Morgunn - 01.12.1982, Side 69
171
„ÚR HEIMI VÍSINDANNa“
endum til kennslubókanna, ef þeir vilja fræðast um hinn
stórmerkilega lykil erfðanna. (Sjá t.d. „Líffræði“ eftir
P.B. Weisz í þýðingu örnólfs Thorlaciusar).
En genin ráða eðli og lífi hverrar frumu í sérhverri líf-
veru. Þau stjórna gerð eggjahvítuefnanna í frumunum og
þau stjórna gerð genanna sem af þeim myndast. Þriðja ein-
kenni þeirra er það, að sérstæð einkenni geta breyst við
stökkbreytingar: þróun á sér stað.
Eins og segir í fyrrnefndri bók: „Af þessu þrennu leiðir
svo enn fleira, þannig að hlutverk gena reynist spanna
allar hliðar lífs og lífsstarfsemi. Með stjórn sinni á frum-
unum ráða genin lífi allra lífvera og þar með öllum líf-
heiminum. Lífið hefur líklega hafist með genum, genin
halda því við, og ef genin bregðast eða eyðast, mun lífið
slokkna“.
Eyöur í DNA-sameindinni
— og þekkingunni
Áðan var þess getið að fjör hefði færst í leikinn við
rannsókn á erfðum. Stafar það af nýjum uppgötvunum
sem benda til þess, að einungis hluti af DNA (DKS á ís-
lensku) í frumukjarnanum sé notað við að koma erfða-
boðum til nýrra eggjahvítuefna. Líkja má lögun DNA-
sameindar við kaðalspotta og hafa nú komið í ljós ótal
auðir eða þöglir þættir hér og þar á DNA-sameindinni.
Einhvern veginn eru þessi auðu bil gerð óvirk og fyllt
um leið og erfðaboðum er fleytt áfram. Svo virðist sem
einhver feikna flókin ritskoðun eigi sér stað í sameinda-
kerfinu, ferli sem menn höfðu enga hugmynd um fyrir
nokkrum árum.
Uppgötvun þessi mun laða fram margar spurningar og
verða upphaf viðamikilla rannsókna. Sameindalíffræðing-
ar munu reyna að komast að þvi nákvæmlega, hvernig
þessi óvirku bil eru tekin úr sambandi og reyna að finna
hvaða efnahvatar eru að verki. Þeir munu kanna eðli til-