Morgunblaðið - 22.03.2009, Blaðsíða 42

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22. MARS 2009
Á VEF Dalabyggðar
http://www.dala-
byggd.is er að finna at-
hyglisverða fund-
argerð frá 41. fundi
sveitarstjórnar frá 24.
febrúar 2009. Þessi
fundargerð er um
margt fleira merkileg,
en í henni kemur með-
al annars fram að
byggðaráð hafi falið sveitarstjóra að
móta tillögu til sveitarstjórnar um
framkvæmd fyrirhugaðra breytinga
á skólamálum Dalabyggðar.
Forsaga málsins er sú að unnin
var forvinna fyrir nokkru að hug-
myndum um hagræðingu í skóla-
málum sem fræðslunefndin fékk svo
til umsagnar og áframsendi aftur til
ákvörðunar. Forvinna skilaði þrem-
ur hugmyndum að sameiningu
stofnana, sem svo voru kynntar í
Grunnskólanum Tjarnarlundi
nokkru áður. Þær stofnanir sem um
ræðir eru Grunnskólinn í Búðardal,
Grunnskólinn í Tjarnarlundi, Tón-
listarskóli Dalasýslu og Leikskólinn
í Búðardal. Það sjá það allir strax að
ekki er vit í að hafa jafnmarga
skólastjóra og stofnanir. Því var
þörf á hagræðingu, um það er ekki
deilt. Aðferðirnar hins vegar, hugn-
ast okkur mörgum ekki. Í fund-
argerð 41 kemur fram að sveit-
arstjórn samþykkti þáframlagða
tillögu sveitarstjórans, Gríms Atla-
sonar um að sameina öll skólamálin
undir einn nýjan stjórnanda og aug-
lýsa nýja stöðu stjórnanda/
rekstrarstjóra sem helst á að hefja
starf 1. maí nk. Síðan á að breyta
nafni skólans og bæta í starfið
stjórn æskulýðsmála og tómstunda-
starfs auk heilsdagsskóla og stjórn
mötuneytis. Starf aðstoðarskóla-
stjóra er lagt niður með þessu og
gerir nýtt skipurit, enn sem komið
er, ekki ráð fyrir neinum næstráð-
anda í þessum stofnunum nema í
leikskólanum, en þar verða aðstoð-
arleikskólastjóri og einn deild-
arstjóri. Í Tjarnarlundi á það heita
verkefnisstjóri.
Ef ég skil þetta allt
rétt, þá verður enginn
skólastjóri lengur í
Grunnskólanum í Búð-
ardal. Það er ljóst að
hér eru menn að fara
nýjar leiðir sem fá for-
dæmi eru fyrir. Þessi
nýi stjórnandi/
rekstrarstjóri á vera á
ferðinni milli stofnana
og mun líklega aka að
Tjarnarlundi í einn til
tvo daga í viku og ekki
er fyrirséð hver heldur
um taumana á meðan,
nema kannski leikskólinn eigi að
vera yfir Grunnskólanum til vara!
Þetta hljómar jafnundarlega og það
er. En það var ekki beðið með fram-
kvæmdir og þá erum við komin að
kjarna málsins. Þriðja virkan dag
þaðan í frá barst skólastjóra, aðstoð-
arskólastjóra og leikskólastjóra
uppsagnarbréfið og auglýsingin
kom strax daginn eftir, þ.e. fjórða
daginn frá fundi. Allir vilja skilvirka
stjórnsýslu, en er þetta ekki einum
of? Aldrei hefur neitt verið fram-
kvæmt í Dalabyggð af slíkum ofur-
hraða. Drifið í gegn áður en íbúar
vita hvað er um að vera eða hafi yf-
irleitt neitt um það að segja. Það
skal tekið fram hér að í Dalabyggð
hefur verið búið að því lengi að hafa
mjög hæfa og góða stjórnendur í
Grunnskólanum. Leikskólastjóra
hefur verið boðin deildarstjórastaða,
en skólastjóranum og aðstoð-
arskólastjóranum almennar kenn-
arastöður! Hvaða stöður, stöður
hinna kennaranna? Hvar og í hverju
felst hagræðingin? Tíu milljónir í
sparnað á ári segir sveitarstjórinn.
Tvær í Tjarnarlundi og eina milljón
í Búðardal, þá eru enn sjö eftir. Það
hlýtur þá að vera Tónlistarskólinn
sem spara á mest á. Hefði ekki verið
einfaldast að leggja Tónlistarskól-
ann bara undir Grunnskólann í Búð-
ardal og vagga bátnum ekki meira í
bili? Fækka um einn stjórnanda og
gefa þar með íbúum ráðrúm til átta
sig betur á málunum. Þetta fólk á
biðlaunarétt í heilt ár! Akstur 1-2
ferðir í viku 80 km í hvert skipti auk
dagpeninga er ekki frítt. Það er ekki
viðunandi að sýna ekki sundurliðað
fram á hverju þetta á að skila.
Heppilegast og ódýrast hefði
áreiðanlega verið að setjast strax að
samningum við þá skólastjórnendur
sem fyrir eru og semja upp á nýtt.
Sveitarstjórnarmenn Dalabyggðar
verða að átta sig á því eins og önnur
lítil sveitarfélög hafa mátt reyna, að
grunnskólinn er kjarnaeining hvers
einasta samfélags á landsbyggðinni
og harla viðkvæmt mál allvíða. Í
þessum málaflokki næst hvað víð-
tækust samstaða íbúa byggðanna án
tillits til stjórnmálaskoðana.
Það er óviðunandi að sveitarfélag-
ið standi fyrir uppsögnum í nafni
vafasamra hagræðinga á tímum eins
og við erum að upplifa á Íslandi í
dag. Hér ríkir nú undirliggjandi
óánægja, ólga og óvissa sem ber að
eyða sem fyrst. Íbúar Dalabyggðar
hafa ekki fengið neina kynningu á
hvaða leið yrði valin og þar sem síð-
asta samþykkt sveitarstjórnar er
sett af stað með slíkum ofurhraða,
þá er nokkuð ljóst að ekki hefur þótt
ástæða til samráðs innan sveitarfé-
lagsins.
Því ætla ég að óska eftir því að
sveitarstjórn/sveitarstjóri Dala-
byggðar skýri á þessum vettvangi
hvert er verið að stefna málefnum
Grunnskólans í Búðardal, hvers
vegna liggur svona á og útskýra í
hverju hagræðingin felst. Jafnframt
er hér með skorað á íbúa Dala-
byggðar að krefjast þess að sveit-
arstjórn afurkalli nú þegar áð-
urbirta auglýsingu um nýjan
stjórnanda/rekstrarstjóra, skoði
málin betur í samráði við íbúana og
eyði þar með óöryggi og óvissu sem
ríkir fyrir nemendur og starfsfólk
skólans.
Guðrún Jóhanns-
dóttir fjallar um
skólamál í Dala-
byggð
» Aldrei hefur neitt
verið framkvæmt í
Dalabyggð af slíkum of-
urhraða. Drifið í gegn
áður en íbúar vita hvað
er um að vera eða hafi
yfirleitt neitt um það að
segja.
Guðrún Jóhannsdóttir
Höfundur er bankastarfsmaður,
foreldri og íbúi í Dalabyggð.
Skólamál Dalabyggðar
ALVEG er það fá-
ránlegt að sjá og heyra
hvernig fjölmiðlafólk
misnotar orðið „menn-
ing“. Stundum er sagt
„bókmenntir og menn-
ing“ og þá eru bók-
menntir trúlega annað
en menning. Svo er
stundum sagt „menn-
ing og listir“. Þá þýðir
menning eitt og list eitthvað annað en
menning. Svo kemur að því að ekkert
fer á milli mála með þýðingu orðsins,
þegar „menningin stenst að fullu
samanburðinn við aðrar atvinnu-
greinar, menningin sé arðbær“
o.s.frv., samkvæmt niðurstöðu
Ágústs Einarssonar, rektors Háskól-
ans í Bifröst, um athugun hans á arð-
semi listar. (Haft eftir Bergþóru
Jónsdóttur í þætti Moggans um list-
ir.) Það fer heldur ekki á milli mála
hvað átt er við með blaðsíðum í blöð-
um og tímaritum sem brennimerktar
eru orðinu „menning“, því þar er ein-
göngu átt við hvers konar listir, alveg
frá óperum til nútíma dægurlaga-
tónlistar, svo og ritlist, leiklist, dans-
list, myndlist og bara flest orð sem
enda á list.
Og alveg var hann Sigmundur
Ernir Rúnarsson hreint óborg-
anlegur, þegar hann horfði ein-
arðlega beint í augu landans í þætti
sínum „Mannamáli“ á Stöð 2 og
sagði, eftir að hafa rætt við hitt og
þetta fólk um alla
mögulega menningu, að
nú, á eftir auglýsingum
(„handan auglýsinga“),
yrði „menningin“ á dag-
skrá. Og hvað var í
boði? Jú, umsagnir fag-
urra meyja, með blik í
augum og bros á vör,
um nýjustu skáldsög-
urnar. Og um hvað fjöll-
uðu þær flestar? Jú, um
subbuleg morð og leit
löggunnar að morðingj-
anum. Sú leit leiddi
fleiri glæpi og meiri subbuskap í ljós,
auk þess sem morðinginn fannst allt-
af að lokum, sem var og er náttúrlega
hið besta mál. En þetta var nú öll
„menningin“ á þeim bænum. Síðan
kom „doktorinn“ sjálfur með um-
sagnir um dægurlagatónlist sem í
flestum tilfellum var flutt af íslensk-
um hljómsveitum með framandi er-
lendum nöfnum.
Mikið skemmti ég mér vel er Einar
Kárason sagði í viðtali við Sigmund
Erni, í fyrrnefndum þættti, að menn-
ingin hefði lifað af „borgarastyrjöld-
ina“ á Íslandi og átti þar við Sturl-
ungu. Og um hvað fjallar svo
Sturlunga? Jú, um stríð, svik, morð
og alls konar glæpi.
Sem sagt, það er ekki menning að
stunda glæpi, það er alveg á hreinu,
en það verður „menning“ þegar
skáldin hafa fært ósómann í letur.
Í Fréttablaðinu, í janúar er leið,
talaði Njörður P. Njarðvík um íþrótt-
ir og menningu og átti þá við íþróttir
og listir. Íþróttir eru ekki menning að
hans mati. Ekki vildi hann kannast
við að gjörningar Páls Óskars, Arn-
aldar Indriðasonar og Ladda til-
heyrðu „menningunni“, öllu heldur
iðnaðinum. Eins og iðnaðurinn væri
ekki menning.
Svona gæti ég haldið áfram að taka
dæmi um ranga notkun á orðinu
„menning“, því á hverjum einasta
degi birtist nýr „menningarbullari“
sem notar orðið menning þegar hann
meinar list, en ég læt ofangreind
dæmi nægja.
Æ, mikið hlakka ég til þegar þætt-
ir um listina, sem kallaðir eru „menn-
ing“, verða bara nefndir eftir henni.
Það er nefnilega móðgun við alla
landsmenn að kalla ekkert annað en
listir menningu, en ekki við öðru að
búast þegar meira að segja menntuð-
ustu menn landsins þekkja ekki þýð-
ingu orðsins. Menningin er alls stað-
ar í þjóðfélaginu og nefni ég aðeins
mennta- og heilbrigðismál, fræði-
greinar, íþróttir, iðnað, tækni, land-
búnað og … bara hvað sem er. Svo er
náttúrlega til ómenning og lágmenn-
ing en það er nú annað mál. Kannski
ættu fréttir af glæpum hvers konar
að kallast „ómenning“?
„Og snúum okkur næst að ómenn-
ingunni … handan auglýsinganna.“
Menningarbullið á Íslandi
Margrét Jónsdóttir
skrifar um menn-
ingu
»Mótmæli því að að-
eins listir séu flokk-
aðar sem „menning“ hjá
fjölmiðlum.
Margrét Jónsdóttir
Höfundur býr á Akranesi.