SunnudagsMogginn - 02.05.2010, Qupperneq 35

2. maí 2010 35
langaði að gefa sig í áhugamál og ekki síð-
ur skapandi vinnu, og þannig hugsanlega
bæta sér upp minkandi tekjur. „Ég horfi
ekki síður til þess að selja mína gítara til
útlanda og skapa þjóðfélaginu gjaldeyr-
istekjur í leiðinni. Núna er ég að smíða
minn þriðja gítar. Þetta krefst mikillar
þolinmæði. Stundum þarf að föndra lengi
við eitthvað mjög smátt og fínlegt og það
þarf ekki mikið út af að bregða svo maður
geri mistök. Og þá þarf maður kannski að
sætta sig við að byrja upp á nýtt.“
Mikil upplifun að strengja upp
sinn fyrsta gítar
Bjössi leggur áherslu á þann mikla mun
sem er á því að vinna sem gítarsmiður eða
sem húsasmiður hjá Ístaki, en þar hefur
hann nær eingöngu verið við stór-
framkvæmdir, virkjanir og álver. „Ég hef
verið mikið í flekamótasmíði og öðrum
verkum þar sem ég vinn með stórum og
oft þungum verkfærum, stórum tækjum
og vinnuvélum. En þegar í gítarsmíðina er
komið vinn ég með mjög vönduðum og
sérhæfðum flugbeittum handverkfær-
um.“
Þeir játa báðir að vissulega sé erfitt að
láta frá sér gítar sem þeir hafa lagt svona
mikið í. „Hann fæðist hægt og rólega og
tengist manni. Þegar maður strengir upp
nýsmíðaðan gítar er það mikil upplifun.
Því miður seldi ég frá mér fyrsta gítarinn
sem ég smíðaði, ég hef reynt að ná honum
aftur en stelpan sem ég seldi hann vill ekki
selja mér hann aftur,“ segir Eggert sem er
þó nokkur músíkant og lærði um tíma í
FÍH.
Ást við fyrstu sýn
Eggert fór aftur til Englands fyrir nokkr-
um árum og lærði fiðlusmíði við hinn
fornfræga Newark College School of Viol-
inmaking and Restoration. „Það er minna
að gera í fiðlusmíðinni, en hefðin þar er
mjög sterk og það má fáu breyta, rétt eins
og í klassískum gítar. Í kassagítarsmíðinni
er maður miklu frjálsari,“ segir Eggert
sem tekur líka að sér að gera við allar teg-
undir strengjahljóðfæra.
Eggert hefur smíðað gítara fyrir marga
nafntogaða tónlistarmenn og má þar
nefna að Kristján Kristjánsson eða KK á
tvo gítara frá honum og hann smíðaði líka
gítar fyrir Sigga Björns trúbador og Bjössa
Greifa. „Jónas R. Jónsson keypti einn gítar
frá mér í vetur, hann féll fyrir honum
þegar hann sá hann í Tónastöðinni. Það
var ást við fyrstu sýn,“ segir Eggert og
bætir við að Andrés í Tónastöðinni hafi
ævinlega verið þeim Bjössa velviljaður og
gítarar frá þeim séu til sölu í búðinni hjá
honum.
„The magic touch“
Fólk getur komið til Eggerts með allar sín-
ar óskir um hvernig það vill hafa hljóð-
færið og þá sérsmíðar hann samkvæmt
því. Hann er líka með söluaðila í Kali-
forníu og umboðsaðili hans heitir Steve
Klein en hann er einn af þekktari gít-
arsmiðum í Bandaríkjunum. Gítararnir
hans Eggerts hafa því dreifst um víða ver-
öld.
En hvað þarf maður að hafa til að bera
til að vera góður gítarsmiður?
„Þetta er margþætt. Til að geta smíðað
hljóðfæri þarf viðkomandi að vera mikill
fagmaður og listamaður. Þetta er mjög
fínleg og flókin vinna. Þetta er í hönd-
unum á sumum en öðrum ekki, rétt eins
og með Stradivari. Alls konar rannsóknir
og kenningar hafa verið settar fram til að
reyna að svara því hvers vegna fiðlurnar
hans eru svona góðar. Ég vil meina að
hann hafi einfaldlega haft „the magic to-
uch“ í höndunum.“
á ekki enn fullsmíðaður.
Morgunblaðið/Golli
’
Bjössi hefur aðstoðað mig
mikið í gegnum tíðina og í
haust þegar hann var að
hjálpa mér við að raspa gítarháls,
þá spurði hann hvort hann mætti
smíða gítar. Ég játti því og það gekk
vel hjá honum, enda er hann mjög
vandvirkur en hann getur samt
unnið hratt. Það er gaman hjá okkur
þegar við erum báðir í stuði.“
F
lestar stofnanir íslensks samfélags hafa laskast og eiga að vissu
leyti í tilvistarkreppu. Eitt meginviðfangsefni okkar er endurreisn
stofnananna, vegna þess að án þeirra lifir samfélagið ekki af. Nú
virðist það nánast viðtekinn rétttrúnaður, kredda, að trúin sé
einkamál og kirkjan eigi því ekki heima í hinu opinbera rými. En trúin vill
ekki vera einkamál, og kirkjan vill ekki heldur vera staðsett á sviði einka-
málanna einvörðungu. Hún byggir sannarlega á tilfinningu, en ekki aðeins
hinni prívat og einstaklingsbundnu tilfinningu, heldur ekki síður á sam-
félagsvitund. Á sama hátt og stjórnmálin. Kirkjan er samfélag, iðkun hennar
samfélagsmótun og ræktun samfélagssýnar. Í miðdepli kirkjuhússins og
iðkunar kirkjunnar er borðið sem vitnar um það að í Guðs ríki sitja allir við
sama borð, allir eiga hlutdeild í hinu eina sama brauði, og þannig á það líka
að vera í mannlífinu. Guðsdýrkun getur ekki fremur en stjórnmálin verið á
sviði einkalífsins eingöngu. Það snýst um samfélag, um gildi, viðmið. Sam-
félag stenst ekki ef mörk hins leyfilega veiklast og verða svo óskýr að fólk
treystir sér ekki til að tjá skoðanir sínar þegar því finnst of langt gengið.
Grunngildi samfélagsins, viðmið breytninnar, minningin og sagan týnist ef
ekki eru til staðar stofnanir sem sjá til þess að sagan sé sögð og vörðunum
viðhaldið. Þær stofnanir eru umfram allt heimilin, skólarnir, já, og kirkjan.
Hlutverk kirkjunnar er í grundvallaratriðum opinbert, að viðhalda
menningu og minningu þjóðarinnar, að segja sögurnar og iðka þær athafnir
sem vísa fólki á það hverju það á að trúa, hvernig það á breyta og hvers það
má vona sem góðar manneskjur sem leggja sig fram til hins góða lífs og sam-
félags. Og ekki síst í erfiðleikum og áföllum samfélagsins og einstaklinganna
stendur kirkjan með fólki og samfélagi með huggun og uppörvun, von og
trú. „Þegar hendir sorg við sjóinn/syrgir, tregar þjóðin öll,“ segir í sjó-
mannasálminum, og það er svo satt, því sorg er ekki bara einkamál, hún er
líka samfélagsleg.
Samfélag Vesturlanda, manngildishugsjón, samfélagssýn, stjórnarfar
byggist á orðum og verkum Jesú Krists. Af hinum kristnu rótum sprettur
hin vestræna hugmynd um hinn frjálsa vilja og um siðferðislega ábyrgð, um
rétt og réttlæti. Það er forsenda lýðræðis og mannréttinda, þar er eldsneytið
sem knúði réttindabaráttu fyrri kynslóða og veitir enn afl og styrk í þágu
lífsins.
Ríki Guðs kemst ekki á fyrir atbeina stjórnmála og valdakerfa þessa
heims, sem ætíð eru háð nauðung og valdbeitingu af einhverju tagi. Hlut-
verk kristinnar kirkju er að boða Krist og ríki hans, vald og áhrifasvið hans.
Kirkjan sér sjálfa sig sem frumgróða og frumburð þess ríkis fyrir trú eina
saman, sem heilagur andi verkar í náðarmeðulunum, orðinu og sakrament-
unum, og sem vekja og næra náungakærleikann.
En þetta er ekki það eina sem Guð hefur með þennan heim að gera. Guð
verkar líka gegnum veraldleg verkfæri stjórnmála, efnahagsmála, fjölskyldu
o.s.frv. og hann verkar á mismunandi vegu í þessum lífskerfum.
Við verðum ætíð að gæta þess að greina þar á milli svo innihald boðskapar
kirkjunnar verði ekki einungis félagslegur boðskapur, enn ein heimspekin
eða lífsviskan til að göfga og bæta lífið. Orð og iðkun kirkjunnar vitnar um
eilíft líf, eilífan frið og gleði, sem fæst fyrir trú vegna sigurs Krists yfir synd
og dauða. Mörgum finnst það tálsýn í samanburði við frið og hamingju þessa
heims sem hin félagslegu kerfi, neysla, auðsæld, eiga að greiða veg og
tryggja. Að greina jarðneskan frið frá himneskum, eilíft hjálpræði frá frelsun
þessa heims og þjóðfélagslegt réttlæti frá réttlæti trúarinnar, minnkar ekki
gildi þess sem er satt, fagurt og gott hér í heimi og okkur ber að greiða veg.
Það eru líka gjafir Guðs og verkan hans, sköpunarverk hans.
Lúthersk kirkja á að standa gegn öllu verkaréttlæti, líka hinu pólitíska.
Fagnaðarerindið verður ekki lögleitt, guðsríki ekki komið á fót með póli-
tískum og félagslegum aðgerðum. Guð er samt að verki í þeim að viðhalda
sköpun sinni. Það þarf ekki kristna menn til að skilja þau lögmál sem þar eru
að verki, en kristið fólk á að skilja og þekkja kraft Guðs til hjálpræðis! Kristið
fólk og það sem ekki er kristið stendur jafnfætis í skikkan skaparans og reglu
sköpunarinnar, háð sömu skilyrðum þar, mælt við sama mælikvarða. Náð
Guðs í Jesú Kristi mun ekki koma gjaldþrota fyrirtæki á réttan kjöl. Besta
ríkisstjórn eða félagskerfi í heimi megnar ekki að fyrirgefa syndir, sigra
dauðann, né tryggja eilíft hjálpræði. Það megnar Drottinn einn og fagnaðar-
erindi hans.
Íslendingar ganga gegnum þrengingar, en við munum ná okkur á strik ef
við höldum þreki og þrótti á grundvelli þeirra góðu og traustu grunngilda
sem við eigum. Þau eru sprottin af kristinni rót. Þar er manngildishugsunin,
mannúðin og jafnræðið, sem sprettur af rót hins kristna mannskilnings og
guðsmyndar: Guð vakir yfir og elskar, sér og þekkir þig með nafni, hver sem
þú ert. Það merkir það, að innsta eðli tilverunnar, grunnviðmið veruleikans
er ekki það sem einatt blasir við á vettvangi mannlífsins: máttur hins sterka,
óbilgjarna, græðgi og fýsna, heldur góður Guð, eins og Jesús sýnir hann,
viðbrögð hans, vilja og áform. Grundvallargildin eru ekki aðeins falleg orð
heldur rísa á þessum grunni. Og í þessu er fólginn leiðarvísir hins góða lífs
og viðmið og vörður á vegi hins góða samfélags. Það er líf og samfélag sem er
óháð ytri velgengni, heldur þreifar á blessun mitt í and-
streymi og erfiðleikum. Ábyrgð okkar er að hlusta og
tileinka okkur þessi gildi, virða þau í lífi okkar og
leitast við að móta breytni okkar og samfélag í
samræmi við þau.
Hugvekja
Karl Sigurbjörnsson
Gildi, siðgæði,
boð og breytni
VI Hvert er hlutverk kirkjunnar?