030 metra) langa skurði
samtals1).
Árið 1874 fær fjelagið annan vatnsveitingamann frá
1) Skýrsla Búuaðarfjelags Suðuramtsins 1870—1872, bls. 14—15.