Fréttablaðið - 29.05.2010, Qupperneq 86

29. maí 2010 LAUGARDAGUR
timamot@frettabladid.is
MARGRÉT SÆUNN FRÍMANNS-
DÓTTIR ER FÆDD ÞENNAN DAG
ÁRIÐ 1954.
„Minn draumur er að upp-
lifa það að konur eigi alveg
jafna möguleika í pólitík og
karlar.“
Margrét hefur verið fisk-
vinnslukona, kennari og odd-
viti Stokkseyrarhrepps. Einnig
setið á þingi fyrir Alþýðu-
bandalagið og Samfylkingu.
Nú er hún fangelsisstjóri á
Litla-Hrauni.
Byggingu Hoover-stíflunnar
í Colorado-fljóti í Bandaríkj-
unum lauk þennan dag árið
1935. Hún var þá ein hæsta
stífla heims, 230 metrar og í
hana fóru sex milljónir tonna
af steypu. Bygging hennar tók
sex ár og kostaði 96 manns
lífið.
Aðstæður voru afleitar á bygg-
ingarstað. Hitinn fór í 47° og um
60° inni í göngum. Volgt fljótavatn
var drukkið við þorsta, vinnuskúr-
ar voru hvorki með rafmagni né
sturtum og hjálmar voru ekki til. 7. ágúst 1933 lögðu 400 verkamenn niður vinnu
í mótmælaskyni. En 22.000 manns höfðu sótt um. Því ákvað verktakinn, Six
Companies, að segja starfsmönnunum upp og ráða nýja.
ÞETTA GERÐIST: 29. MAÍ 1935
Lokið við Hoover-stíflu
Þjónusta við sjávarútveginn hefur verið hryggjarstykkið í
starfsemi Vélasölunnar frá því hún var stofnuð fyrir sjötíu
árum. „Nýjasti flokkur útgerðarmanna eru strandveiðifiski-
menn og þeir sækja til okkar búnað í sína báta, bæði vél-
búnað, rafeindabúnað, siglingatæki og staðsetningartæki,“
segir Kristján Jónsson, sölu og markaðsstjóri. „Iðnaðar-
fyrirtæki eins og stóriðja hafa líka bæst við viðskiptavina-
hópinn í auknum mæli,“ bætir hann við og segir fyrirtækið
aðlaga sig aðstæðum á hverjum tíma. Starfsmenn nú séu 26
en hafi verið yfir 40 þegar þeir voru flestir.
Vélasalan hefur haft milligöngu um nýsmíði, endurbygg-
ingu og breytingu fleiri skipa og báta erlendis en nokkurt
annað einstakt fyrirtæki á landinu, eða um 200 talsins, svo
vitnað sé í samantekt eftir Hjört Gíslason sem starfað hefur
lengi hjá Vélasölunni: „Fyrst voru smíðuð tréskip í Svíþjóð
og Danmörku en síðan hófust umfangsmiklar smíðar stál-
skipa í Austur-Þýskalandi, meðal annars til að greiða fyrir
sölu fiskafurða héðan því Austur-Þjóðverja skorti gjaldeyri
til að greiða fyrir fiskinn. Á árunum 1956 til 1967 voru smíð-
uð 50 skip fyrir Íslendinga í Austur-Þýskalandi, meðal ann-
ars hinir svokölluðu tappatogarar. Upp úr 1960 tók Vélasal-
an að sér umboð fyrir Ankerlökken og Flekkefjörd Slipp
og Maskinfabrikk í Noregi. Á rúmlega 30 árum skilaði það
samstarf ríflega 30 fiskiskipum til Íslands. Vélasalan sá
einnig um smíði fjögurra síðutogara í Vestur-Þýskalandi
1960. Meðal þeirra eru Sigurður VE og Víkingur AK sem
eru enn í notkun, en sem nótaskip. Tugir fiskiskipa voru
líka smíðaðir í Póllandi fyrir atbeina Vélasölunnar. Ögri og
Vigri, fyrstu skuttogararnir með yfirbyggt aðgerðardekk
sem smíðaðir voru fyrir Íslendinga voru upphafsverkefnin
en síðasta nýsmíðin var Þorlákur ÍS árið 2000.“
Kristján markaðsstjóri kveðst hafa byrjað árið 1993 hjá
Vélasölunni. „Þá var nýlega búið að skrifa undir samninga
um smíði á Guðbjörginni, einum stærsta og fullkomnasta
frystitogara sem smíðaður hefur verið fyrir Íslendinga.
Mikill uppgangur var líka í breytingarverkefnum í Póllandi
á þessum tíma,“ segir hann.
Telex var aðal samskiptamátinn við útlönd framan af að
sögn Kristjáns. „Þegar ég byrjaði var enn verið að nota telex
í samskiptum við Austur-Evrópu. Starfsmennirnir voru líka
mikið á ferðinni og báru heilu ferðatöskurnar af teikning-
um og smíðalýsingum á milli landa. Svo tóku við diskett-
ur, síðan geisladiskar og svo USB kubbar.“ Hann ber líka
saman bréfasamskiptin þá og nú. „Það gat tekið þrjár vikur
að fá svar til Póllands við einhverju atriði sem þurfti að bera
undir útgerðarmanninn. Núna taka menn ljósmynd, skrifa
nokkrar línur, senda á þann sem ræður og það er komið svar
eftir fáa klukkutíma. Ég var staddur í Póllandi í febrúar
1997 þegar GSM samband komst á þar og fyrst var hægt
að tala í farsíma milli Póllands og Íslands. Þá var friðurinn
líka úti!“ gun@frettabladid.is
VÉLASALAN:
FAGNAR SJÖTÍU ÁRA STARFSAFMÆLI
Tvö hundruð fiski-
skip á sjö áratugum
SÖLU-OG MARKAÐSSTJÓRI „Starfsmennirnir voru mikið á ferðinni og
báru heilu ferðatöskurnar af teikningum og smíðalýsingum á milli
landa,“ segir hann. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
70 ára afmæli
Ingibjörg
Guðjónsdóttir
Arahólum 2, verður 70 ára 31. maí
næstkomandi. Verð með heitt á
könnunni í dag, laugardaginn 29.maí
milli kl. 14.00 & 17.00 í Félagsheimili
Orkuveitunnar í Elliðaárdalnum.
Innilegar þakkir til allra þeirra er
sýndu okkur samúð og vinarhug við
andlát og útför ástkærrar eiginkonu
minnar, móður okkar, tengdamóður
og ömmu,
Fríðu Áslaugar
Sigurðardóttur
rithöfundar, Eyktarási 12, Reykjavík.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki á Líknardeild
Landspítalans í Kópavogi fyrir einstaka umönnun og
stuðning.
Gunnar Ásgeirsson
Ásgeir Gunnarsson Hugrún Rós Hauksdóttir
Björn Sigurður Gunnarsson Ragnheiður Lóa Björnsdóttir
barnabörn.
Okkar ástkæru dóttur, systur og barna-
barns,
Viktoríu Lindar
Hilmarsdóttur
sem lést á barnaspítalanum við Ullevål 4. maí síðastlið-
inn verður minnst í Lágafellskirkju í Mosfellsbæ 2. júní
kl. 15.00. Allir sem vilja minnast Viktoríu Lindar eru
velkomnir í minningarathöfnina.
Hilmar Þór Sævarsson Guðrún Elvíra Guðmundsdóttir
Ída María Hilmarsdóttir
Emelíana Hilmarsdóttir
Guðmundur Eggertsson
börn, tengdabörn, barnabörn og barnabarnabörn
Sævar Berg Guðbergsson Katrín Klara Björnsdóttir
börn, tengdabörn og barnabörn.
Móðir okkar,
Margrét H. Sigurðardóttir
viðskiptafræðingur
Hörgshlíð 8, Reykjavík,
lést á Droplaugarstöðum þann 26. maí síðastliðinn. Útförin
fer fram frá Dómkirkjunni föstudaginn 4. júní kl. 13.00.
Hallgrímur S. Sveinsson
Björg Sveinsdóttir
Elskulegur frændi okkar,
Jóhann G. Jónatansson
Vallarbraut 9, Seltjarnarnesi,
lést á Skjóli 24. maí. Útför hans fer fram frá
Fossvogskapellu, mánudaginn 31. maí kl. 11.00.
Systkinabörn og aðrir aðstandendur.
Innilegar þakkir til allra þeirra fjöl-
mörgu sem sýndu okkur samúð og
vinarhug við andlát og útför elskulegs
eiginmanns míns, föður okkar, afa,
sonar og bróður,
Skúla Karlssonar
Bugðutanga 9, Mosfellsbæ.
Bergrós Hauksdóttir
Ásdís Skúladóttir
Ingibjörg Sigríður Skúladóttir
Skúli Freyr Arnarsson
Guðmundur Skúlason
Karl Eiríksson
Þóra Karlsdóttir
Eiríkur Karlsson
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
Guðrún Elísa Ólafsdóttir
fyrrverandi varaformaður Verkalýðs- og
sjómannafélags Keflavíkur,
lést á Heilbrigðisstofnun Suðurnesja, sunnudaginn
23. maí. Útförin fer fram frá Keflavíkurkirkju,
þriðjudaginn 1. júní kl. 14.00.
Ómar Már Magnússon
Jóhannes Rúnar Magnússon Andrea Guðmundsdóttir
Ólafur Sævar Magnússon Sólbjörg Hilmarsdóttir
Viðar Magnússon Emelía Bára Jónsdóttir
barnabörn og barnabarnabarn.
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
Ásthildur Þorsteinsdóttir
ljósmóðir frá Hróarsholti í Flóa, seinna
Kaplaskjólsvegi 63,
lést á Hrafnistu í Reykjavík 27. maí. Útförin fer fram frá
Fossvogskirkju fimmtudaginn 3. júní kl. 15.
Ágúst Halldórsson
Rannveig Halldórsdóttir
Ólöf Halldórsdóttir Haraldur Sigurðsson
Guðmundur Halldórsson Elsa B. Sveinbjörnsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn.
Elskuleg eiginkona, móðir, tengda-
móðir, amma og langamma,
Dóra Skúladóttir
lést laugardaginn 15. maí á krabbameinsdeild
Landspítalans. Útför hennar látnu fer fram
mánudaginn 31. maí frá Seljakirkju kl. 13.00.
Jón B. Sveinsson
Sveinn Ragnar Jónsson Elín B. Haraldsdóttir
Rakel Jónsdóttir Birkir Leósson
Ólöf Rut Jónsdóttir
barnabörn og barnabarnabarn.