Morgunn - 01.12.1970, Blaðsíða 5

MORGUNN
83
áður en nokkur maður var til og mun halda því áfram um alla
framtíð löngu eftir að mannkynið er liðið undir lok. En jafn-
framt er hann einnig móðan sjálf, sem sífellt streymir fram.
En við getum einnig litið á tímann frá allt annari og tak-
markaðri hlið. Hvert land og hver þjóð á sinn sérstaka tíma.
Við Islendingar eigum okkar tíma ólíkan tíma annarra þjóða
hæði að innihaldi og einkennum. Sá tími er takmarkaður. Hann
á sitt upphaf og sennilega einnig sinn endi lika. Hann hófst
með byggingu landsins og lilveru okkar sem þjóðar. Og hann
hverfur og hættir að vera lengur lil jafnskjólt og ])jóðin glatar
sjálfri sér, tungu sinni, sjálfstæði og menningu, og líður undir
lok. Hið ytra sérkenni hins íslenzka tíma er það, að hringiða
hans á hverju ári markast af óvenjulega björtum, fögrum en
stuttum sumrum annars vegar, en löngum og dimmum vetrum
hins vegar. Hin innri sérkenni líma okkar eru hins vegar við-
brögð þjóðarinnar á hverri tíð og saga hennar á liðnum öldum,
sem gefur þeim tima innihald sitt og gildi. Saga okkar verður
hvorki réttilega skilin né skýrð nema fullt tillit sé tekið til sér-
kenna og einkenna hvers tímabils.
Ef við lítum nú fyrst á hin ytri sérkenni hins islenzka tima,
sjálfar árstiðirnar, þá er það ljóst, að sumarið hefur verið aðal
bjargræðistimi okkar um aldir. Það hefur að visu oft reynzt
bæði stopult og stutt, en þó hefur það fært okkur jafnan bæði
beint og óbeint þær gjafir, sem við höfum einkum lifað á.
Hins vegar hefur margur veturinn reynzt okkur langur og
erfiður. Þá hefur reynt á þrekið og seigluna, þá hefur baráttan
oft verið hörð og harla vonlítil á stundum. Og raunar er það
kraftaverk, að þjóðin skuli hafa lifað af allar þær hörmungar,
sem hún hefur orðið að liða af völdum harðinda og hafísa, eld-
gosa og drepsótta. 1 þeim eldraunum hlaut hún oftsinnis að
finna og reyna ]iann sannleika, sem felsl i orðum skáldsins, að i
„vetrarhrið vaxinnar ævi
gefst ei skjól nema Guð“.
I trúna á það skjól sótti þjóðin um aldir þolgæði, þrek og von
1 rikara mæli en menn nú gera sér grein fyrir. Trúin var henn-