Morgunn - 01.06.1980, Qupperneq 68

66
MORGUNN
Fyrir allmörgum árum var sýnd hér í Reykjavík kvik-
mynd sem ber nafnið „Brúin yfir Kwai-fljót“. Efni hennar
var að segja frá hörmungum og hetjudáðum breskra stríðs-
fanga í fangabúðum Japana við fljótið Kwai í Burma. Þetta
er skáldverk, þótt það ætti að vera byggt á vissum sannreynd-
um. Þessi bók, sem hér er til umræðu, og ber nafnið DAUÐA-
BÚÐIRNAIl YIÐ KWAI-FLJÖT, er hins vegar frásögn af
raunveruleikanum sjálfum, án nokkurra umbúða, og kemur
hér í ljós, eins og oft áður, að lífið sjálft getur verið hrika-
legra en hin magnaðasta skáldsaga, því höfundur bókarinn-
ar, Emest Gordon, segir sjálfur frá þvi sem hann og félagar
hans í breska hemum urðu að þola í dauðabúðunum við
Kwai-fljót i síðari heimstyrjöldinni. Hér er byggingu brúar-
innar yfir Kwai-fljót lýst með raunsærri hætti en í áður-
nefndri kvikmynd, þvi hún var ekki smíðuð i sjálfboðavinnu,
heldur var stritað frammi fyrir byssukjöftum og menn lamd-
ir áfram með bambusstöfum, sjúkir og máttfamir af hungri
og þreytu. Á hverjum degi féllu menn unnvörpum, enda
virðist hafa verið til þess ætlast. Þrátt fyrir þessa óbærilegu
kúgun, sem vitanlega braut allar alþjóðlegar reglur um með-
ferð fanga, þá hættu menn hvað eftir annað lífi sínu til þess
að reyna að vinna skemmdarverk á brúnni, en hún var að-
eins lítill hlekkur í miklu stærra verki, sem var lagning jám-
brautar fyrir Japani gegnum Burma.
Frásagnir Ernests Gordons af lífinu í þessum dauðabúðum
Japana eru lýsing á því, hvernig manninum tekst að skapa
fullkomið helvíti hér á jörðunni fyrir meðbróður sinn. Dauð-
inn var alls staðar yfirvofandi. Menn féllu þar sem þeir stóðu.
Þeir örmögnuðust af þreytu og dóu af hungri og sjúkdómum.
Og við þessar aðstæður vaknaði meðal fanganna hið versta
sem í þeim bjó. Japanir virðast hafa notað nákvæmlega sömu
aðferðir og nasistar í Þýskalandi, þegar þeir voru kerfis-
bundið að gera Gyðinga að villidýrum með djöfullegum að-
ferðum. Japanir höfðu tekið svo marga fanga í leiftursókn
sinni í Suð-Austur-Asíu, að þeir höfðu þá aðferð að svelta
þá og þrælka til bana. En það var ríkur þáttur i þessum að-