Morgunn - 01.12.1957, Blaðsíða 13
MORGUNN 99
sönnum Guði. Ég tala nú ekki um höfund Mormóna-ó-
reglunnar og hans nóta.
Sókrates, sem verið hefir spekingur spekinganna, virðist
hafa trúað því, að guðlegur máttur hafi valið hann til að
brýna fyrir Aþeningum góða siðu og vandaða breytni.
Hann hugði og fullyrti, að réttlátt líferni mundi duga
manninum til velfarnaðar „fyrir handan aldirnar", ef sú
tilvera væri fyrirhuguð. Að öðrum kosti tæki algleymi við
manninum. Og hvorn kostinn, sem væri um að tefla, taldi
hann góðan.
Hann hopaði ekki á hæl frá þessari skoðun, hvorki and-
spænis dómurunum, sem höfðu ráð hans í hendi sér, né
gagnvart eiturbikar þeim, sem honum var byrlaður og
borinn til lífláts. Hann vísaði á bug öllum uppástungum
um flótta úr fangelsinu. Hann benti á aldur sinn: sjötug-
ur maður er búinn að lifa sitt fegursta. Og hann kvaðst
hlakka til umskiptanna, hvort sem svefn eða sæla tæki við
sér, að nábjörgunum loknum.
Þessi rólega fullvissa getur verið guðspjalls ígildi hverj-
um manni. Flestir hugsa og lifa eins og þeir ættu aldrei
að bíða bana; renna hugarins augum út í eilífðar bláinn
aðeins við jarðarfarir ástvina sinna, eða staddir við sótt-
arsæng, eru hræddir við aldurtilann á banadægri sínu, ef
þeir hafa ráð og rænu, en láta annars reka á reiðanum
undan þeim svörtu loftum, sem eru framan við ættemis-
stapann, og út á dökku miðin. Svo er sunginn sálmur
Valdimars um höll, sem stendur á súlum, sólu fegri, hand-
an við dauðans djúp. Þeir, sem framkvæma sorgarathöfn-
ina, taka svo gleði sína á ný, eins og ekkert hefði í
skorizt.
Ekki bera allir spekingar fyrir sig „rödd guðsins", sem
þó hafa verið velgerðamenn þjóða og einstaklinga. Kon-
fúsíus hélt sér við jafnsléttu sinnar miklu moldar og bjó
í pottinn fyrir stundlega velferð fremur en eilífa. Búddha
sat undir skógartré og lagði höfuð sitt í líma og bleyti og
knúði fram í heila sínum kenninguna um „nirvana", eða