17. júní - 17.06.1937, Blaðsíða 32

17. júní - 17.06.1937, Blaðsíða 32
30 að vér skipum atvinnuháttum vorum og félagslífi í samræmi við það er bezt reynist með þeim þjóðum erlendum, er framtaksmestar eru. 17. júní minnumst vér að sjálfsögðu fyrst og fremst Jóns Sigurðs- sonar, en hugurinn hlýtur einnig að hvarfla til ýmsra ágætustu liðs- manna hans. Sá er mestur sómi íslenzkrar blaðamennsku, er sr. Svein- björn Hallgrímsson ræðst í að gefa út blað sitt Þjóðólf, einmitt sama árið og frelsisöldurnar rísa sem hæst úti í löndum. Varð og blaðið ágætur málsvari hinnar vaknandi þjóðar og öruggt til fylgis Jóni Sig- urðssyni. Vekur einkum athygli hve blaðið fylgdist vel með hinni er- lendu viðburðarás, og hafði vit á að láta sér hana að kenningu verða í landsmálum. íslenzk alþýða tók og blaðaskrifum Sveinbjarnar og eftir- manns hans, Jóns Guðmundssonar, tveim höndum. Menn fundu, að þeir báru af einlægni og óeigingirni fram málstað þjóðarinnar, enda sættu þeir ofsóknum af hálfu erlendra stjórnarvalda og skósveina þeirra. Svo farnast þeim, er fylgja fastast fram rétti alþýðunnar. Mönnum finnst mjög til um, hve vér séum nú í nánara sambandi við umheiminn en áður var, menningarlega og í hagnýtum efnum. Framanritað á að knýja til umhugsunar um, hvort bætt samgöngu- tæki og aðrar ytri aðstæður villi oss ekki sýn að verulegu leyti um þessi efni. Dæmi til glöggvunar: Árin 1830—’36, og raunar leng- ur, stóðu að Skírni ágætir íslendingar. Efni hans var þá einkum fólgið í erlendum fregnum af stórviðburðum samtíðarinnar. En hér var ekki um dauðan bókstaf að ræða. Hvarvetna var hvatninguna að finna: ,,Far þú og ger slíkt hið sama!“ Frásagnir þessar voru ekki takmark- aðar við afturhaldslönd álfunnar. Þvert á móti. Frelsisbaráttu hinna framsæknustu þjóða var svo lýst, að íslendingum hlaut að hlaupa kapp í kinn. Menn kunna að telja ósanngirni, að bera Skírni frá 1930—1936 saman við fyrrnefnda eldri árganga sama rits. Koma hér þrjú atriði til greina, og er hvert þeirra um sig íhugunarefni: 1) Að Skírni standa nú lærðustu menntamenn vorir, þeir er þjóðin hefir gert mest fyrir. Þeir eiga marga og stóra kosti, en eðlilegt er, að þjóðin spyrji, hvar skrif þeirra horfi einkum til framfara, og um hvað þeir hvetji almenn- ing frekast til athafna. 2) Skírnir er svo ókunnur almenningi, að erfitt er að ræða um hann við alþýðu manna. 3) Áður gáfu beztu lærdóms- menn vorir gaum erlendum viðburðum og færðu þjóðinni fregnir af þeim í riti sínu. Nú hafa arftakar þessara manna fengið misjöfnum blaðamönnum slík verkefni að mestu. Nú lifum vér á merkilegum umbótatímum, er knýja oss til þess að taka sérstaklega til athugunar viðhorf vort til annarra þjóða. Og fyrir því eru erlendir viðburðir nú svo eftirtektarverðir fyrir oss, að átök þau, er eiga sér stað úti í heimi, eru á milli afla, sem hafa mótað

x

17. júní

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: 17. júní
https://timarit.is/publication/707

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.