Morgunn - 01.06.1980, Blaðsíða 63

BÆKUR
61
er hin merkasta bók og færi ég Erlingi Davíðssyni rithöfundi
þakkir fyrir að hafa skráð hana og bókaútgáfunni Skjaldborg
á Akureyri fyrir að hafa gefið hana út.
Þessi bók er tilvalin til þess að kynnast undursamlegum
hæfileikum og kærleiksríku starfi bóndans á Einarsstöðum,
sem þegar er orðinn þjóðsagnapersóna í lifanda lifi, þótt
hvergi þurfi að segja ósatt orð um afrek hans.
Harold Sherman:
AÐ SIGRA ÖTTANN OG
FINNA LYKIL LlFSHAMINGJUNNAR.
Þýðandi: Ingólfur Árnason.
Skuggsjá, 1979.
Epafródítuss hét lífvöður Nerós keisara Rómaveldis.
Hann átti þræl nokkurn sem mikið orð fór af fyrir gáfur.
Hann hét Epiktet og var grískur. Húsbóndi leit þræl sinn
öfundaraugum, þótt hann mæti hann mikils sökum kosta, og
eitt sinn, þegar þrællinn skákaði húsbónda sínum í orðræð-
um brást hann illa við og lét leiða þræl sinn til pyndingar
fyrir ósvífnina. En þrællinn lét sér hvergi bregða og sagði
hugrór og brosandi þegar pyndingin var hafin: „Þú brýtur
vísast fót minn“. Það gekk eftir og þá sagði þrællinn: „Hvað
sagði ég ekki?“ Þetta hefur sennilega verið upphaf helti hans.
Sýnir þessi frásögn ljóslega skapstillingu og minnir mjög
á sum tilsvör í Islendingasögum. Epiktet varð síðan tamt að
taka dæmi af helti sinni á þann veg, að hún gæti hamlað
líkamanum, en ekki skapgerðinni.
Svo fór að lokum að Epafródítuss gaf Epiktet frelsi og varð
hann síðar alkunnur kennari í heimspekilegum fræðum í
Róm.
Epiktet skrifaði aldrei neina bók, því kennsla hans var
munnleg og tók hann i þeim efnum sér til fyrirmyndar þann
vitmann, sem hann mat umfram aðra menn. Sókrates. Það
sem eftir Epiktet lifir af kenningum hans hefur því verið