Dvöl - 01.09.1937, Blaðsíða 39

D V Ö L
30)
stakar í sinni röð. Með rannsókn-
um á árhringum hinna miklu
trjáa í Norður-Ameríku hafa menn t
komizt að þeirri niðurstöðu, að á
árunum 1050—1300 hafi tíðarfar
verið þurrt og hlýtt, en breytzt
eftir það og orðið vott og kalt. Og
með rannsóknum á svarðarlurkum
á Norðurlöndum hafa menn kom-
izt að þeirri niðurstöðu, að þar
hafi verið góðæri þangað til um
aldamótin 1200, en þá hafi veðr-
átta breytzt til hins verra. Menn
eru jafnvel farnir að gizka á, að
víkingaöldin og hin hraðfara
menningaraukning Norðurlanda
standi beint í sambandi við veðr-
áttuna.
Það er því margt, sem bendir til
þess, bæði í Grænlandi og annars-
staðar, að mikil veðurfarsbreyting
hafi orðið á miðöldunum. En þótt
ekki hafi orðið gagnger breyting
á veðráttu, þá voru tvö eða þrjú
harðinda- og ísár í Grænlandi nóg
til þess að koma einangraðri þjóð
á kné. Harðindaárum hefir fylgt
skepnufellir og hvergi var hægt
að fá skepnur í skarðið.
Grænlendingar gátu ekki ein-
vörðungu lifað á selveiðum og
fiskveiðum eins og Skrælingjar.
Þeir gátu ekki lifað án grauta og
mjólkur. Þegar þeir misstu það,
misstu þeir líka hæfileikann til að
auka kyn sitt, og þjóðstofninn var ,
dauða vígður.
Vér skulum aftur víkja að forn-
leifafundinum á Herjólfsnesi. Inn-
an í fötunum voru beinagrindur og
höfðu þær yfirleitt geymzt illa.
Þær voru fluttar til Kaupmanna-
hafnar og þar rannsakaði Fr. C. C.
Hansen, prófessor í líffærafræði,
þær gaumgæfilega. Og fyrir rann-
sóknir hans og skarpskyggni
fengu þessar auðvirðilegu manna-
leifar aftur mál, og sögðu hræði-
lega sögu um ástandið í Herjólfs-
firði á 15. öld.
Vér sjáum fyrir oss þjóð, sem
berst við sóttir og neyð, hrjáða
af öllum þeim kvillum, sem stafa
af langvarandi sulti eða ófullnægj-
andi fæðu. Margar mismunandi at-
huganir sanna þetta.
Meðalaldur manna hefir verið
^érstaklega lágur, þótt ekkert til-
lit sé tekið til hins mikla barna-
dauða. Helmingurinn af öllum
þeim, sem komast yfir 18 ára ald-
ur, hefir ekki náð þrítugu. Hinn
lági vöxtur, sérstaklega kvenfólks-
ins, er afleiðing þess, að fólkið
hefir ekki haft næga fæðu. Kon-
urnar hafa verið um 140 cm. á
hæð, karlmenn um 155-—160 cm.
Á mörgum beinagrindanna mátti
sjá merki sjúkleika, svo sem
hryggskekkju, að annar fótur eða
handleggur hafði verið visinn,
grindin samankýtt, rachitis (bein-
kröm) og berklaveiki í mænunni.
Flestir þéssir sjúkdómar geta staf-
að af fjörefnaskorti.
Tennurnar hafa líka sína sögu
að segja. Þær voru slitnar niður í
góm, jafnvel á ungu fólki og við
það hafði myndazt sjúkdómur í