Búnaðarrit - 01.01.1919, Side 87

BÚNAÐARJEUT
77
heíði ekki sjálf, og ályktuðu sem svo: lambbrútur er
lítill, eiginleiki hans til stærðar er ekki fullþroskaður
enn, og því getur hann ekki heldur gefið afkvæmum
sinum eiginleika til fullrar stærðar. Veiluna i þessu sjá
nú allir, sem geta hugsað rökrjett, en það var ekki nóg
að sjá hana, það þurfti að sanna hana. Arfgengisrann-
sóknij- seinni ára hafa nú gert pað, og þar með sýnt,
að þessi kenning er bygð á röngum grunni. Við vitum
nú, að úr því einhver skepna er kynþroska, geta altaf
komið sömu eiginleikar í kynsellurnar, og þeir koma
þvi að eins misjafnir, að skepnan sje óhreinkynja. Sje
t. d. einhver Tcýr lcynhrein, og hafi eiginleika til 3000
kg. mjólkur, fá allar kynsellurnar, sem myndast í kúnni,
eiginleika til 3000 kg. mjólkur, og það jafnt hvort kýrin
er 1 árs eða 20 ára þegar kynsellan myndast. Sama
gildir með karldýrin. Sje einhver hrútur kynhreinn með
fallþunga, t. d. 15 kg. á dilkskrokkunum, fær bæði sú
fyrsta og siðasta, og allar aðrar kynsellur sem hann
myndar, þann eiginleika. Sje hann óhreinkynja, með t. d.
20 kg., og 10 kg. íallþunga á dilkskrokk, fær helmingur
kynsellnanna vísir til 20 kg. fallþunga á dilkskrokk, en
hinn helmingurinn til 10 kg., og hvaða kynsellur fái
hvert, getur enginn sagt, fyrir.
En hjer kemur nú líka annað til greina, en það er
það, að það kippir ætíð úr vexti skepnunnar, að nota
hana unga til undaneldis. Þetta gildir bæði um karldýr
og kvendýr, en þó alveg sjerstaklega um kvendýrin. Það
kippir svo úr vexti þeirra, að varla er hugsandi, að fara
svo með þau, að þau ekki verði minni fyrir það.
En svo hefir þetta líka áhrif á fóstrið, sem kvendýrið
gengur með. Ungt kvendýr getur ekki veitt því eins góð
lífsskilyrði, hvorki i fósturlífl, nje fyrst eftir fæðinguna,
sem annað eldra, og af þvi leiðir, að eiginleikar af-
kvæmisins njóta sín alment ekki eins vel hjá afkvæm-
um ungra kvendýra eins og eldri. Af þessu er það, að