Morgunn - 01.06.1950, Blaðsíða 13

MORGUNN
7
nokkuð mikil. Hann hyggur sem sé, að þótt jörðin sundrist,
mannkynið deyi og öll mannanna verk farist, kunni frum-
agnir þær, sem hún er samsett af, að hafa mótazt svo við
reynslu og þroska mannkynsins, að þær verði hæfari til
nýrrar framþróunar síðar meir, — framþróunar, sem á
auðvitað fyrir höndum tortimingu eins og hin fyrri. —
Helzt fann ég eitthvert hald í William James, og las ég um
eitt skeið mikið bækur hans. „Ýmsar tegundir trúarreynsl-
unnar“ þótti mér ágæt bók, og það, sem þar var sagt um
dulvísi (mystik), hljómaði harla kunnuglega í eyrum mín-
um. Las ég þá og fleiri bækur um sama efni. En þetta
var þó allt svo aðgreint frá annarri þekkingu minni, aö
það gat ekki almennilega samlagazt, og sveif þar að auki,
að mér fannst, nokkuð í lausu lofti. Varð því minna gagn
af þessu, en skyldi. Það var eins og um hugljómun. Meðan
að hún stendur yfir, er enginn efi, heldur alger vissa, en
á eftir koma efasemdirnar og skynsemin fer að malda í
móinn, — og maður þorir ekki að trúa sinni eigin reynslu.
Það var víst annað ár mitt í Höfn, að nokkrir kunningjar
mínir stofnuðu félagsskap til biblíulestrar og samtals um
trúarleg efni, og gekk ég í hann. Hafði ég þá lesið ýmis-
legt um nýjustu rannsóknir á nýja testamentinu og bibli-
unni yfirleitt og var ekki vel trúaður á áreiðanleik hennar.
En ég vildi leita og vita, hvort ég gæti fengið meiri fræðslu,
með því að þarna voru nokkrir guðfræðingar, sem hlutu
að vita betur um þessi efni en ég. Við komum saman við
og við, lásum kafla úr nýja testamentinu og töluðum um
hann á eftir. Var byrjað og endað á bæn, sem einhver
guðfræðingurinn flutti. Ég man, að þessir menn voru í fé-
lagsskapnum: Sr. Haukur Gíslason prestur í Khöfn, sr.
Páll Sigurðsson prestur í Ameríku, sr. Ásmundur Guð-
mundsson prófessor, sr. Tryggvi Þórhallsson ritstjóri,
Ingimundur Jónsson búfræðingur, Páll Zóphoníasson skóla-
stjóri, Skúli Skúlason Thoroddsen alþm. og ég. Kenndi þar
ýmsra grasa um skoðanir, og vorum við Skúli einna van-
trúaðastir. Hafði ég mikla ánægju af samfundum þessum,