Fréttablaðið - 05.02.2011, Blaðsíða 30

32 5. febrúar 2011 LAUGARDAGUR
1
2
3
4
5
67
8
9
10
Í HVAÐA LANDI ÖÐRU EN ÍSLANDI MYNDIR ÞÚ HELST VILJA BÚA?
1 Danmörk ................... 17,4%
2 Noregur .....................15,6%
3 Svíþjóð ...................... 11,7%
4 Bandaríkin ................. 9,1%
5 Spánn ..........................6,3%
6 Bretland ......................5,8%
7 Kanada ........................ 3,1%
8 Frakkland ...................2,8%
9 Þýskaland ...................2,8%
10 Ítalía ............................ 2,1%
6,9% sögðust hvergi annars staðar vilja búa
DANMÖRK ÍSLAND
Íbúar ......................................................................... 5.558.000
Atvinnuleysi ....................................................................... 8%
Meðalhiti í Kaupmannahöfn:
febrúar ....................................................................0 gráður
júlí .......................................................................... 16 gráður
Ævilíkur: ..........................................................................78 ár
Hver kona eignast að meðaltali ...................1,80 börn
Löglegur áfengiskaupaaldur:
í verslunum ................................................................16 ára
á börum .......................................................................18 ára
Íbúar ............................................................................. 318.000
Atvinnuleysi ....................................................................7,4%
Meðalhiti í Reykjavík:
febrúar .....................................................................0 gráður
júlí ...........................................................................11 gráður
Ævilíkur .............................................................................79 ár
Hver kona eignast að meðaltali ...................2,05 börn
Löglegur áfengiskaupaaldur ...............................20 ára
S
amband og samskipti
milli Íslands og Dan-
merkur eru aldagömul
og svo virðist sem
gamla herraþjóðin skipi
enn stóran sess í hjört-
um margra Íslendinga, en flest-
ir þátttakenda í skoðanakönnun
Fréttablaðsins segjast helst myndu
kjósa að búa þar ef þeir þyrftu að
velja sér dvalarstað utan Íslands.
Þá er ljóst að margir Íslending-
ar telja Norðurlöndin henta sér
vel því Noregur og Svíþjóð koma
á hæla Danmerkur í könnuninni í
öðru og þriðja sæti, og eru þessi
þrjú lönd þau einu sem yfir tíu pró-
sent aðspurðra nefna til sögunnar
í þessu sambandi.
Bandaríkin, eða „vinir okkar í
vestrinu“, eins og Þórarinn Eld-
járn kvað í Segulstöðvarblúsnum
fyrir margt löngu, eru í fjórða
sæti í könnuninni á meðan fimmtu
flestir nefna valkostinn „Ekkert“,
sem ætti að gefa til kynna að þau
6,9 prósent sem það gera séu það
ánægð með lífið og tilveruna að
þau geti hreinlega ekki hugsað sér
að búa annars staðar en á Íslandi.
Þó er greinilegur munur á þeim
yngri og eldri í þessu sambandi;
12,3 prósent þeirra sem segjast
hvergi annars staðar vilja búa eru
fimmtíu ára eða eldri, en einung-
is 3,4 prósent þeirra á aldrinum
18 til 49 ára. Þá virðast þeir sem
yngri eru áfjáðari í að flytjast til
Danmerkur, en þeir eldri held-
ur til Noregs. Sáralítill munur er
á niður stöðum könnunarinnar sé
þeim skipt eftir kyni.
Í tölum yfir búferlaflutninga á
síðasta ári frá Hagstofunni kemur
fram að flestir allra fluttu til Nor-
egs, eða alls 1.539 talsins, á meðan
1.469 fóru til Póllands og 1.145 til
Danmerkur. Alls settu 727 stefn-
una á Svíþjóð og 393 fóru til
Bandaríkjanna.
Norðurlöndin efst á blaði
„Þessar niðurstöður eru að miklu
leyti í samræmi við fyrri kannanir
sem hér hafa verið gerðar. Norður-
löndin hafa lengi verið efst á blaði
sem áfangastaður fyrri Íslend-
inga sem hugsa sér til brottflutn-
ings og reynslan sú sama, að flest-
Gamla herraþjóðin heillar
Norðurlöndin, og sér í lagi gamla nýlenduveldið Danmörk, eru þátttakendum í skoðanakönnun Fréttablaðsins efst í huga þegar
þeir eru inntir eftir því hvaða landi þeir kysu helst að búa í að Íslandi undanskildu. Kjartan Guðmundsson rýndi í niðurstöðurnar
og bar málið undir þá Stefán Ólafsson félagsfræðiprófessor og Frey Ævarsson, sem búið hefur í Kaupmannahöfn í fimm ár.
F reyr Ævarsson flutti til Kaup-mannahafnar árið 2006.
Fyrstu tvö árin starfaði hann á
Laundromat Café, sem er í eigu
Friðriks Weisshappel, en hóf svo
meistaranám í aðfangastýringu,
eða Supply chain management,
í Copenhagen Business School
(CBS), sem hann lauk nú í nóvem-
ber. Um þessar mundir er Freyr
í atvinnuleit og býr í leiguíbúð á
Amager ásamt Kirsten, danskri
unnustu sinni, og tveimur börnum
þeirra, Sólveigu, tveggja og hálfs
árs og Aski sem er tíu mánaða.
Aðspurður lætur Freyr vel af
dvölinni í Danmörku og segir
þægindi einkenna Kaupmanna-
höfn. „Íslendingar hafa greiðan
aðgang að félagslega batteríinu og
skólagangan er ókeypis, sem létt-
ir námsfólki óneitanlega lífið. Ég
vann í tvö ár áður en ég fór í nám
og öðlaðist því rétt á styrk frá
SU, danska námslánakerfinu, svo
þetta hefur gengið nokkuð vand-
ræðalaust fyrir sig,“ segir Freyr.
Þegar hann flutti til Danmerkur
frá Íslandi hafði Freyr í huga að
dvelja þar í fimm ár hið minnsta
og klára meistaranámið, en nú
segist hann ekki vita hvort og
þá hvenær hann flytji heim til
Íslands aftur. Spurður hvort
kreppan leiki þar hlutverk segir
hann hana gera það óbeint.
„Kreppan á Íslandi snerti mig í
raun sáralítið fjárhagslega séð, en
hún minnkar þó líkurnar á því að
við flytjum til Íslands vegna þess
að atvinnuhorfurnar eru fremur
slæmar þar. Ef ég fengi vinnu á
Íslandi myndum við að sjálfsögðu
íhuga að flytja, en þá þyrfti Kirst-
en líka að fá vinnu þar,“ segir
Freyr, en Kirsten er ljósmyndari
að mennt og byrjar í meistara-
námi í blaðamennsku nú í febrúar,
að loknu fæðingarorlofi.
Hann bætir við að atvinnu-
möguleikarnir hafi verið fremur
slæmir í Danmörku að undan-
förnu en nú virðist sem eitthvað
sé að rætast úr þeim málum.
„Það er alltaf dálítið erfitt fyrir
nýútskrifaða að fá vinnu en eftir
einn mánuð hefur maður rétt á
atvinnuleysisbótum, og einnig
standa manni til boða ýmis konar
námskeið þar sem hægt er að
mennta sig frekar, búa sig undir
atvinnuviðtöl, læra framkomu og
fleira í þeim dúr. Það er ýmis-
legt gert fyrir fólk á meðan það er
atvinnulaust,“ segir hann og bætir
við að allt gangi snurðulaust varð-
andi börnin tvö í Kaupmannahöfn.
„Hér er auðvitað nokkur skort-
ur á leikskólaplássi eins og víð-
ast hvar annars staðar en okkur
hefur gengið mjög vel. Flest börn
fá leikskólapláss á aldrinum tíu
til tólf mánaða og við erum mjög
ánægð með leikskólana.“
Hann nefnir samgöngur sem
einn helsta kostinn við að búa í
borginni við sundið, því auðvelt
sé að komast allra sinna leiða með
strætó eða á hjóli.
Hann ber Dönum í meginatrið-
um vel söguna. „Það eru smámun-
ir eins og þjónustan í verslun-
um og kaffihúsum, sem er léleg,“
segir hann. „Danir búa ekki yfir
mikilli þjónustulund. Það sést
til dæmis í stóru búðunum niðri
í bæ, eins og Illum og Magasin
Du Nord, þar vinna nánast bara
Svíar. Þeir virðast skilja sam-
hengið milli góðrar frammistöðu í
starfi og launa betur en Danirnir,
sem eru svolítið sjálfhverfir.“
Veit ekki hvort ég flyt aftur heim
Freyr Ævarsson býr í Kaupmannahöfn ásamt danskri unnustu sinni og tveimur börnum.
ir hafa flutt til Norðurlandanna,“
segir Stefán Ólafsson, prófessor
í félagsfræði við Háskóla Íslands
(HÍ), sem meðal annars hefur
kynnt sér búferlaflutninga Íslend-
inga ítarlega.
Stefán segir niðurstöður könn-
unar Fréttablaðsins einnig í góðu
samræmi við viðhorfakönnun
sem HÍ stóð fyrir vorið 2009, þar
sem þátttakendur voru spurðir
um áherslur sem þeir vildu sjá í
skipan þjóðfélagsins og hvort þeir
myndu heldur kjósa að sækja fyrir-
myndir fyrir Ísland framtíðarinn-
ar hjá hinum Norðurlandaþjóðun-
um eða Bandaríkjunum. „Í þeirri
könnun völdu yfir níutíu prósent
þátttakenda Norðurlöndin sem
æskilega fyrirmynd en mjög lít-
ill hluti setti Bandaríkin efst á
blað, þótt Íslendingar séu almennt
fremur hlynntir Bandaríkjunum.
Sú könnun var væntanlega undir
áhrifum af reynslunni af hruninu
og líklega töldu margir að það sem
efst var á baugi hér fyrir hrun hafi
verið róttæk útgáfa af amerískum
kapítalisma.“
Danir líkastir okkur
Hann segir Íslendinga virðast
átta sig á því að Norðurlöndin séu
mjög farsæl og manneskjuvæn, ef
marka má niðurstöður kannana.
„Það er kannski helst að fólki finn-
ist Norðurlöndin ekki vera nægi-
lega spennandi, og Bandaríkin
freista mögulega meira varðandi
þá hlið mála, en sú skoðun ristir
þó ekki dýpra en þetta. Ætli Dan-
mörk sé ekki líka skemmtileg-
ust af Norðurlandaþjóðunum og
kannski líkust okkur. Danir eru
mestu einstaklingshyggjumenn-
irnir og það erum við líka.“
Stefán segir Danmörku lengi
hafa sogað til sín marga Íslend-
inga, þrátt fyrir að á köflum hafi
verið mun meira um atvinnutæki-
færi í öðrum löndum, til dæmis
í Svíþjóð. „Gömlu sögubækurn-
ar í skólunum, sem fjölluðu um
sjálfstæðisbaráttu Íslendinga,
töluðu Dani dálítið niður en það
megnaði þó aldrei að vekja upp
mikinn fjandskap í þeirra garð.
Og svo hefur þetta bara batnað
síðan. Sagnfræðingar hafa kom-
ist að þeirri niðurstöðu að Danir
hafi, þrátt fyrir allt, verið ansi
gott nýlenduveldi og Íslendingum
alls ekki slæm herraþjóð. Ég held
að Íslendingar séu mjög nærri
Dönum og böndin eru traust,“
segir Stefán.
Hringt var í 800 manns mið-
vikudaginn 19. janúar. Þátttakend-
ur voru valdir með slembiúrtaki
úr þjóðskrá. Svarendur skiptust
jafnt eftir kyni og hlutfallslega
eftir búsetu og aldri. Spurt var: Í
hvaða landi öðru en Íslandi mynd-
ir þú helst vilja búa? Alls tóku 83,4
prósent þeirra sem hringt var í
afstöðu til spurningarinnar.
FÓTBOLTAUNNENDUR Freyr ásamt synin-
um Aski, sem er tíu mánaða gamall.
STRIKIÐ Reiðhjól í þúsundatali eru eitt helsta einkenni borgarinnar við sundið.
FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR