Faxi - 01.12.1984, Blaðsíða 66

MINNING
Agúst Líndal Pétursson
frá Klettakoti
FÆDDUR 1. MARS 1888
DÁINN 20. JÚLÍ 1984
Þann 20. júlí síðastliðinn andað-
ist öldungurinn Ágúst Líndal Pét-
ursson á sjúkrahúsinu í Keflavík.
Hann var fæddur í Köldukinn í
Haukadal í Dalasýslu hinn 1.
mars árið 1888, svo árin hans
voru orðin 96. Foreldrar Ágústs
voru hjónin Pétur Þórðarson og
Guðrún Jónasdóttir. Þau voru í
húsmennsku í Köldukinn um það
leyti sem Ágúst fæddist. Hann
var elstur af 7 bömum þeirra
hjóna. Af þeim komust 5 til full-
orðinsára og er nú aðeins yngsti
bróðirinn á lífi.
Þau Pétur og Guðrún bjuggu á
ýmsum stöðum í Dölum fyrstu
hjúskaparárin. En nokkru fyrir
aldamót fluttu þau að Amahúsum
á Skógarströnd og þar bjuggu þau
óslitið til dauðadags.
Ágúst ólst upp hjá foreldrum
sínum. Og þar sem hann var bæði
elsta bamið og elsti sonurinn, þá
lætur að líkum, að snemma var
ætlast til mikils af honum á vett-
vangi starfsins. Þeirri skyldukvöð
brást hann við af miklum dugnaði
og framúrskarandi fúsleik til þess
að leggja lið og láta sitt ekki eftir
liggja. Það er t.d. með ólíkindum,
hvemig honum tókst að flytja
heim af engjum hverja heybands-
lestina eftir aðra, — taka aleinn of-
an, — leysa síðan heyið úr reipun-
um og flytja þau með sér til baka
út á engi til foreldra sinna, þá að-
eins 9 ára gamall. Ég hygg, að fáir
jafnaldrar hefðu leikið þetta eftir
honum. Frá 9 ára aldri gekk
Agúst að slætti með föður sínum
og varð hann brátt orðlagður
sláttumaður. Það fór ekki á milli
mála, að á verklega sviðinu var
hann bæði velvirkur og mikilvirk-
ur. En hann var líka bráðvel gef-
inn, mikið lesinn, margfróður og
minnugur. Þá var hann einnig
ágætur hagyrðingur. Hún er t.d.
markviss og ógleymanlega snjöll,
stakan, sem hann kastaði fram
um Hafhargötuna í Keflavík,
skömmu áður en hún var malbik-
uð. Agúst gekk um hana í vætutíð
á síðsumri og varð að orði:
Hlífðarfötin hrcinleik sínum
hljóta að glata.
Þú hefar lítinn þegið bata
Þúsund vatna Hafnargata.
Agúst dvaldist heima hjá for-
eldrum sínum fram á fullorðinsár
og vann að búi þeirra.
Árið 1909 gekk hann að eiga
Sólveigu Jónasdóttur frá
Bflduhóli á Skógarströnd, göfuga
sæmdarkonu, sem reyndist
manni sínum traustur og ástríkur
lífsförunautur. Þau voru fyrsta
hjúskaparárið í húsmennsku að
Bflduhóli hjá foreldrum
Sólveigar. Eftir það hófu þau
búskap að Klettakoti í sömu sveit
og bjuggu þar í 25 ár. Þegar þau
íluttu þangað var jörðin
niðumídd og talin fremur kosta-
rýr. Agúst hófst ótrauður handa
við að bæta hana. Hann girti tún-
ið, sléttaði það og stækkaði tals-
vert. Þá byggði hann einnig upp,
bæði fyrir fólk og fénað. En þrátt
fyrir vemlegar umbætur á túni,
þá var jörðin svo engjarýr, aðjafn-
an þurfti að fá léðar slægjur til
þess að geta aflað þeirra heyja,
sem þörf var á hverju sinni.
Þau hjónin eignuðust einn son,
er Haraldur heitir. Hann var um
langt árabil verkstjóri hjá íslenska
ríkinu á Keflavíkurflugvelli.
Kona hans er Fjóla Eiríksdóttir,
ættuð sunnan af Miðnesi. Þau
eiga 7 böm. Barnaböm þeirra, en
langafaböm Ágústs, em 14 tals-
ins.
Eins og áður er getið, bjuggu
þau Agúst og Sólveig í Klettakoti
um aldarfjórðungsskeið. En árið
1935 var heilsu Sólveigar orðið
þannig háttað, að ekki var stætt
á því að stunda búskap lengur.
Því varð það að ráði, að þau
bmgðu búi og fluttu til Keflavík-
ur. En þangað var Haraldur sonur
þeirra þá einmitt nýfluttur, til
þess þar að brjóta sér þá framtíð-
arbraut, sem hugurinn helst
stefndi til. Löngunin til að dvelj-
ast í návist sonarins mun vafa-
laust hafa átt sinn þátt í ákvörðun
þeirra.
Agúst kunni vel við sig í Kefla-
vík. Hann stundaði ýmiss konar
vinnu, oftast þó smíðar og múr-
verk, ýmist í Keflavík eða út um
sveitir. Um fjögurra ára skeið
dvöldu þau hjónin, Agúst og Sól-
veig, í húsmennsku að Hausthús-
um í Eyjahreppi í Hnappadals-
sýslu hjá hinum ágætu hjónum,
Jóni Þórðarsyni og Kristrúnu
Ketilsdóttur, sem nú em löngu
látin. Dvalarinnar í Hausthúsum
nutu þau hjónin í ríkum mæli, í
vernd og skjóli góðra og einlægra
vina.
Frá Hausthúsum lá svo leiðin
aftur til Keflavíkur, og þar bjuggu
þau gömlu hjónin upp frá því — í
skjóli sonar síns og tengdadóttur,
sem bæði reyndust þeim framúr-
skarandi umhyggjusöm, ástrík og
góð, og börnin þeirra ekki síður.
Sólveig átti við mikla vanheilsu
að stríða mörg síðustu árin, sem
hún lifði. í fjögur ár var hún rúm-
föst heima og naut þá fórnfúsrar
hjúkmnar Fjólu, tengdadóttur
sinnar. Þrjú síðustu árin, sem
hún lifði, lá hún á sjúkrahúsinu í
Keflavík og andaðist þar hinn 20.
desember árið 1958.
Við útför Sólveigar flutti ég
þetta erindi sem kveðju frá eigin-
manninum:
,,Kveð ég þig í klökkum anda
kœrleiksrfka vina mín,
þakka veitta ástúð alla
og unaðslegu brosin þín.
Þó að sértu horfin héðan,
huggun einni treysta má.
Bíður þín um aldir alda
eilíf sœla Guði hjá. “
Eftir lát Sólveigar dvaldist
Agúst áfram í skjóli ástvina sinna.
En oft var hann á þeim árum og
síðustu árin sem Sólveig lifði,
langdvölum fjarri heimili sínu við
smíðar og múrverk.
I mörg ár starfaði hann þannig,
a.m.k. yfir sumartímann, uppi í
Bæjarsveit í Borgarfirði. M.a.
vann hann mikið við kirkjusmíð-
ina þar. I Bæjarsveitinni eignaðist
hann góða vini og undi hag sínum
þar framúrskarandi vel, eins og
þetta erindi hans sýnir svo ljós-
lega:
,,Blessuð vertu Bcejarsveit
og bœndafólk í armi þfnum.
Þegar ég hverf af þessum reit,
þá er minning Ijúf og heit.
Langt í fjaricegð víst ég veit,
verð ég hér í draumum mínum.
Blessuð vertu, Bœjarsveit
og bœndafólk í armi þínum. “
í febrúarmánuði árið 1964 gerðist
Agúst vistmaður á elliheimilinu
Hlévangi í Keflavík og þar dvald-
ist hann upp frá því á meðan
heilsan leyfði. Hann var hraust-
menni hið mesta og framúrskar-
andi heilsugóður mikinn hluta
ævi sinnar. Svo merkilegt sem
það kann að virðast, tókst honum
að yfirstíga bæði kransæðastíflu,
sem hann fékk fyrir allmörgum
árum og krabbamein við tungu-
rætur, en af því veiktist hann fyrir
4 árum.
Á Hlévangi var Ágúst mikils
metinn og hvers manns hugljúfi,
eins og allsstaðar, þar sem hann
kom við sögu og kynnti sig. Hann
var svo ljúfúr og viðmótshlýr, svo
lundléttur, broshýr og bráð-
skemmtilegur, að öllum, sem áttu
samleið mðe honum, fór ósjálfrátt
að þykja innilega vænt um hann.
Það var eins og alltaf ljómaði sól-
arbirta frá honum og umhverfis
hann. Þessi birta fylgdi honum,
þótt árunum íjölgaði, og daprað-
ist ekki — til endadægurs.
Þegar ég kvaddi Sólveigu heit-
ina í Keflavíkurkirkju fyrir 25 ár-
um, þá talaði ég mikið um Ijósið
og lagði út frá þessu fagra erindi
Matthíasar:
,,Hvað erþað Ijós, sem lýsir fyrir mér
/>cí leið, hvar sjón mi'n enga birtu sér?
Hvað er það Ijós, sem Ijósið gjörir bjart
og lífgar þessu tákni rúmið svart?
Hvað málar ,,ást“ á œskubrosin smá
og ,,eilíft lif“ á feiga skörungs brá?
Hvað erþitt Ijós, þú varma hjartans von,
sem vefúr armi sérhvern tfmans son?
Guð er það Ijós.
Þessi orð gætu alveg eins fallið
að minningu Ágústs og Sólveigar,
322-FAXI