Morgunblaðið - 17.05.2009, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17. MAÍ 2009
HUGMYNDIR hafa verið uppi
um ýmsar útgáfur af fyrning-
arleiðum sem flestar eiga það
sammerkt að útfærsla þeirra tek-
ur langan tíma. Hagsmunaaðilar í
greininni, auk sveitarstjórna víða
um land óttast áhrifin sem slíkar
breytingar kunna að hafa í för
með sér. Ljóst er að um þá leið
sem kynnt hefur verið mun ekki
nást sátt. Því er nauðsynlegt að
opna umræðuna um aðrar leiðir.
Hugmynd okkar byggist á því að
ríkið taki gjald af veiðiheimildum
byggt á úthlutun núverandi kvóta-
kerfis og sátt náist á milli hags-
munaaðila um útfærslu. Þeir hags-
munaaðilar sem um ræðir eru
stjórnvöld, útgerðarmenn, lán-
ardrottnar útgerðarinnar og sjó-
menn. Heildarskuldir sjáv-
arútvegsins eru taldar vera um
500 milljarðar króna. Slíkar skuld-
ir eru íþyngjandi fyrir sjávar-
útveginn, og verða nær óyfirstíg-
anlegar fyrir greinina verði þær
skildar eftir samhliða því að fyrn-
ingarleiðin nái óbreytt fram að
ganga. Mikill hluti skuldanna er
kominn til vegna viðskipta með
veiðiheimildir. Veiðiheimildir sem
nauðsynlegt var að kaupa vegna
hagræðingar og rekstraröryggis í
greininni.
Fallist menn á að nú sé tæki-
færið til að ríkið yfirtaki veiði-
heimildirnar verður það að vera
gert í fullri sátt og þannig að sjáv-
arútvegur haldi hér áfram og
styrkist í kjölfarið. Eftir yfirtöku
ríkisins á veiðiheimildum er tillaga
okkar með eftirfarandi hætti.
Veiðiheimildarnar verði leigðar
aftur til útgerðar í samræmi við
áður útgefna úthlutun í kvótakerf-
inu. Ef útgerð vill ekki leigja til
sín allar þær heimildir sem hún á
rétt á, þá skulu þær renna í sam-
eiginlegan frjálsan pott sem ætl-
aður er til nýliðunar í greininni.
Framsal eða framleiga heimilda
verður óheimil. Útgerð getur að-
eins einu sinni hafnað úhlutun, t.d.
vegna viðhalds eða bilana, eftir
það kemur til skerðingar sem
rennur þá í frjálsa pottinn. Þetta
myndi styrkja stöðu nýliðanna.
Einnig teldum við rétt að skoða þá
hugmynd að taka 2-3% af öllum
botnfisktegundum við yfirtöku
kvótans til að auka vægi frjálsa
pottsins.
Telja má að verði hugmyndir
sem þessar að veru-
leika náist sátt um
þau ágreiningsatriði
sem fylgt hafa
kvótakerfinu frá
upphafi. Að ljóst sé
að kvótinn sé sam-
eign þjóðarinnar og
veðsetning á óveidd-
um fisk í sjónum er
óheimil. Að nýliðun
verði innbyggð í
kerfið og allir hafi
þar sömu möguleika
í krafti dugnaðar og
útsjónarsemi. Að öll aukning eða
minnkun í kvóta verði jafnt yfir
alla látin ganga og þá miðað við
úthlutunarrétt viðkomandi á því
fiskveiðiári sem um ræðir.
Segja má að hugmynd þessi
miði að tvennu. Að kvótinn verði
eign ríkisins og að ljóst sé að út-
lagður kostnaður skili sér til baka
í formi leigugjalds sem innheimt
verður. Það leigugjald verður þó
að vera það sanngjarnt að það
megi á nýjan hátt takast að
skjóta eðlilegum rekstrarskil-
yrðum undir sjávarútveginn. Til
þess að þetta verði unnt verður
ríkið því að reikna út hver sá
kostnaður verði sem slík yfirtaka
hefur í för með sér. Finna verður
leið til að dreifa þeim kostnaði yf-
ir eins langan tíma og mögulegt
er. Við þetta minnka heild-
arskuldir sjávarútvegsins veru-
lega og rekstrarskilyrði hans
batna.
Mikilvægt er að hagsmuna-
aðilar komi sér saman um hvert
innlausnarverð á kvótanum skuli
vera, sem lagt verði til grundvall-
ar á uppgreiðslu skulda útgerð-
arinnar. Með þessari aðferð er
eignaréttur þeirra sem keypt hafa
kvóta virtur og sanngirni gætt
gagnvart þeim við yfirtöku kvót-
ans. Sú greiðsla sem ríkið innir af
hendi yrði í þessu tilfelli í formi
ríkisskuldabréfa til langs tíma.
Tillaga okkar reynir á eins mildi-
legan hátt og mögulegt er að taka
tillit til hagsmuna allra aðila, og
að ekki sé kippt rekstrarskilyrð-
unum undan þeim atvinnuvegi
sem við nú verðum að reiða okkur
á við gjaldeyrisöflun fyrir þjóðina.
Við undirritaðir teljum brýnt að
nú þegar hillir undir breytingar á
því kerfi sem aldrei hefur náðst
samstaða um leiti menn allra leiða
sem mögulegar eru til að fá ásætt-
anlega niðurstöðu. Þessi hugmynd
okkar gengur lengra en flestar
sem áður hafa komið fram. Þannig
að í stað langs aðlögunartíma sé
kvótinn yfirtekinn á mjög skömm-
um tíma með samkomulagi aðila,
og rekstrargundvöllur sjáv-
arútvegsins þannig tryggður til
framtíðar. .
Sáttaleið í sjávarútvegi – önnur leið
Eftir Hannes Friðriksson og
Sigurvin Guðfinnsson
» Fallist menn á að nú
sé tækifærið til að
ríkið yfirtaki veiðiheim-
ildirnar verður það að
vera gert í fullri sátt að-
ila sjávarútvegsins
Sigurvin Guðfinnsson
Hannes er innanhússarkitekt og Sig-
urvin er fyrrv. útgerðarmaður. Höf-
undar eru áhugamenn um þjóðmál.
Hannes Friðriksson
• Heildverslun með neytendavörur (ekki matvæli). Ársvelta 260 mkr.
• Þekkt sérverslun með heimilisvörur. Ársvelta 170 mkr.
Góður leigusamningur.
• Sérhæft hugbúnaðarfyrirtæki með langtímasamninga. Hentugt til
sameiningar.
• Rótgróin heildverslun með fyrirtækjavörur. Ársvelta 140 mkr. Hagstæðar
skuldir.
• Trésmiðja til sölu eða leigu. Sérhæfð framleiðsla og góð tæki. Lítið skuldsett
og vel staðsett í 600 fermetra ódýru húsnæði.
• Rótgróið þjónustufyrirtæki sem selur fyrirtækjum og félagasamtök sérhæfða
þjónustu. Ársvelta 120 mkr.
• Meðalstórt iðnfyrirtæki í byggingariðnaði. Ársvelta 140 mkr.
• Lítið vöruflutningafyrirtæki með örugga vinnu. Ársvelta 45 mkr.
EBITDA 15 mkr. Mjög hagstætt verð.
• Rótgróið innflutnings- og þjónustufyrirtæki með vörur fyrir sjávarútveg.
Birt með fyrirvara um prentvillur. Heimsferðir áskilja sér rétt til leiðréttinga á slíku.
Ath. að verð getur breyst án fyrirvara.
Salou
frá kr. 79.900 - með fullu fæði
Heimsferðir bjóða frábært tilboð til Salou vinsælasta áfangastaðar Costa Dorada
strandarinnar sunnan Barcelona. Þar er Port Aventura, stærsti og glæsilegasti
skemmtigarður Spánar. Stórkostlegar strendur, fjölbreytt aðstaða, úrval veitinga-
staða og litríkt næturlíf. Í boði er gisting á Hotel Marinada, góðu hótel í Salou, sem
er vel staðsett í nágrenni við verslunargötur, ströndina og göngugötuna. Herbergi
eru með loftkælingu, síma, sjónvarpi, öryggishólfi, baðherbergi með hárþurrku og
svölum eða verönd. Einnig veitingastaður, bar, líkamsræktaraðstaða, leikjasalur,
góður sundlaugagarður og fjölmargt annað.
Gríptu tækifærið og bókaðu strax -
aðeins 11 herbergi í boði!
M
bl
11
12
31
3
Verð kr. 79.900
Netverð á mann, m.v. 2 fullorðna og 2 börn, 2-11 ára,
í herbergi á Hotel Marinada *** með fullu fæði í 7
nætur. Aukavika kr. 17.000. Verð, m.v. 2 fullorðna
og 1 barn kr. 86.900. Aukavika kr. 22.000.
Verð m.v. gistingu í tvíb. kr. 92.900. Aukav. kr. 27.000.
Ótrúlegt sértilboð
Hotel Marinada* * *
vikuferð m/fullu fæði
12. júní
Aðeins 11 herbergi í boði!
Skógarhlíð 18 • sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
Frábær aðstaða
· Fullt fæði
· Loftkæling
· Svalir/verönd
· Glæsilegur garður
· Sundlaugar / barnalaug
· Nuddpottur
· Leiktækjaherbergi
· Mini-golf
· Borðtennis
· Barnaklúbbur (4-12 ára)
· Barnaleiksvæði
· Þráðlaust internet (Wi-Fi)
· Veitingastaður
· Barir
... og fleira og fleira
@
Fréttir
á SMS
Fréttir á SMS