Morgunblaðið - 06.01.2010, Blaðsíða 18
18 FréttirERLENT
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. JANÚAR 2010
HÆGT hefði verið að afstýra morðtilræðinu við
danska skopmyndateiknarann Kurt Westergaard
í vikunni sem leið. Áður en 28 ára Sómali braust
inn hjá Westergaard, vopnaður öxi og hnífi, hefði
verið hægt að dæma hann fyrir aðild að hryðju-
verkastarfsemi og vísa honum úr landi.
Fréttavefur Berlingske Tidende hefur þetta
eftir lögspekingum sem skírskota til yfirlýsingar
PET, njósnadeildar dönsku lögreglunnar, frá því
um helgina. Hún kvaðst þá hafa fengið upplýs-
ingar um að Sómalinn væri viðriðinn hryðjuverka-
starfsemi og hefði „sterk tengsl“ við al-Qaeda.
Lögreglan hefði því getað ákært manninn á
grundvelli laga sem sett voru til að afstýra hryðju-
verkum, að mati Jørns Vestergaards, prófessors í
refsirétti. „Refsiréttarlega hefði ekkert verið því
til fyrirstöðu að handtaka, ákæra og dæma mann-
inn og vísa honum úr landi,“ sagði Vestergaard.
Prófessorinn telur að lögreglan hafi ákveðið að
leyfa manninum að ganga lausum til að hún gæti
aflað frekari upplýsinga um áform hans og tengsl
við hryðjuverkasamtök. Lögreglan hefur hingað
til sagt að hún hafi ekki haft nægar sannanir til að
handtaka manninn fyrir árásina en Vestergaard
og þrír aðrir lögspekingar véfengja þá afstöðu.
Forystumenn danskra stjórnmálaflokka kröfðust
í gær skýringa á því hvers vegna Sómalinn var
ekki handtekinn fyrir árásina.
Kurt Westergaard er einn höfunda umdeildra
teikninga af Múhameð spámanni og hefur dvalist
á leynilegum stað með lífvörðum eftir morðtilræð-
ið. bogi@mbl.is
Lögreglan hefði getað
afstýrt morðtilræðinu
Dönsk yfirvöld gátu vísað Sómala úr landi fyrir árás hans á skopmyndateiknara
Reuters
Í felum Teiknarinn Kurt Westergaard hefur
dvalið á leynilegum stað eftir árásina á hann.
STRÍÐSMENN Dani-ættflokksins ráðast hér á
Damal-ættflokkinn í stríði sem blossað hefur upp
á milli þeirra í Papúa-héraði í Indónesíu. Stríðið
hófst vegna þess að Damal-ættflokkurinn vildi
ekki greiða bætur vegna nauðgunar sem Dani-
ættflokkurinn telur að Damal-maður hafi gerst
sekur um. Að minnsta kosti einn maður beið
bana og 25 særðust í átökum ættflokkanna í gær,
að sögn lækna.
ÆTTFLOKKAR BERAST Á BANASPJÓT
Reuters
RÍKISSTJÓRN Frakklands hefur
boðað lagafrumvarp sem á að gera
fólki kleift að kæra maka sinn fyrir
andlegt ofbeldi. Talið er nánast
öruggt að franska þingið samþykki
frumvarpið og að það verði að lög-
um innan hálfs árs.
Kvenréttindahreyfingar hafa
fagnað frumvarpinu en andstæð-
ingar þess segja að mjög erfitt geti
reynst að fylgja banninu eftir og
sanna ásakanir um andlegt ofbeldi þegar orð stendur
gegn orði. Jafnvel stuðningsmenn frumvarpsins hafa
áhyggjur af því að erfitt verði að sanna glæpinn vegna
þess að ofbeldismennirnir gæta þess í langflestum til-
vikum að aðrir verði ekki vitni að ofbeldinu.
Franski sálfræðingurinn Marie-France Hirigoyen,
sem hefur aðstoðað mörg fórnarlömb andlegs ofbeldis,
kveðst styðja slík lög en segir að mikilvægt sé að tryggja
að fólk misnoti þau ekki til að ná sér niðri á maka sínum.
Hún vill að hægt verði að leggja fram upptökur á símtöl-
um og sálfræðilegt mat sérfræðinga til að sanna fyrir
rétti að andlegt ofbeldi hafi átt sér stað.
Lögfræðingurinn Laurent Hincker, sem styður frum-
varpið, segir að andlegt ofbeldi sé ekki eini glæpurinn
sem erfitt sé að sanna og nefnir einelti og áreitni á vinnu-
stöðum í því sambandi. „Fólk hélt því lengi fram að ekki
væri hægt að setja lög gegn einelti vegna þess að erfitt
væri að sanna það en núna hafa slík lög verið sett og fólk
hefur verið dæmt á grundvelli þeirra.“
Andstæðingar frumvarpsins segja að yfirvöld eigi ekki
að skipta sér af hjónabandserjum og telja að erfitt verði
að skilgreina andlegt ofbeldi.
„Næsta skrefið verður að skilgreina dónaskap sem
glæpsamlegt athæfi,“ sagði félagsfræðingurinn Pierre
Bonnet.
Hirigoyen segir hins vegar að auðvelt sé fyrir sérfræð-
inga að gera greinarmun á hjónabandserjum og andlegu
ofbeldi sem beitt er til að hafa öll völd í hjónabandinu og
drottna yfir makanum. bogi@mbl.is
Ætla að banna andlegt
ofbeldi gegn maka
Frakkar deila um hvort hægt yrði að framfylgja lögunum
STJÓRNVÖLD í
nokkrum Evr-
ópuríkjum vörðu
í gær áform um
að taka í notkun
nýjan líkams-
skanna, sem sýn-
ir fólk án fata, á
flugvöllum þrátt
fyrir mótmæli
mannréttinda-
hreyfinga sem
telja tækið brjóta gegn friðhelgi
einkalífsins. Andstæðingar skann-
ans segja áformin jafngilda því að
allir farþegar verði afklæddir fyrir
framan öryggisverði á flugvöllum.
Aðildarríkjum Evrópusambands-
ins er í sjálfsvald sett hvort þau taka
slíka skanna í notkun. Yfirvöld í
Bretlandi og Hollandi búa sig nú
undir að setja slík tæki upp á al-
þjóðaflugvöllum og ráðgert er að
evrópskir sérfræðingar í
flugöryggismálum ræði málið á
fundi í Brussel á morgun.
Brot á lögum gegn barnaklámi?
Franco Frattini, utanríkis-
ráðherra Ítalíu, varði notkun skann-
ans í gær og sagði að öryggi farþega
væri mikilvægara en áhyggjur af því
að tækið sýndi fólk án fata.
Bresk stjórnvöld tóku í sama
streng eftir að samtök, sem berjast
fyrir friðhelgi einkalífsins, sögðu að
notkun skannans kynni að vera brot
á lögum sem sett voru í baráttunni
gegn barnaklámi.
Deilt um
líkams-
skanna
Skanninn sýnir
fólk án fata.
Sagður brjóta gegn
friðhelgi einkalífsins
NETVERJUM, sem heimsóttu vef-
setur spænsku stjórnarinnar, var
beint inn á síðu með mynd af Row-
an Atkinson í hlutverki Mr Bean í
stað Jose Luis Rodriguez Zapatero
forsætisráðherra. Óþekktir tölvu-
þrjótar báru ábyrgð á þessu. Á
Spáni er oft gert grín að því hversu
líkir Zapatero og Mr. Bean eru.
Nethrekkur
Líkir Zapatero og Mr. Bean.
KEPLER, geimsjónauki geimrann-
sóknastofnunar Bandaríkjanna,
NASA, hefur fundið fimm áður
óþekktar reikistjörnur utan sól-
kerfis okkar.
Stjörnurnar eru allar stærri en
Neptúnus, fjórða stærsta reiki-
stjarnan í sólkerfi okkar. Minnsta
stjarnan er fjórum sinnum stærri
en jörðin og hinar eru stærri en
Júpíter, stærsta reikistjarna sól-
kerfisins.
Allar stjörnurnar eru tiltölulega
nálægt móðurstjörnum sínum og
snúast um þær á 3,2 til 4,9 sólar-
hringum. Móðurstjörnurnar eru
miklu heitari en sólin og það, ásamt
nálægðinni við þær, veldur því að
reikistjörnurnar eru allar heitari
en hraunbráð. Áætlað er að hitinn
sé um 1.200-1.650° á Celsíus.
Geimsjónaukinn var tekinn í
notkun í maí sl. með það að mark-
miði að finna reikistjörnur, sem
líkjast jörðinni, fyrir utan sólkerfi
okkar. bogi@mbl.is
Stærðin Reikistjörnurnar sem fundust nefnast Kepler 4b, 5b, 6b, 7b og 8b.
Stærð þeirra er hér sýnd í samanburði við Júpíter og jörðina.
Kepler fann fimm reiki-
stjörnur utan sólkerfisins