Morgunn


Morgunn - 01.12.1965, Side 54

Morgunn - 01.12.1965, Side 54
132 MORGUNN electrónur, nevtrónur o. s. frv. Og hann trúir því, að úr þeim séu öll frumefnin gjör, rúmlega níutíu að tölu. Efniseindirn- ar eða atómin hafa hver um sig sína sérstöku eiginleika og einkenni, sem ekki eru fyrir hendi í þeim öreindum, sem þær eru samsettar af. Hér kemur því fram eitthvað algjör- lega nýtt, er virðist eiga uppruna sinn í samstillingu og samstarfi öreindanna innan atómsins. — Ef við nú höldum áfram og athugum hinar svonefndu sameindir (molecules) hinna samsettu efna, þá hafa þau einnig sín sérkenni, sem ekki finnast í atómum þeim, sem þær eru samsettar af. Sé haldið áfram lengra á þessari braut og rannsakaðar hinar lifandi frumur eða sellur, þá hafa einnig þær eiginleika, sem ekki eru fyrir hendi í þeim atómum, sem þær eru byggðar úr, heldur koma fram við tengsli og samstarf. Sama verður uppi á teningnum, þegar athuguð er hin flókna og samsetta bygging mannlegs likama. Einkenni hans sem heildar eru önnur en hinna einstöku líffæra. Hinar stóru heildir fela jafnan í sér annað og meira en hinir einstöku hlutar þeirra til samans, vegna þess að sjálf tengslin fela í sér nýja eigin- leika, sem þá fyrst koma í ljós. Við hina vísindalegu sundur- liðun og sundurgreining sérfræðinganna, þurrkast einkenni hinna stóru heilda út í æ ríkara mæli þannig, að þær hverfa sjónum þess, sem einbeitir sér að því smáa. Efnishyggjan er ein tegund þeirrar ófuilkomnu og röngu skoðunar, að með því að skilja hið smáa, getum við einnig skilið hið stóra, og að heildin sé i raun og veru ekkert annað né meira en allir einstakir hlutar hennar til samans. Veilurnar í þessu ættu að vera hverjum manni augljósar. Ef við viljum reyna að skilja tilgang tilverunnar og leita svars við hinum dýpstu gátum hennar, þá verðum við að velja hinn hæsta sjónarhól, sem unnt er að fá, til yfirsýnar yfir hina miklu heild. En af því leiðir, að áreiðanlegustu svörin sé að finna hjá þeim fáu útvöldu, sem eiga það innsæi og þann andlega þroska, sem sameinast í sál þess, sem er í senn mikill spekingur og helg- ur maður.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108

x

Morgunn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunn
https://timarit.is/publication/668

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.