Morgunn


Morgunn - 01.12.1965, Síða 54

Morgunn - 01.12.1965, Síða 54
132 MORGUNN electrónur, nevtrónur o. s. frv. Og hann trúir því, að úr þeim séu öll frumefnin gjör, rúmlega níutíu að tölu. Efniseindirn- ar eða atómin hafa hver um sig sína sérstöku eiginleika og einkenni, sem ekki eru fyrir hendi í þeim öreindum, sem þær eru samsettar af. Hér kemur því fram eitthvað algjör- lega nýtt, er virðist eiga uppruna sinn í samstillingu og samstarfi öreindanna innan atómsins. — Ef við nú höldum áfram og athugum hinar svonefndu sameindir (molecules) hinna samsettu efna, þá hafa þau einnig sín sérkenni, sem ekki finnast í atómum þeim, sem þær eru samsettar af. Sé haldið áfram lengra á þessari braut og rannsakaðar hinar lifandi frumur eða sellur, þá hafa einnig þær eiginleika, sem ekki eru fyrir hendi í þeim atómum, sem þær eru byggðar úr, heldur koma fram við tengsli og samstarf. Sama verður uppi á teningnum, þegar athuguð er hin flókna og samsetta bygging mannlegs likama. Einkenni hans sem heildar eru önnur en hinna einstöku líffæra. Hinar stóru heildir fela jafnan í sér annað og meira en hinir einstöku hlutar þeirra til samans, vegna þess að sjálf tengslin fela í sér nýja eigin- leika, sem þá fyrst koma í ljós. Við hina vísindalegu sundur- liðun og sundurgreining sérfræðinganna, þurrkast einkenni hinna stóru heilda út í æ ríkara mæli þannig, að þær hverfa sjónum þess, sem einbeitir sér að því smáa. Efnishyggjan er ein tegund þeirrar ófuilkomnu og röngu skoðunar, að með því að skilja hið smáa, getum við einnig skilið hið stóra, og að heildin sé i raun og veru ekkert annað né meira en allir einstakir hlutar hennar til samans. Veilurnar í þessu ættu að vera hverjum manni augljósar. Ef við viljum reyna að skilja tilgang tilverunnar og leita svars við hinum dýpstu gátum hennar, þá verðum við að velja hinn hæsta sjónarhól, sem unnt er að fá, til yfirsýnar yfir hina miklu heild. En af því leiðir, að áreiðanlegustu svörin sé að finna hjá þeim fáu útvöldu, sem eiga það innsæi og þann andlega þroska, sem sameinast í sál þess, sem er í senn mikill spekingur og helg- ur maður.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108

x

Morgunn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunn
https://timarit.is/publication/668

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.