Faxi - 01.12.1984, Blaðsíða 49

an, hver með sinn sérkennandi
svip, allt frá háði til heiftar — mér
skildist þá loks, að allt þetta rúm-
ar kristin kirkja. Ekkert er jafn-
víðfema, ekkert er jafnsyndugt og
jafnauðmjúkt eins og kirkjan,
sem Kristur, hin mikla mannlega
fyrirmynd, stofnaði og fól mis-
jöfnum mönnum að hafa forsjá
fyrir.
Mig brestur vit og þekkingu til
að skilja öll þau tákn, sem þarna
eru höggvin í stein og mótuð í
formi, en áhrif þeirra læðast í
innstu fylgsni hugans, áhrif frá
bók sem ég las, frá mynd sem ég
sá. Við göngum upp í klukku-
turninn um máð steinþrep. Það
var einhvers staðar þarna sem
hringjarinn frá Notre Dame var að
skríða, það var einhvers staðar
þarna sem Esmeralda var falin,
því ekki að sjá klukkuna sem
þessi krypplingur hringdi? Hún
var þarna líka innan um sverar
sterkar stoðir og okkur túristun-
um er sagt frá því að klukkan sé
13 þúsund kíló að þyngd og kólf-
urinn 800 kíló - en hitt áttum við
að vita að þessi klukka hefur
hljómað yfir hátíðlegustu augna-
blikum Frakklands og að hún hef-
ur boðað sorg, sigur og baráttu -
þessi klukka er tákn kristinnar
trúar, yfir hverju sem hún hljóm-
ar, þá boðar hún ávallt eitt og hið
sama — þessi klukka er eins og
kristin trú, hún gefur sama svarið
hvort sem nöglin er ensk eða ís-
lenzk, sem snertir hana - þá
hljómar hún eins — alltaf eins
undan sama átaki.
Við, fjórir félagar göngum niður
turnana - og þrep eftir þrep niður
í kirkjuna sjálfa. Minjagripabúðin
í anddyrinu angrar mig ekki leng-
ur, því þar fæ ég að kaupa einn
kross á fjögur hundruð franka -
og það er í eina skiptið, sem ég í
huganum umreikna ekki írank-
ann í íslenzkt stjórnargengi - því
ég get keypt þennan sama kross í
hundrað búðum í París en aðeins
þennan eina í sjálfri Maríukirkj-
unni. Krossinn er með mynd hins
þjáða, fulltíða manns, ég hefði
heldur kosið að kaupa mynd af
barninu og móður þess, en það
skiptir engu, hvaða mynd prýðir
helgan dóm. Þjáning og kvalir eru
okkur kunnari en hástig hamingj-
unnar, sem er móðir og barn.
Við göngum um kirkjuna utan-
vert við hinar sveru steinsúlur
sem mynda miðkirkjuna. Til hlið-
ar eru litlar kapellur, hver með
sínu altari og Maríumynd, hér er
allt svo undra fjarlægt frá okkar
máluðu og krosslausu kirkjum.
Einn skoðar þetta, en annar hitt,
svo leiðir okkar skiljast í kirkj-
unni, en frá upphafi vegar höfðu
forlögin svo ákveðið að við skyld-
kirkju. — Hinir, ,,frjálslyndu“
fulltrúar skynseminnar sam-
þykktu í franska þinginu (kon-
ventinu) um 1790 að brjóta skyldi
Maríukirkjuna niður, en nenntu
því ekki, heldur létu nægja að
henda Maríumyndunum á dyr og
brjóta annað trúarlegt skraut nið-
ur og setja drukkna dansmey yfir
altarið, sem tákn skynseminnar,
en allt þetta brambolt var aðeins
tónn sem dó út í rammgerum
hvelfingum kirkjunnar miklu og
svo mun enn, fara hvort sem
,,skynsemin“ kallar sig komm-
únarda eða kommúnista, þeir
geta aldrei brotið niður meira en
þeim er ætlað —.
Þegar ég að lokum sný baki við
þessari miklu kirkju, þá veit ég
ekki hvort hún er heiðið hof eða
musteri kristinnar trúar, svo
margt og misjafnt geymir saga
hennar. Ég þekki aðeins örlítið
brot af öllu því, sem á daga henn-
ar hefur drifið. Hamingja mín er í
því fólgin, að geta komið og farið,
að geta verið — og séð þetta meist-
araverk, sem er reist af mönnum
og hefur skapað mesta þjáningu
og mestan frið og er enn þann dag
í dag stefnumótsstaður þeirra,
sem hafa einhvers að biðja og eitt-
hvað að þakka.
Ég veit ekki hvað þessi kirkja á
framundan, en hitt veit ég, að sú
trú, sem reisti hana, varir til enda
veraldar, enda þótt, ný ,,skyn-
semi“ samþykki að rífa Maríu-
kirkjuna niður stein fyrir stein,
þá fer það sem fyrr, að skynsemi
og trú eiga enga samleið. — Ef þú
kemur til Parísar, þá farðu til
Notre Dame og gakktu inn um
hlið hins efsta dóms, eftir það
þarft þú ekki leiðsagnar við, því
kirkjan sjálf tekur við þér og skil-
ar þér aftur betri en þú varst þegar
þú komst.
Ungmennaj'élagshúsið ordið að verslunarhúsi að nýju. Það var byggt 1888,
sem íbúðar- og verslunarhús. Þarvartil húsa Sparisjóöurinn íKeflavík fyrstu
árin, þar var lœknissetur og apotek og aftur verslunarhús er Friðrik
Þorsteinsson rak verkstœði þar. 1936 eignaðist UMFK húsið og varð þá
samkomuhús og íþróttahús þar til í sumar að þvi var breytt í verslunarhús
að nýju. Þar munu verða nokkrar verslanir, en á þessari mynd hefur
verslunin Rósný ein opnað verslun sína.
ónu Krists, en sá helgi dómur er
ekki til sýnis, fyrir almenning
nema ellefta hvert ár og veit ég
ekki hvað veldur þv£. Við, fjórir
vinir, höfum lokið þessari alltof
stuttu stund innan veggja Maríu-
kirkjunnar. Við stöldrum við á
Louis Phillip brúnni og rennum
augum að gnæfandi turnum
kirkjunnar. — Mér verður það
ljósara, en áður, að ekkert nema
trú getur byggt svona hús — þess
vegna eigum við enga Hallgríms-
um hittast við innsta altarið
hægra megin þegar inn er gengið.
Þar loga ljós fyrir framan stein-
mynd af Maríu Guðs móður, það
eru 20 franka kerti sem unnendur
hennar kaupa, og færa henni ljós-
ið að fórn, meðan þeir biðja bænir
sínar eða þakka eitthvað sem hef-
ur hent. Piltur og stúlka krjúpa
Guðsmóðurkirkjan
í París
þar hlið við hlið, en íjórir íslenzkir
áhorfendur standa að baki þeirra.
Það var skynsamlegasta tillaga,
sem nokkurn tíma hefur verið
flutt, þegar einn af okkur stakk
uppá því að nú skyldum við
kaupa kerti eins og þau höfðu gert
°g beygja kné okkar í Maríukirkj-
unni og ganga til eintals við okkar
guð. Mér fannst þetta snjöll hug-
mynd, því að ég þurfti að vígja
krossinn minn; og engin stund
eða staður var betur til þess fall-
inn en einmitt þessi. Þegar unga
parið reis upp af sínum bænabeð,
féllu átta íslenzk kné á þær sömu
bríkur, - hvað höfuð þeirra hafa
hugsað veit ég ekki, nema að ein-
um fjórða - hvort aðrir hafa flutt
fyrirbæn fyrir okkar andlausu
kirkju, eða beðið alvald tilver-
unnar um meiri trú, það skiptir
engu máli, guðsþjónustan var í
því fólgin að beygja kné sín á
þessum stað, sem er svo fjarri
okkar máluðu kirkjum og sunnu-
dags-hempuklæddu prestum.
Var ég að hugsa um lúterskan
sið á íslandi, þennan sið sem ætl-
ar að reisa Jóni heitnum Arasyni,
minnisvarða 400 árum eftir að
þeir tóku hann af lífi, fyrir að vera
staðfastan í sinni trú?
Notre-Dame-kirkjan hefur liðið
og lifað með sínu fólki. Öldur
byltinga, vantrúar og trúarofsa,
hafa brotnað á veggjum hennar,
en sjálf hefur hún staðið og stend-
ur enn. Safn fagurra gripa er
geymt í kirkjunni, en fátt af þeim
mun vera sögulega merkilegt,
nema fyrir þá, sem þekkja ka-
þólskan sið — en, þó er þar einn
hlutur, ef sannur er, sem jafnt er
merkilegur fyrir mig og hinn ka-
þólska — það er hluti af þyrnikór-
FAXI-305