Bjarmi - 01.09.2004, Blaðsíða 15

stillt upp sem andstæðum. Áherslan
er á að vinna fyrir því sem við
þörfnumst - og til að geta miðlað til
annarra - i stað þess að lifa á
kostnað annarra með ólögmætum
hætti.
Mörgum þykir sjálfsagt að „taka
út veikindadagana", „skreppa frá“ í
einkaerindum eða nota vinnustaðinn
til að hringja og Ijósrita ómælt í eig-
in þágu. Allt slíkt getur fallið undir
það að taka eigur annarra ófrjálsri
hendi, hvort sem um er að ræða
einkaaðila eða opinberar stofnanir.
Viöskiptasiðferði
Sumum finnst ekkert athugavert
við að hagræða sannleikanum
þannig að gagnaðilinn beri skarðan
hlut frá borði í viðskiþtum. Það er
vissulega þjófnaður en ekki snilli
þegar fólk er látið borga meira en
sannvirði vöru eða þjónustu!
í samtið okkar er stuldur hug-
verka mikið vandamál. Fyrir nokkru
náði fólk varla andanum af hneyksl-
un yfir meintum ritstuldi tiltekins
aðila en ólögleg afritun tónlistar,
kvikmynda, tölvuleikja og forrita er
daglegt brauð en jafnalvarlegt brot á
7. boðorðinu.
...keisaranum það sem keis-
arans er....“ (Matt. 22:21)
Landslög gilda, hvað sem okkur
getur fundist um efni einstakra laga
og lagagreina. Okkur ber að virða
þau, óháð því hvernig þau koma við
okkur hverju sinni.
Það er t. d. alveg á hreinu að
ekkert réttlætir undanskot frá skatti.
Skattsvik tíðkast sjálfsagt að ein-
hverju marki en þau verða ekkert
betri fyrir vikið.
Við ættum að kappkosta að hafa
hreina samvisku, einnig í því er
lýtur að lögbundnu framlagi til að
reka þjóðfélagið og stofnanir þess
en til þess renna skatttekjurnar.
Það er augljóslega margt að
varast þegar kemur að 7. boðorðinu
og fleiri okkar brotleg gagnvart því
en virðist við fyrstu sýn.
Þess vegna sagði Lúther kald-
hæðnislega að ef hengja ætti i gálga
alla sem eru þjófar án þess að vera
kallaðir það, yrði heimurinn fljótiega
mannlaus og skortur bæði á böðl-
um og gálgum!
Rétt og sönn iðrun
Fólk, sem staðið er að búðar-
hnupli, þarf að skila þýfinu eða
greiða það. Þannig er eðlilegt að við
bætum fyrir það sem við höfum
tekið ófrjálsri hendi eða haft af
öðrum með ólögmætum hætti,
hvort sem um er að ræða einstak-
linga, fyrirtæki eða þjóðarbúið.
Sænski vakningaprédikarinn
Rosenius kallaði það hræsni að tala
um að iðrast þjófnaðar en ætla
samt að halda hinu stolna.
Eins og aðrar syndir á að játa
þjófnað fyrir augliti Guðs en afleið-
ingar af breyttu hugarfari ættu að
vera sýnilegar fólki.
Sakkeus kynntist Jesú og sýndi
þakklæti sitt með því að borga til
baka það sem hann hafði haft af
öðrum með rangindum (Lúk. 19).
Honum fannst óhugsandi að halda
áfram að lifa með allt i óreiðu á
þessu sviði lífsins eftir að hafa
mætt Jesú.
„...og Guöi það sem Guðs er....“
(Matt. 22:21)
Við eigum vissulega þau gæði
sem Guð hefur falið okkur en erum
um leið ráðsmenn þeirra, ábyrg
gagnvart höfundi lifsins.
Án þess að Guð hefði gefið
okkur eiginleika, hæfileika og tæki-
ifæri ættum við ekki neitt og værum
ekki neitt. Þá gætum við ekki búið
neitt til og hefðum ekki getað keypt
neitt. Ekkert hefðum við erft eða
fengið að gjöf nema vegna þess að
öðrum voru gefnir eiginleikar, hæfi-
leikar og tækifæri til að búa til verð-
mæti.
Allar eigur eiga upphaf sitt hjá
Guði og öll erum við í raun ráðs-
menn yfir eigum Guðs. Það þýðir
að við getum ekki gert hvað sem er
við það sem okkur hlotnast heldur
berum við einmitt ábyrgð á ráðstöf-
un þess alls.
Við erum einnig ráðsmenn yfir
sjálfu sköpunarverkinu og megum
ekki umgangast það nema af virð-
ingu og skilningi. Rányrkja, mengun
og óþætanleg náttúruspjöll fyrir
stundlegan ávinning - allt er það
misnotkun á gjöfum Guðs og þjófn-
aður gagnvart framtiðinni og
komandi kynslóðum.
Við, sem erum kristin, eigum
ekki að láta eigingjarna hugsun ráða
för í neinum efnum heldur kapp-
kosta að sýna trúmennsku í ráðs-
mennsku okkar.
Við eigum fyrst og fremst að lifa
Guði þóknanlega og þjóna náung-
anum með þeim eignum, hæfileik-
um, gáfum og kröftum sem við
höfum yfir að ráða.
Höfundur er sóknarprestur viö
Grensáskirkju i Reykjavík.
sroljoh@bakkar.is
15