Morgunblaðið - 06.01.2010, Blaðsíða 24

24 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. JANÚAR 2010
NÝLEGA var sam-
þykkt fjárhagsáætlun
Kópavogsbæjar fyrir
árið 2010. Verkefnið
var erfitt úrlausnar á
tímum kreppu og
minnkandi skatttekna.
Undirritaður kom
ekki að gerð fjárhags-
áætlunar að þessu
sinni, þar sem ég er í
leyfi frá bæjarstjórn,
sem senn er nú á enda. Þetta er
skrítin tilfinning, eftir að hafa unnið
að gerð fjárhagsáætlunar í 19 ár
samfellt, að lesa þetta mikla plagg.
En Kópavogur er nú stórfyrirtæki
með yfir 18 milljarða veltu og tvö-
þúsund manna vinnustaður. Gerð
fjárhagsáætlunar var ekki alltaf
auðvelt verk á fyrstu árum núver-
andi meirihluta eftir langt og erfitt
valdaskeið vinstri flokkanna. Þá var
líka kreppa í landinu og erfitt með
fjármagn eins og nú.
Fjárhagsáætlun Kópavogs fyrir
árið 2010 er gerð upp án halla. Því
ber að fagna og vonandi stenst áætl-
unin. Mér þykir þó gæta fullmikillar
bjartsýni í áætluninni varðandi
skatttekjur næsta árs og nið-
urskurður rekstrar finnst mér ekki
ekki nægjanlega markviss í sumum
atriðum. Tvö atriði skera sig þó úr í
þessari áætlun, hvorugt þeirra mikið
í fjárhæðum en hafa samt mikla þýð-
ingu.
Árshátíð starfsmanna slegin af
Rekstur Kópavogsbæjar hefur
verið til fyrirmyndar undanfarin ár
og er að miklu leyti frábæru starfs-
fólki bæjarins að þakka. Þegar ég
tók við sem bæjarstjóri árið 2005
lagði ég til að árshátíð bæjarstarfs-
manna yrði haldin ár hvert með
stuðningi bæjarfélagsins. Sú fyrsta
var haldin árið 2006 og
á síðustu árshátíð 2009
komu yfir 1800 manns,
starfsmenn og makar.
Þetta mæltist vel fyrir
og jók greinilega á liðs-
andann og starfs-
ánægju sem við sann-
arlega búum við í dag.
Í ár er árshátíðin
slegin út af borðinu og
finnast mér það heldur
kaldar kveðjur bæj-
arstjórnar til starfs-
fólksins. Ég hefði kosið
að leita leiða til þess að halda hátíð-
ina þó að ýtrustu hagsýni væri gætt í
ljósi aðstæðna í samfélaginu og með
aukinni kostnaðarþátttöku starfs-
manna og maka. Gleðistundir eru
líka nauðsynlegar þegar dimmara er
yfir.
Fulltrúar Samfylkingarinnar, sér-
staklega oddviti hennar Guðríður
Arnardóttir, hafa alltaf haft horn í
síðu þessarar árlegu skemmtunar
starfsfólksins og nú hafa þeir greini-
lega ráðið förinni og haft sitt fram.
Samt má minna á að tveir bæj-
arfulltrúar Samfylkingarinnar eru
bæjarstarfsmenn og hafa verið
manna kátastir á fyrri hátíðum. Þeg-
ar ég tek sæti mitt aftur í bæj-
arstjórn Kópavogs mun ég leggja til
að leita leiða til að halda árshátíð
starfsmanna í mars nk.
Eldri en 67 ára borga nú í sund
Hitt atriðið sem vakti athygli
mína er að 67 ára og eldri eiga nú að
greiða fyrir að fara í sund þó erf-
iðlega hafi gengið að finna þessa
gjaldtöku í áætluninni. Eldri borg-
arar Kópavogsbæjar sem lögðu
grunn að okkar góða bæjarfélagi,
eiga ekki að gjalda þess þótt við hin
yngri þurfum að herða ólina um
stundarsakir. Þetta fólk á betra skil-
ið.
Í Reykjavík er engin gjaldtaka af
eldri borgurum á sundstöðum og má
búast við að hagsýnir eldri borgarar
nýti sér það. Samt eigum við Kópa-
vogsbúar sundlaugar sem þola sam-
anburð við hverjar sem er. Illt er til
þess að vita, að vísa hagsýnum eldri
borgurum á þennan hátt úr Kópa-
vogi í önnur bæjarfélög ef þeir vilja
skreppa í sund.
Það sem kemur líka nokkuð á
óvart í þessari áætlun er að hækk-
anir á þjónustugjöldum, sem eru
taldar nauðsynlegar, tóku ekki gildi
frá 1. jan 2010 heldur eiga að koma
til framkvæmda frá 1. feb. eða ein-
hverri annarri dagsetningu. Mér
sýnist hinsvegar að tekjurnar miðist
við 12 mánuði. Það gæti læðst að
manni sá grunur að þessi tilhögun sé
að ósk forystufólks Samfylking-
arinnar sem ætli að halda hækk-
ununum leyndum fram yfir ógagn-
sæjan fund á kaffihúsi í Hamraborg
seinnipartinn í janúar, þar sem end-
urkjósa á forystufólkið. Það sé talið
áhættuminna að segja íbúum Kópa-
vogsbæjar ekki sannleikann um
gjaldskrárhækkanir fyrr en eftir að
það hefur tryggt endurkjör sitt til
valda í Samfylkingunni og hugs-
anlega setu í næstu bæjarstjórn
Kópavogs. Þetta eru kaldar kveðjur
í Kópavogi frá Samfylkingunni.
Kaldar kveðjur í Kópavog
Eftir Gunnar I.
Birgisson »Mér þykir þó gæta
fullmikillar bjart-
sýni í áætluninni varð-
andi skatttekjur næsta
árs og niðurskurður
rekstrar finnst mér ekki
nægjanlega markviss í
sumum atriðum.
Gunnar I. Birgisson
Höfundur er bæjarfulltrúi
og fv. bæjarstjóri í Kópavogi.
AÐ undanförnu
hefur DV farið mik-
inn í umfjöllun sinni
um nafngreinda ein-
staklinga. Hefur um-
bjóðandi minn, Jón
Þorsteinn Jónsson,
sérstaklega mátt þola
óvægna umfjöllun í
þessu sambandi.
Blaðið hefur farið
fram með ýmsar
rangfærslur og „hálfsannleika“ að
því er virðist í þeim eina tilgangi
að koma höggi á umbjóðandi minn
og fjölskyldu hans. Virðist sem til-
gangurinn helgi meðalið. Síðast í
dag (4. janúar) var „frétt“ á for-
síðu DV, þar sem fram kom að
umbjóðandi minn hefði verið „á
leið úr landi með milljónir“ og inni
í blaðinu var heilsíðuumfjöllun þar
sem fyrirsögnin var að umbjóð-
andi minn hefði verið „tekinn með
tösku fulla af peningum“ eins og
það er orðað. Í greininni kom síð-
an fram að um hefði verið að ræða
2,5 milljónir króna og skýringar
Jóns hefðu þótt fullnægjandi. Í
þessu sambandi er rétt að taka
fram að um var að ræða lögmætan
gjaldeyri sem umbjóðandi minn
var með kvittanir fyrir, en hann
býr erlendis og rekur þar heimili
og þarf því að standa undir ým-
iskonar útgjöldum.
Ég læt aðra um að dæma hvort
„fréttin“ verðskuldar heila forsíðu
og heila síðu inni í blaðinu.
Reyndar er í greininni enn einu
sinni fjallað um gömlu fréttina um
að fyrrverandi stjórnarmenn og
sparisjóðsstjóri í Byr sæti rann-
sóknar vegna máls sem kennt er
við Exeter Holding. Í langan tíma
hefur ekkert nýtt komið fram í því
máli hjá DV. Þrátt fyrir það
„hamast“ þeir á umbjóðanda mín-
um. Þegar krafa kom fram um að
umbjóðandi minn sætti farbanni
vegna þess máls þar sem hann
byggi erlendis, sýndi hann strax
skilning á þeirri kröfu vegna rann-
sóknarhagsmuna og
mótmælti henni ekki
eins og hann sann-
anlega gat gert og
þrátt fyrir að hann
væri sannfærður um
sakleysi sitt.
Flestir muna um-
fjöllun DV um svo-
kallað „barnalánsmál“
þar sem umbjóðandi
minn og fjölskylda
hans voru tekin sér-
staklega fyrir af DV,
þrátt fyrir að „börn“ sem tengd-
ust málinu væru miklum mun
fleiri og reyndar fæst úr fjöl-
skyldu umbjóðanda míns. Enginn
hafði heldur áhuga á því að eðli-
leg skýring gæti verið á eign-
arhaldi „barnanna“ á stofnbréf-
unum, s.s. að þau væru frá „afa
og ömmu“ og að við stofnfjár-
aukningu hefði þótt skynsamlegt
og eðlilegt að taka þátt í aukning-
unni til að koma í veg fyrir að
hlutur þeirra þynntist út, þar sem
fjármögnun frá Glitni banka
bauðst öllum þeim sem tóku þátt í
útboðinu.
Eftir stendur spurningin um
trúverðugleika fjölmiðla og ekki
síst DV. Sérstaka athygli vekur
að sumir sem voru að því er virð-
ist „stórir gerendur“ í þeirri at-
burðarás sem leiddi til banka-
hrunsins fá litla eða enga
umfjöllun í DV. Af nógu ætti að
vera að taka. Í stað þess tyggja
menn aftur og aftur „gamlar
fréttir“ að því er virðist í þeim
eina tilgangi að koma höggi á til-
tekna einstaklinga sem einhverra
hluta vegna eru ekki þóknanlegir.
Er furða þó menn velti fyrir sér
hvaða hagsmunir liggi þarna að
baki. Eitt er víst að trúverð-
ugleiki DV eykst ekki við svona
fréttaflutning.
Vonandi læra menn eitthvað á
þeim bæ. Góð byrjun væri að
temja sér að sparka ekki í liggj-
andi menn.
Um trúverðugleika
fjölmiðla
Eftir Reyni
Karlsson
Reynir Karlsson
» Sérstaka athygli
vekur að sumir sem
voru að því er virðist
„stórir gerendur“ í
þeirri atburðarás sem
leiddi til bankahrunsins
fá litla eða enga umfjöll-
un í DV.
Höfundur er hæstaréttarlögmaður.
ÞAR sem úrsmíði
hefur fengið mikla um-
fjöllun undanfarið
langar mig að kynna
mína hlið á því hvað
úrsmíði er, og hvað úr-
smiður gerir. Til er
nokkrar tegundir af
úrsmiðum. Langflestir
eru í raun ekki smiðir,
því þeir sjá aðallega
um viðgerðar- og við-
haldsþjónustu. Þetta
getur þó verið mjög krefjandi starf
þar sem unnið er með litla og afar
viðkvæma hluti. Fáir smíða í raun
úr, þó starfsheitið sé úrsmiður.
Cristophe Claret (www.claret.ch),
fyrirtækið sem ég vinn hjá, sérhæfir
sig í því að framleiða flókin úr fyrir
önnur fyrirtæki. Áður en sjálft úrið
er sett saman hefur um það bil mán-
uður farið í framleiðslu og forvinnu
á öllum úrahlutunum. Í framleiðsl-
unni felst meðal annars leiser-
skurður, „spark erosion“-skurður,
CNC fræsun, allir kringlóttir partar
eru renndir í rennibekkjum, tann-
hjól skorin út og fleira. Síðan eru
partarnir forunnir, en forvinnan er
meðal annars svokallað „anglage“
(horn á pörtunum eru rúnnuð og pó-
leruð), og margar mismunandi með-
ferðir á yfirborði hlut-
anna. Eftir þessa vinnu
eru hlutarnir húðaðir
og að lokum er þeim
raðað í box sem úr-
smiðurinn fær svo af-
hent. Síðan tekur það
allt frá tveimur vikum
upp í tvo mánuði að
smíða úrin. Af þessu
má glöggt sjá að vinn-
an við að smíða úr er
afar mikil. Af þeim 100
starfsmönnum sem eru
hjá Cristophe Claret
eru aðeins um 30 úr-
smiðir, og þeir smíða um það bil
250-300 úr árlega.
Hjá flestum dýrari úramerkjum
er haft mikið fyrir því að gefa í skyn
að allt sé framleitt hjá þeim, að fyr-
irtækið sé alvöru úraframleiðandi.
Þetta gefur þeim nokkurs konar
gæðastimpil sem segir að fyrirtækið
sé hæft til að smíða mjög flókin úr-
verk sjálft. Oft er það þó ekki raun-
in. Flest fyrirtækin nýta sér und-
irverktaka, sem vinna nafnlaust og
framleiða úrverk fyrir mörg mis-
munandi úramerki á sama tíma.
Ráðning undirverktaka er þó ekki
aðeins stunduð í efri verðflokk-
unum, til dæmi má nefna ETA, sem
er mjög stór framleiðandi af úrverk-
um; einföldum, sterkum og ending-
argóðum verkum, sem meðal annars
Omega, Breitling, Panerai, Long-
ines, Raymond Weil, Oris og fleiri
nota í úrin sín. Þessi merki hafa val-
ið að nota ETA aðallega vegna þess
að smíði á úrum er og hefur alltaf
verið mjög stórt og erfitt verkefni
að taka að sér.
Ég er afar ánægður með að Ís-
lendingar eru smám saman að fá
meiri og meiri áhuga á vönduðum
upptrekktum úrum og mér finnst
mjög gaman að úrsmiðir Íslands eru
að gera skemmtilega hluti. „Swiss
Made“ er mjög eftirsótt merking á
úr og mjög strangar reglur gilda um
það hvað má og hvað má ekki ef
nota á það í auglýsingum um úrin
eða það á að standa á úrinu sjálfu.
Sem dæmi þurftu áður að minnsta
kosti 50% af kostnaði úraframleiðsl-
unnar að koma frá Sviss en þessu
var nýlega breytt til að koma í veg
fyrir svindl. Ef það væri í raun verið
að framleiða meira en 10 úr á ári á
Íslandi væri það orðin nokkuð mikil
vinna og þarfnaðist mikillar sér-
kunnáttu. Til þess þyrfti verkfræð-
inga, verkstæðismenn, skreyt-
ingadeild og samsetningadeild, svo
fátt eitt sé nefnt, og færi það ekki
framhjá neinum ef þannig vinna
færi fram á Íslandi. Því finnst mér
að við verðum að passa orðanotkun
okkar þegar að þessu kemur.
Íslensk úrsmíði
Eftir Davíð Þórodd
Ólafsson » „Swiss Made“ er
mjög eftirsótt merk-
ing á úr og mjög strang-
ar reglur gilda um það
hvað má og hvað má
ekki ef nota á það í aug-
lýsingum um úrin...
Davíð Þóroddur
Ólafsson
Höfundur er úrsmiður og vinnur í
Sviss við smíði á mjög flóknum, hand-
smíðuðum úrum.
kr.
kg1698
Íslensk ma
tvæli,
kjúklingabr
ingur
hollt & gott!