Fréttablaðið - 06.11.2010, Blaðsíða 24
24 6. nóvember 2010 LAUGARDAGUR
S
kemmtilegast fannst mér að
heyra hversu margir urðu
hissa á því hvað myndin
væri löng þegar þeir komu
út úr bíó. Það er mjög góðs
viti. Sjálfur hef ég oft haft
þessa tilfinningu fyrir kvikmyndum,
til dæmis Scorcese-myndinni Good-
fellas sem ég sá með mömmu í Austur-
bæjarbíói þegar ég var fimmtán ára.
Við settumst niður klukkan fimm og
skyndilega var klukkan orðin átta, en
samt var ég alls ekki tilbúinn til að
yfirgefa salinn. Hefði viljað sitja yfir
myndinni í nokkra klukkutíma í við-
bót,“ segir kvikmyndagerðarmaður-
inn Árni Sveinsson. Heimildarmyndin
Með hangandi hendi, sem Árni gerði
um tónlistarmanninn Ragnar Bjarna-
son, var frumsýnd um síðustu helgi og
hefur hlotið frábærar viðtökur.
Fyrr í haust var tónlistarmyndin
Backyard, sem Árni leikstýrði og
hlaut meðal annars fyrstu verðlaun á
heimildarmyndahátíðinni Skjaldborg í
vor, frumsýnd í hinni nýju Bíó Paradís
við Hverfisgötu. Því er skammt stórra
högga á milli hjá kvikmyndagerðar-
manninum þessa dagana.
Dauðarokk í Kópavoginum
Árni er fæddur árið 1976. Hann sleit
barnsskónum í Kópavoginum og gekk
í Snælandsskóla, þar sem ríkti mikill
áhugi á dauðarokki í upphafi tíunda
áratugs síðustu aldar. Árni fór ekki
varhluta af því, söng meðal annars
með hljómsveitunum Condemned og
Cranium og segir sig og vini sína hafa
haft megna óbeit á flestri popptónlist-
inni sem réði ríkjum á þeim tíma.
„En það fyndna var að þegar dauða-
rokkssveitirnar urðu vinsælar voru
þær oft fengnar til að spila með popp-
sveitum. Við í Cranium hituðum til
dæmis einu sinni upp fyrir SSSól í
Tunglinu og það var ekki lítil upphefð
fyrir sautján ára gutta þegar Helgi
Björns yrti á mann, jafnvel þótt það
væri bara einföld setning á borð við
„Jæja strákar, nú verðum við í stuði!,“
segir Árni og hlær. „Áhorfendurnir
vissu ekki hvaðan á þá stóð veðrið
þegar dauðarokkið skall á þeim, en
þetta var mjög skemmtilegur tími.“
Árni reyndi fyrst fyrir sér í kvik-
myndagerð þegar fjölskylda hans fór
í ferðalag um Búlgaríu rétt við fall
kommúnismans, en af því tilefni var
keypt vídeótökuvél inn á heimilið.
„Seinna fórum við vinirnir í dauða-
rokkinu að búa til ofbeldisfullar grín-
myndir, dæmigert unglingadót. Þegar
ég byrjaði á myndlistarbraut í Fjöl-
braut í Breiðholti (FB) gekk ég í vídeó-
klúbb skólans og fékk fljótlega áhuga
á gerð tónlistarmyndbanda,“ segir
Árni, en meðan á náminu í FB stóð og
eftir útskrift gerði hann meðal ann-
ars slík myndbönd fyrir hljómsveitir
á borð við Maus, Stjörnukisa, Lhooq
og Kvartett Jónsson og Grjóna. „Ég
gerði líka myndband fyrir Prumpu-
lagið hans Dr. Gunna, sem var mjög
stórt verkefni,“ segir hann og glottir.
„Ég reyndi af veikum mætti að gera
hlutina af fagmennsku en í raun og
veru hafði ég fyrst og fremst innsæið
að leiðarljósi. Ég gerði heilan helling
af mistökum, eingöngu vegna þess að
ég vissi ekki betur.“
Eldskírn í Kolkrabbanum
Árni tók þá ákvörðun að kanna kvik-
myndagerðina á eigin skinni frekar en
að læra fagið í skóla og fékk til þess
gott tækifæri þegar honum, ásamt sex
öðrum ungmennum og þar á meðal
Hrönn, yngri systur hans, var falið
að sjá um þáttinn Kolkrabbann á RÚV
veturinn 1998 til 1999.
„Þátturinn var á dagskrá alla virka
daga og við sáum um alla hliðar dag-
skrárgerðarinnar, upptökur, klippingu
og þar fram eftir götunum. Þetta var
magasínþáttur fyrir ungt fólk, en átti
upphaflega að vera tónlistarþáttur
samkvæmt hugmynd minni og Hrann-
ar. Nokkrum árum fyrr hafði ég byrj-
að að starfa sem plötusnúður, þegar
ég kynntist tónlist sem var lítið spil-
uð á skemmtistöðum hér á Íslandi, til
að mynda fönki, sálartónlist og tripp-
hoppi, og viðaði að mér miklu magni af
plötum. Þess má geta að ég var fyrsti
plötusnúður Kaffibarsins, en fram að
því höfðu gestir staðarins neyðst til
að hlusta á geisladiskinn með tónlist-
inni úr Pulp Fiction aftur og aftur,“
segir Árni og skellir upp úr. Hann
grípur enn í plötusnúðastarfið við og
við og slumpar á að plöturnar í safni
sínu séu eitthvað í kringum sjö þúsund
talsins.
Umdeild Íslensk kjötsúpa
Árni og Hrönn urðu í kjölfarið sam-
starfsfélagar og unnu saman að ýmsum
verkefnum, ekki síst þegar Skjár einn
fór í loftið rétt fyrir aldamótin. Árni
gerði meðal annars þáttaröðina Pétur
og Pál ásamt Sindra Kjartanssyni, og
Hrönn bættist í hópinn við gerð þátt-
anna Íslensk kjötsúpa, en í þeim vakti
Erpur Eyvindarson mikið umtal sem
hinn kjaftfori Johnny National sem
spurði íslenskan almenning nærgöng-
ulla og misgáfulegra spurninga.
„Gerð þáttanna um Johnny National
tók á. Við ferðuðumst um allt land,
unnum sleitulaust og eftir túrinn var
svo komið að við gátum varla talað
saman lengur. En það jafnaði sig með
tímanum og við Erpur erum bestu
vinir í dag,“ segir Árni.
Varð alræmdur í bransanum
„Það síðasta sem ég gerði hjá Skjá
einum var að stinga upp á þætti sem
ég vildi ólmur gera, Popppunkti, en í
hugmyndavinnunni var gert ráð fyrir
að Dr. Gunni og Arnar Eggert Thor-
oddsen tónlistargagnrýnandi yrðu
umsjónarmenn. Sá þáttur fór þó ekki í
loftið fyrr en löngu síðar og án minnar
þátttöku. Hann var gerður á annarra
forsendum og gekk vel sem slíkur. Þá
stóð ég hins vegar í miðju erfiðu dóms-
máli vegna heimildarmyndarinnar Í
skóm drekans.“
Aðför að tjáningarfrelsinu
Í skóm drekans fjallar um þátttöku
Hrannar, systur Árna, í keppninni
Ungfrú Ísland.is árið 2000. Myndin
vakti deilur og varð kveikjan að máls-
höfðun, þegar margir þátttakenda
keppninnar héldu því fram að þeir
hefðu verið grunlausir um að verið
væri að mynda þá og aðstandendur
keppninnar fóru fram á lögbann.
Árni segir það einungis hafa verið
átyllu þegar forráðamenn keppninnar
uppgötvuðu að þeir fengju ekkert að
segja um gerð myndarinnar. Málinu
lauk með dómsátt og neyddust Árni
og Hrönn til að rugla andlit nokkurra
keppenda til að þeir þekktust ekki.
„Ég vil meina að þetta mál hafi verið
eitt það stærsta sinnar tegundar sem
komið hefur fram á Íslandi því þetta var
aðför að tjáningarfrelsinu. Við fengum
ekki þann stuðning sem við væntum frá
ýmsum aðildarfélögum á borð við Rit-
höfundasambandið, Samband íslenskra
kvikmyndaframleiðenda og fleiri, því
þau þorðu ekki að taka slaginn. Fólkið
í bransanum vildi ekki veðja á okkur,
krakkafíflin,“ segir Árni.
Hann segir smæð samfélagsins hafa
gert það að verkum að systkinin urðu
nánast alræmd í kjölfar málsins og við
hafi tekið erfiður tími fyrir þau bæði.
Bæði fluttu þau til Bandaríkjanna,
Hrönn í nám til New York og Árni til
Washington, þar sem hann starfaði
sem klippari í tæplega ár.
„Þegar ég kom heim frá Banda-
ríkjunum var ég ekkert viss um að ég
myndi nokkurn tímann gera aðra mynd.
Ég vann töluvert sem aðstoðarmaður
við kvikmyndir og var með ýmis verk-
efni í burðarliðnum sem aldrei varð
neitt úr. Ég fann mjög vel fyrir því að
traustið á mér var ekki mikið og í að
minnsta kosti tveimur tilfellum neydd-
ist ég til að draga mig út úr verkefn-
um til að þau fengju brautargengi. Ég
var líka mikið að plötusnúðast og í raun
var ég bara voðalega mikið fullur, sem
þótti ekki mjög traustvekjandi, skiljan-
lega. Ég var á skilorði, en fékk séns og
hef nýtt mér hann til hins ítrasta.“
Gerir mynd um mömmu
Í vetur hyggst Árni vinna að heimild-
armynd um móður sína, Sigrúnu Her-
mannsdóttur bóksala, og ákveðið atvik
í hennar lífi, sem hann ráðgerir að
leggja lokahönd á í vor. Þá hefur honum
verið falið að gera vikulega þætti um
íslenska tónlist sem hefja göngu sína á
sjónvarpsstöðinni ÍNN á fimmtudags-
kvöldið næsta. Kristján Freyr Hall-
dórsson, trommari rokksveitarinnar
Reykjavík!, verður umsjónarmaður
þáttarins, sem ber heitið Rokk og tja
tja tja og er þátturinn framleiddur að
undirlagi Félags tónskálda og texta-
höfunda (FTT) í samvinnu við ÍNN og
ýmsa kostunaraðila.
„Svo er ég líka að skrifa handrit að
tveimur leiknum bíómyndum og sjón-
varpsþáttaseríu, svo það er nóg að
gera,“ segir Árni að lokum.
„Ég var
fyrsti plötu-
snúður
Kaffibarsins,
en fram að
því höfðu
gestir staðar-
ins neyðst til
að hlusta á
geisladiskinn
með tónlist-
inni úr Pulp
Fiction aftur
og aftur.“
Leikstjórinn og fyrrum
dauðarokkarinn Árni
Sveinsson hefur frum-
sýnt tvær myndir í haust,
sem báðar hafa hlotið
mikið lof. Kjartan Guð-
mundsson ræddi við hann
um eldskírn í iðnaðinum
og vandamálin sem fylgja
fámennu samfélagi.
Á PRIKINU Árni vekur víða athygli
fyrir sérstakan stíl í klæðaburði,
sem virðist vera sambland úr
hinum ýmsu áttum. „Ég veit
ekkert hvaðan þetta kemur. Ætli
ég sæki ekki áhrifin mest til Sopr-
anos-þáttanna,“ segir Árni.
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI