Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.05.2003, Blaðsíða 68

Frjáls verslun - 01.05.2003, Blaðsíða 68
LÍFEYRISSJÓÐIR í HLUTflFELÖGUIVI varðveita og ávaxta eins vel og þeir geta. Vátryggingafélög eru áberandi sem hluthafar á Islandi og hafa ekki síður skip- að menn í stjórnir en lífeyrissjóðirnir," segir hann. Hæfir menn Ohætt er að fullyrða að viðmælendur Fijálsrar verslunar eru sammála um að í öllum tilfellum sé aðalatriðið að hæfir menn séu valdir í stjórnir fyrirtækja, hvort sem þeir koma frá lífeyrissjóðunum sjálfum eða séu utanaðkomandi fulltrúar þeirra. Hvað telst hæfur maður er örlítið flóknara mál sem erfitt er að fara út í. Það virðist þó almennt vera skiln- ingur viðmælenda að hafi menn reynslu úr fyrirtækjarekstri og þyki líklegir til að leggja fyrirtækinu lið þá sé það af hinu góða. Mestu skipti að viðkomandi hafi eitthvað fram að færa sem geti gert fyrirtækinu gagn og átt þátt í að auka arð- semina. Og ef viðkomandi á stóran hlut í fyrirtækinu þá er erfitt að ganga framhjá honum. En það er ekki þar með sagt að hann sé endilega hæfur. Hann er þá fenginn í stjórnina alfarið á grundvelli eignarhlutar síns. Sigurður Bragi Bragason, framkvæmdastjóri Plastprents, telur að ráða beri þann hæfasta hverju sinni. Ef ekki finnist slíkur maður innan lífeyrissjóðanna þá eigi að leita utan þeirra. „Mér finnst það vera grundvallaratriði að fagráðning eigi sér stað. Það gengur ekki að lífeyrissjóðir skipi menn í stjórnir fyrirtækja út af öðru en eigin verðleikum. Sem fram- kvæmdastjóri vonast ég tíl þess að sljórnin hjálpi mér á sem flestum sviðum rekstrarins og komi sem víðast að honum. Upplýsingastreymi er orðið það mikið í flestum fyrirtækjum að stjórnin veit hvað er að gerast og getur tekið þátt í öllum meiriháttar ákvörðunum. Lífeyrissjóðir eiga ekki að velja ein- hvern sem er aðeins augu og eyru viðkomandi lífeyrissjóðs heldur jafnframt hæfur til að leggja viðkomandi fyrirtæki lið. Stjórnarmaður sem ekkert leggur til málanna er viðkomandi félagi engin hjálp. Hann er bara eftirlitsaðili með fjárfesting- unni. Maður sem er fagstjórnandi og hefur reynslu og menntun af stjórnun leggur fyrirtækinu meira lið og gerir þar með fjárfestinguna verðmætari fyrir viðkomandi lífeyrissjóð," segir Sigurður Bragi. Þegar samið er um launakjör forstjóra er farið eftir mark- aðsaðstæðum hverju sinni og oftast er formanni stjórnar falið að ganga frá samningum við viðkomandi. Sigurður Bragi segir það hagkvæmara að ráða hæfan forstjóra, sem jafnframt er dýr, ef það skili fyrirtækinu meira en ódýr forstjóri en því miður fari launin ekki alltaf eftir gæðum. „Eg sé ekki að það fari alltaf eftir því hvernig menn hafa staðið sig, stundum finnst mér það jafnvel öfugt. Eg hef séð forstjóra sem mér finnst ekki skila nógu góðu búi fá hærri laun og starfsloka- samninga en menn sem hafa skilað góðu búi. Laun eru alltaf samningsatriði og ég veit ekki hvers konar stjórn það er sem notar það ekki gegn forstjóranum ef hann skilar slæmu búi. Ef stjórn semur við sinn undirmann sem hefur reynst slakur um góðan starfslokasamning þá er hún slök við mannaráðn- ingar. Sama gildir um ráðningar í stjórn félags. Upp í hugann koma t.d. laun stjórnar Landssímans sem ég tel alltof há og í engum takti við önnur stjórnarlaun í landinu. Þarna er rikis- rekið fyrirtæki og ábyrgð stjórnar því takmörkuð, sama hvaða uppákomur verða hjá félaginu,“ segir hann. 33 Biýnt að auka lýðræðið Tvö sjónarmið eru uppi. Annars vegar það að lífeyrissjóðir eigi ekki að hafa of mikil áhrif vegna þess þeir sækjast eftir ávöxtun, ekki stjórnun, fyrir nú utan það að margir félagsmenn lífeyrissjóða vinna hjá fyrirtækjum og stjórnar- menn geta lent í árekstri ef sjónarmið um arðsemi og laun starfsmanna rekast á. Svo er hitt sjónarmiðið að ef lífeyris- sjóðir taka ekki þátt í stjórnum þá gefa þeir hluthöfum með lítinn hlut sterka stöðu sem getur verið óeðlilegt. Ef sjóðir ákveða að taka þátt í stjórnum fyrirtækja þá er spurning hvaða menn eru valdir í stjórn, hvort það er framkvæmda- stjórinn, aðrir starfsmenn, stjórnarmenn eða jafnvel utan- aðkomandi sérfræðingar. Þetta er sjónarmið sem ekki er full- rætt hér á landi. Töluverð hætta er á því að vandamál fyrir- tækisins fari að móta stefnu íjárfestisins, í þessu tilfelli lífeyr- issjóðsins, ef forráðamenn lífeyrissjóðsins eru í stjórnum fyrirtækja og að lífeyrissjóðirnir verði fengnir til að setja meiri peninga í fyrirtækið þegar vandi steðjar að og ekki verði gætt nægilegrar varkárni eða skynsemi. Mörg sjónar- mið togast á og enginn kostur er góður," segir Pétur Blöndal alþingismaður. Pétur telur nauðsynlegt að huga að því hver eigandi Ijár- ins er. Ef eigandinn kemur að fyrirtækinu þá muni hann gæta þess að arðsemissjónarmið verði ríkjandi. „Hann mun ekki láta völd eða vandræði hafa áhrif á sig því hann vill arð á sitt fé,“ segir hann og telur brýnt að auka lýðræði og gera sjóðfélaga virkari og meðvitaðri um málefni sjóðanna og þar með fyrirtækjanna sem þeir eiga í. Einnig komi til greina að fara þá leið að sjóðfélagi geti valið sér lífeyrissjóð. Sjóðfélagar muni þá streyma í þá lífeyrissjóði sem sýna góða ávöxtun og það muni síðan neyða stjórnir annarra sjóða til að hafa ávöxtunarsjónarmiðin í forgrunni. „Ef stjórnir lífeyrissjóða tilnefna sjálfa sig eða starfsmenn sína í stjórnir hlutafélaga býður það heim baktjaldamakki eða spillingu. Yiðkomandi fá þá völd fyrir peninga sem þeir eiga ekkert í. Hinn kosturinn er sá að sjóðurinn fengi utan- aðkomandi menn í stjórn sem standa og falla með sínum gjörðum. Þessa menn væri hægt að skipta um ef þeir standa sig ekki vel. Þetta held ég að sé gæfulegasta lausnin. Hin lausnin, að taka ekki þátt í stjórnum lífeyrissjóða, hefur þann ókost að tiltölulega litlir hluthafar hafa mikil völd og þá myndu menn vilja kaupa í fyrirtækjum, sem lífeyrissjóðir eiga stóran hlut í, til að fá völdin.“ 33 68
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Frjáls verslun

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.