Morgunblaðið - 12.12.2009, Síða 36

36 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. DESEMBER 2009
RÍKISSTJÓRNIN
tók nú á haustdögum
ákvörðun um að bjóða
út tvöföldun Suður-
landsvegar milli Lög-
bergsbrekku og Litlu
kaffistofunnar. Fyrsti
þingmaður Suður-
kjördæmis hefur fagn-
að ákvörðuninni og
segir hana mikil tíma-
mót.
Í umræðu um vega-
gerð þessa hefur margoft komið
fram að í engu öðru landi væri tal-
ið að umferðarþungi á Suðurlands-
vegi kallaði á fjórbreiðan veg. Á
þenslutímanum gagnaðist Vega-
gerð og hinum hófstilltari mönnum
í þjóðfélagsumræðunni lítið að
benda á slík rök enda var andinn
þá sá að allt skyldi einfaldlega vera
stærst og flottast á Íslandi.
Ákvörðun ríkisstjórnarinnar nú
sýnir hvað hófstill-
ingin á enn langt í
land í íslenskri þjóð-
arsál.
Nú kann einhver
að spyrja hvort það
sé ekki í öllu falli gott
að ráðist sé í sem
glæsilegasta fram-
kvæmd þar sem
öruggt má telja að
breiðari vegir skapi
meira öryggi. Sjálfur
bý ég austanfjalls og
fer leið þessa oft í
viku hverri og ætti
því að fagna.
Staðreyndin er samt sú að ofur-
áherslan á fjórbreiðan veg mun
tefja um ófyrirsjáanlega framtíð að
viðunandi vegbætur verði gerðar á
allri leiðinni milli Selfoss og
Reykjavíkur. Með því sem nú er
lagt í hinn stutta spotta um Fóellu-
vötnin mætti frekar laga stóran
hluta ef ekki allan fjallveginn milli
Kamba og Lögbergs. Þá væri ekki
annað eftir í næsta útboð en þrí-
breiður Ölfusvegur.
Sérfræðingar Vegagerðarinnar
hafa lengi bent á að þríbreiður
vegur á þessari leið er samkvæmt
öllum alþjóðlegum stöðlum alger-
lega fullnægjandi lausn og kostn-
aðarmunur er ekki tvöfaldur eins
og halda mætti við fyrstu sýn held-
ur nær því að vera tífaldur. Þar
munar mestu hvað kostnaður við
mislæg gatnamót fjórbreiðra vega
er miklu meiri en gerð venjulegra
gatnamóta og hringtorga sem duga
fullvel á þríbreiðum vegi.
Ísland glímir nú við alvarlega
fjármálakreppu og ljóst er að
rekstur ríkissjóðs næstu árin verð-
ur afar þungur. Allt bendir því til
að framkvæmd eins og þessari
verði lengi ýtt útaf borðinu, frestað
um eitt ár í senn. Flestir munu
telja það skynsamlegra en að ráð-
ast í viðamikinn niðurskurð á heil-
brigðiskerfi og félagsþjónustu.
Leið þjóðarinnar út úr kreppunni
liggur í gegnum ráðdeild og sparn-
að.
Baráttan fyrir fjórbreiðum vegi
milli Selfoss og Reykjavíkur sýnir
að stjórnmálamenn okkar eiga
langt í land með að tileinka sér
nýja tíma.
Hófstilling í þessu máli gæti skil-
að landsmönnum fullnægjandi um-
ferðaröryggi á mun skemmri tíma
en nú er stefnt að.
Fjórbreiður Hellisheiðarvegur
Eftir Bjarna
Harðarson » Ofuráherslan á fjór-
breiðan veg mun
tefja um ófyrirsjáanlega
framtíð að viðunandi
vegbætur verði gerðar á
allri leiðinni milli Sel-
foss og Reykjavíkur.
Bjarni
Harðarson
Höfundur er bóksali á Selfossi
Í UPPHAFI ferils
mannsins bjó hann í
hellum, átti sín af-
kvæmi sem mörg
hver dóu ásamt móð-
ur við óviðunandi að-
stæður, þetta var um-
hverfi sem þótti
óviðunandi. Fljótlega
komust menn að því
að reisa mátti hýbýli
úr torfi og grjóti
(torfkofa), þetta var til bóta, en
smá röskun fylgdi þessari aðgerð.
Þá komust menn að því að það
mátti reisa hýbýli úr trébjálkum
(bjálkahús) þessu fylgdi skóg-
arhögg og áhrif á umhverfið, en
bætti líf fólks til muna. Þróunin
hélt áfram, ýmis tækniþróun átti
sér stað, með t.h. röskun á um-
hverfi, lífskjör mannsins voru
metin ofar röskun á umhverfi,
þetta var eðlileg þróun. Svo komu
bílar, skip, svo flugvélar til sög-
unnar, allt hafði áhrif á umhverfið,
samtímis vænkuðust kjör íbúa,
veiði villta dýra hafði fylgt mann-
inum frá örófi alda frá upphafi, og
jafnvægi myndaðist í náttúrunni,
allir voru sáttir, stundum féllu
menn fyrir villidýrum, það var eðli
náttúrunnar. Menn beisluðu gæði
náttúrunnar með tækni sem tók
stöðugum framförum, fallvötn
voru virkjuð, heitavatnsupp-
sprettur voru nýttar til upphit-
unar svo og raforkuframleiðslu,
hús voru byggð tækni innleidd,
rafmagn lýsti upp hús og heitt
vatn hitaði hýbýli, og allir voru
sáttir.
Verkfræðingar fóru að meta
hvaða áhrif tilteknar fram-
kvæmdir höfðu á lífríkið, jákvæðar
og neikvæðar hliðar skoðaðar,
ákvörðun framkvæmda var metin í
hverju verkefni fyrir sig, og fag-
legt mat réði ferð. Svo datt ein-
hverjum pólitíkus það í hug að
hann væri færari til að meta áhrif-
in, án þess að hafa til þess faglega
þekkingu, þá varð skrattinn laus,
ekki mátti hreyfa eina þúfu án
umhverfismats, mannskepnan var
komin aftarlega í röðina, umhverf-
issinnar tóku neikvæða afstöðu til
alls sem framkvæma átti og stofn-
uðu um það samtök,
sem mokuðu inn pen-
ingum frá fáfróðum
félagsmönnum sem
sáu allt svart sem
gera átt
Afleiðingar þessa
eru að fávísir um-
hverfissinnar standa í
vegi fyrir eðlilegum
framförum og misvitr-
ir ráðamenn elta vit-
leysuna, allt vegna at-
kvæða sem gætu
unnist í næstu kosn-
ingum.
Þegar verkfræðingar tóku að
meta þetta fyrir sig, þá var ekki
gert ráð fyrir að pólitískir tindát-
ar færu að seilast útfyrir sitt
þekkingarsvið, svo sagði mér
verkfræðingur sem vinnur við
einn stærsta Háskóla Evrópu. Þar
liggur feillinn.
Í dag er allt stopp, heilabú
ráðamanna ræður ekki við svona
nokkuð enda hafa þeir ekki til
þess þekkingu, og þar við situr.
Hvalveiðar sem halda jafnvægi í
náttúrunni eins og veiðar annarra
dýra gera það líka. Í dag hefur
skapast ójafnvægi sem riðlar öllu
jafnvægi, afleiðingin er að sumar
tegundir eru etnar upp af of-
framleiddum friðuðum dýrum,
sem óáreitt geta torgað í sig
megnið af fiskstofnum landsins,
þetta skapar óreiðu í náttúrulegu
umhverfi.
Þessi dans ráðamanna verður að
enda áður en allt er komið í óefni.
Ákvarðanir umhverfisráðherra svo
og ummæli hans eru eins
heimskuleg og hugsast getur, þar
fer pabbastelpa fram með offorsi ,
hún virðist ekki kunna neitt og
ekki vita hvað gera skal þess
vegna gerir hún tóma vitleysur,
enda á ofurlaunum frá okkur
skattborgurum og hefur setið á
spenanum frá blautu barnsbeini,
með fasta áskrift að laununum,
svona fólk þurfum við ekki.
Við þurfum að setja þjóðfélagið
í gír og fara af stað með fram-
kvæmdir og gefa fólki smá von.
Umhverfisráðherra hefur kannski
komið í helli eða torfkofa sem
ferðamaður hún þekkir ekki harða
lífsbaráttu sem hinn almenni
borgari hefur háð. Þau ummæli
þessa ráðherra eru umhugs-
unarverð, er hennar draumur að
allir búi í kofum og hellum, og hún
ásamt samráðherrum sínum geti
ráðið hverju skrefi sem við hyggj-
umst stíga, að framfarir og þróun
verði sett aftur til miðalda. Þett er
kalt stríð hennar gegn framförum.
Mér væri forvitni á að vita hvort
hún ferðaðist ekki á Sagaklass í
sínum ferðum, með flugvélum sem
eru að mestu framleiddar úr áli,
eða er það hennar sýn að yf-
irstéttin sé sú eina sem getur leyft
sér að ferðast. Hún og samstarfs-
félagar hennar í núverandi stjórn
hafa fundið breiðu bökin, lág-
launafólk, öryrkja og aldraða, Jó-
hanna þegar hennar tími loksins
kom, þá fann hún þessi breiðu og
sterku bök, með aðgerðarleysi
sínu og vanmætti , eru núverandi
ráðamenn eins og skip í hafvillum,
og vita ekki hvar þeir eru staddir,
og þess vegna eru allar stefnur
vitlausar.
Alþingi á að afnema verðtrygg-
ingu strax, lækka vexti, veiða
meiri fisk, afskrifa veðbönd sem
eru yfir brunabótamati húsa og
hýbýla, binda gjaldmiðil okkar við
stöðuga mynt.
ESB er tímaskekkja IMF er
með úrelt vinnubrögð. Að skríða
niðurlútir á hnjánum fyrir framan
ESB/IMF , Englendinga og Hol-
lendinga er okkur ekki samboðið.
Allir útrásarvíkingarnir eru fluttir
heim til höfuðstöðva sinna í Eng-
landi og skattaskjóla sem tilheyra
Englandi, Englendingar og Hol-
lendingar geta sótt þá þar og
þeirra sviknu fjármuni.
Ísland þarf ekki né á að greiða
skuldir óreiðumanna, eignarhalds-
félög sem bankamenn hafa stofnað
rétt fyrir hrun, eignir þeirra sem
stjórnenda á að gera upptækar og
skuldir á að innheimta með öllum
tiltækum ráðum.
Umhverfismat ?
Eftir Guðjón
Jónsson » Þessi dans ráða-
manna verður að
enda áður en allt er
komið í óefni.
Guðjón Jónsson
Höfundur er fyrrverandi
skipstjórnarmaður.
BORGARBÚUM
gefst nú einstakt
tækifæri til að kjósa
um hvernig á að verja
fjármunum til smærri
viðhaldsverkefna og
framkvæmda í sínum
hverfum. Kosið er á
heimasíðu Reykjavík-
urborgar,
www.reykjavik.is/
kjostu. Í netkosning-
unni, sem hófst 2.
desember og lýkur mánudaginn 14.
desember, geta íbúar ákveðið í
hvaða smærri fegrunar- og við-
haldsverkefni verður ráðist á veg-
um Reykjavíkurborgar á næsta ári.
Netkosningin er hluti af fjárhags-
áætlunargerð Reykjavíkurborgar
og byggist á sameiginlegri ákvörð-
un borgarstjórnar.
Reykjavíkurborg hefur á und-
anförnum árum stigið ýmis skref
til að fjölga tækifærum íbúa til
þátttöku í ákvörðunum borgaryf-
irvalda. Sú ákvörðun borg-
arstjórnar að efna til þessa til-
raunaverkefnis, er enn einn
áfanginn á þeirri vegferð. Margar
framkvæmdanna sem hægt er að
velja um í netkosningunni eru
ábendingar sem komið hafa frá
íbúum m.a. í gegnum verkefnið 1,2
og Reykjavík. Íbúasamtök hverf-
anna og hverfisráðin komu einnig
með tillögur að vali verkefna. Hvað
varðar útfærslu og framkvæmd
netkosningarinnar hefur Reykja-
víkurborg notið liðsinnis og ráð-
gjafar frá sérfræðingum Stofnunar
stjórnsýslufræða og stjórnmála við
Háskóla Íslands.
Með netkosningunni er leitast
við að koma til móts við óskir borg-
arbúa um fegrun nærumhverfis um
leið og fetuð er ný leið til að efla
íbúalýðræði. Kosningin er bindandi
og sá verkefnaflokkur sem hlýtur
mest vægi í kosning-
unni fer á fjárhags-
áætlun fyrir árið 2010
og verður því fram-
kvæmdur á árinu.
Það hefur verið sam-
eiginleg afstaða borg-
arstjórnar Reykjavíkur
að það sé farsæl lýð-
ræðisþróun að íbúar
hafi beinni aðkomu að
einstaka ákvörðunum
borgaryfirvalda. Með
þessu tilraunaverkefni
nú, þátttöku borg-
arbúa og ábendingum sem við
fáum um framkvæmd kosninganna
öðlumst við dýrmæta reynslu í
virkri þátttöku íbúa um leið og í
ljós kemur vilji þeirra um for-
gangsröðun fjármuna. Ég tel mik-
ilvægt að borgarstjórn Reykjavíkur
og stjórnmálamenn almennt láti
betur reyna á lýðræðislegar vinnu-
aðferðir þannig að fólk sem vill
taka þátt í að móta samfélagið fái
tækifæri til þess að hafa raunveru-
leg áhrif. Takist vel til að þessu
sinni er það von mín að kosningar
af þessu tagi geti orðið árlegur lið-
ur við afgreiðslu fjárhagsáætlunar
Reykjavíkurborgar.
Kosningin er opin öllum íbúum
Reykjavíkur frá 16. aldursári. Ég
hvet ykkur til að taka þátt í kosn-
ingunni á heimasíðunni
www.reykjavik.is/kjostu og hafa
þannig bein áhrif á nærumhverfi
ykkar.
Kjóstu verkefni
í þínu hverfi
Eftir Hönnu Birnu
Kristjánsdóttur
Hanna Birna
Kristjánsdóttir
» Sá verkefnaflokkur
sem hlýtur mest
vægi í kosningunni fer á
fjárhagsáætlun fyrir ár-
ið 2010 og verður því
framkvæmdur á árinu.
Höfundur er borgarstjóri.
25. janúar 2010.
WWW.NOMA.NU