Morgunn - 01.12.1982, Síða 55

157
„ÚR HEIMI VÍSINDANNA*'
sumir þeirra sem uppgötvaðir hafa verið á Mars. Sprungu-
dalur mikill liggur þar frá vestri til austurs, a.m.k. 1400
km langur og um 7 km djúpur. Ber landslag þetta vitni um
vissa hreyfingu í jarðskorpunni, sem síður var búist við
í svo ríkum mæli.
Þá má nefna fjall eitt mikið og breitt, sem vafalaust
yi'ði tignarlegt ásýndum værirðu þangað kominn. Maxwell-
fjall heitir það. Það er um 8 km hátt og stendur auk þess
á hásléttu, sem er í þriggja til fimm kílómetra hæð yfir
meðalyfirborði Venusar. Maxwell-fjallið gnæfir því hærra
við himinn en Everest-fjall yfir sjávarmáli.
Þá hefur það komið upp úr dúrnum, að hreyfingar í
lofthjúpi Venusar eru mun óreglulegri en búist hafði verið
við. Efnið i lofthjúpnum er nær eingöngu koltvíildi (C02).
Nokkuð yrði örðugt að fá sér labbitúr á Venusi, því að
þrýstingurinn þar er um 90 sinnum meiri en þessir 1000
millibarar sem við eigum að venjast hér við yfirborð jarð-
ar. Eins og kunnugt hefur verið alllengi er mjög skýjað
á Venusi, en nú þykjast menn vita með nokkurri vissu að
skýin liggja þar í fjórum lögum í mismunandi hæð. Neðan
við lægsta skýjalagið er furðulega tært — og gott skyggni
er þar til myndatöku úr geimförum sem lent hafa á Venusi,
Lengi mættum við biða eftir jarðnesku regni úr skýja-
breiðum Venusar, því að í þeim eru aðallega dropar úr
brennisteinssýru og svífandi smákorn úr hreinum brenni-
steini.
Það sem þó kom Venusarfræðingum mest á óvart var
hið tiltölulega mikla magn lofttegundar að nafni argon-36.
Mest hefur verið af efni þessu þegar reikistjörnur eins og
Venus og jörðin mynduðust endur fyrir löngu, en niður-
stöður þessar frá nágrannahnetti okkar benda til þess,
&ð minna af argon-36 hafi síðan rokið út í geiminn þar
en hér. Annað kom mjög á óvart á Venusi: þrumur og
eldingar eru þar tíðari en menn höfðu haldið.
Skrítnum heimi hafa menn því kynnst og er þá ekki
siður margt að undrast í nýjum lýsingum á náttúru Júpí-