Frjáls verslun - 01.05.2003, Síða 37

Sameiningin Styrkir Þórður telur að sameining norrænu
kauphallanna muni styrkja íslenskan markað ef af henni verður.
Þó að sama viðskiptakerfið sé í notkun og aðildarreglurnar séu
þær sömu þá eigi enn eftir að stíga skrefið til fulls þannig að
kauphallirnar vinni allar sem ein kauphöll. Það sé útfærsluatriði
hvort það gerist með þeinum samruna, eins og til dæmis í
Svíþjóð og Finnlandi, eða hvort kauphallirnar starfi sjálfstætt
innan samstarfssamnings sem geri þeim það kleift. „Við erum
að fara yfir þetta núna í norsku, dönsku og íslensku kauphöll-
inni. Það verður Norex sljórnarfundur í lok júní þar sem þetta
verður tekið fyrir og síðan munu stjórnir kauphallanna ijalla um
það hver fyrir sig hvernig útfærslan verður nákvæmlega. Þegar
kauphallirnar fara að vinna sem ein kauphöll þá kemur það til
með að styrkja gríðarlega markaðinn hér því að fyrirtæki sem
skráir sig í kauphöllina hér verður um leið skráð í Osló, Stokk-
hólmi, Kaupmannahöfn og Helsinki," segir hann.
- Hvaða áhrif hefur hetta á gengi bréfanna? „Þetta mun hafa
góð áhrif á bréfin í fyrirtækjunum og styrkja verðmyndunina
því að fleiri þátttakendur verða á markaðnum hér. Þetta mun
verða til góðs að mínu viti og styrkja íslenskan markað. Við
höfum reyndar fyrirtæki sem er skráð bæði hér og í Stokk-
hólmi, t.d. Kaupþing, en þetta þýðir fyrir þessi fyrirtæki að
skráning hér er um leið skráning í hinum kauphöllunum og
það lækkar viðskiptakostnað og þess háttar þannig að þetta er
mjög til hagsbóta fyrir innlenda tjárfesta og fyrirtæki þegar af
þessu verður,“ svarar Þórður. B3
Þróunin á Wall Street
Sú þróun hjá almenningshlutafélögum að fara af markaði
er ekki bundin við ísland, þvert á móti fer hún mjög vax-
andi á Wall Street. í bandaríska viðskiptatímaritinu Fortune
hefur mátt sjá að vel þekkt félög hafa skráð sig af markaði á
sl. tveimur árum. Samtals 50 afskráningar áttu sér stað árið
1999 og var það allt að 138% aukning frá árinu áður. Hundruð
félaga til viðbótar eru að velta fyrir sér afskráningu. Þetta eru
ekki íjáriiagslega veikburða félög eða þeim illa stjórnað enda
hefðu ijármögnunarijárfestar tæpast áhuga á að fjármagna
yfirtöku og afskráningu ef svo væri. Þarna eru aðrar ástæður
að baki, t.d. ekki nógu hraður vöxtur og því tekst ekki að
vekja athygli greiningaraðila eða ijárfesta á markaði og því
verða ekki nógu tíð viðskipti með bréfin. Afskráning getur í
mörgum tilfellum aukið verðmæti hlutabréfa og ijármagnað
langtímastefnu fyrirtækisins. B3
Þrjár ástæður afskráninga
1 Lítil fyrirtæki - of mikill kostnaður fylgir skráningu.
2 Þröngt eignarhald, sem m.a. kann að stafa af valdabaráttu
um yfirráð félaga og þ.a.l. takmarkaður ávinningur af
skráningu.
3 Samruni félaga og annað þeirra skráð af markaði. B3
Jón Helgi Guðmundsson, forstjóri Bykó.
Geturheft að vera á markaði
Jón Helgi Guðmundsson, forstjóri Bykó og einn aðaleig-
andi þess félags, hefur valið að vera ekki með sitt fyrir-
tæki á markaði, m.a. vegna þeirrar ríku upplýsingaskyldu
sem hvílir á skráðum félögum. Hann telur að miklar skrif-
finnskukröfur séu á markaði - og þar á hann við upplýsinga-
skylduna. Menn verði að gera sér glögga grein fyrir því
áður en lagt er af stað á markað. Ef félagið eigi að vera raun-
verulegt markaðsfyrirtæki þurfi eignaraðildin að vera bæri-
lega dreifð og oft vanti talsvert upp á það. Jón Helgi telur að
þróunina undanfarið megi rekja til þess að mörg félög hafi
ekki þá dreifðu eignaraðild sem sé forsenda fyrir því að
fyrirtæki séu markaðshæf.
„Markaðurinn hér er grunnur enda tiltölulega fá fyrir-
tæki sem standa undir því að teljast vera markaðsfyrirtæki,"
segir Jón Helgi og telur kröfur markaðarins á hendur
almenningshlutafélögum vera skammtímatengdari en
þegar um einkahlutafélög er að ræða. „Krafan um skjótan
hagnað er hörð á markaðnum. Markmiðin verða meiri
skammtímamarkmið og það breytir eðli hlutafélaganna
svolítið. Markmið þeirra verða önnur og kannski meiri og
harðari skammtímamarkmið en annars væri. Eg held að
félög sem fara á markað hafi það aðalmarkmið að geta
nálgast eigið fé í uppbyggingu í stað þess að taka lán. Þetta
eru oft fyrirtæki í hraðri uppbyggingu sem leita á markað í
stað þess að sækja lánsfé sem getur sett mönnum ákveðnar
skorður. Svo er hitt að í sumum tilvikum geta komið upp
kynslóðaskipti og menn ákveðið að fara á markað á grund-
velli þess að það er enginn einn sterkur eigandi heldur ijöl-
skylda sem vill losna út úr fyrirtækinu. Ef þessi tvö atriði
eru ekki til staðar þá held ég að það hefti fyrirtækin að vera
á markaði.“S3
37