Morgunn - 01.12.1970, Blaðsíða 66
144
MORGUNN
ekki allar þessar framfarir okkar aukna hamingju og farsæld?
er ekki í vafa um það, að höfuðástæðan er sú, að við höf-
um misst sjónar af hinum miklu hugsjónum, eða það sem verra
er, að við höfum reynt að draga þær niður lil okkar og ná
sjálfir valdi yfir þeim, einstökum þjóðum, hópum eða flokkum
til framdráttar og valda. Yið höfum reynt að virkja þær líkt og
náttúruöflin einstaklingum til fjár, frama og valda. Við höfum
vanraíkt það, að láta hugsjónir lýsa okkur og verða sameigin-
legt markmið til að keppa að og sameinast um. Þess vegna
hefur þetta, sem við köllum framfarir og framvindu, orðið að
vitahring, sem fjötrar okkur við innbyrðisbaráttu og keppni
um stundarhag. Og þess vegna höfum við ekki annað að bjóða
æskunni en aukin lífsþægindi á ylra borðinu, en þó aðeins til
handa fáum útvöldum. Aðra höfum við ofurselt sulti og hörm-
ungum.
Þetta sættir æskan sig ekki við. Hvað á hún að gera við alla
þessa tækni og vélar, sem hvorki við né hún kunnum að nota
til hamingju og varanlegra heilla? Iívað á hún að gera með
það samfélag, sem er fullt af eigingirni og rangsleitni? Hún er
meira og minna áttavillt, rugluð og hundleið á þessu öllu sam-
an. Gefðu okkur eitthvað, sem unnt er að þrá og lifa fyrir, eitt-
hvert markmið til þess að stefna að út úr öllu þessu öngþveiti.
Gefðu okkur trú á lífið, trú á eitthvað sem hefur æðra gildi og
gefur víðari útsýn en aðeins yfir stundarhag. Þetta er krafa
hennar til okkar.
Hverju getum við svarað?
Er ekki lengur himinn yfir jörðinni? Eru ekki lengur fjöll,
sem gnæfa yfir flatneskjuna? Eru ekki lengur til hugsjónir,
sem heilla og draga til sin hjörtu mannanna og hvetja til sam-
eiginlegrar framsóknar og dáða? Er nokkur von um hamingju
því mannkyni, sem ekkert viðurkennir og metur nema hlinda
orku efnisins og tröllsleg afköst vélarinnar? Er nokkur björg-
un önnur til frá algjöru hruni og eyðing en sú, að líta upp,
„hefja augu sín til fjallanna“ eins og hebrezka skáldið sagði
endur fyrir löngu?
Ef við á annað horð viljum hjarga sjálfum okkur frá voðan-