Ný saga - 01.01.1987, Page 77

KONUR FYRIRGEFA KÖRLUM HÓR
andi.23 Aðrar eiginkonur
tóku hins vegar fram að þær
vildu að „barnsmóðir manns
míns ekki yrði langdvölum
hér nærri framvegis" eins og
Þórunn Egilsdóttir orðaði
það sumarið 1833. Enda hafa
vinnukonur sem eignuðust
börn með húsbændum sínum
nær undantekningalaust ver-
ið látnar fara af bænum, fyrr
eða síðar.24
Sjaldnast er hægt að gera
sér fulla grein fyrir því hvort
konur sóttu um eftirgjöf af fús-
um og frjálsum vilja. Stungu
þær uppá því sjálfar? Hver átti
frumkvæðið? Voru þær sátt-
ar við að sækja um? Nokkrar
konur eru að minnsta kosti
sannfærandi og virðast ein-
lægar, til dæmis Friðsemd
Eiríksdóttir á Helgastöðum í
Biskupstungum sem fyrirgaf
Einari sínum í nóvember
1833 þar eð hún hafði „í
aungu fundið hann mér við-
Varla hefði þessi kona fyrir-
gefið manni sínum framhjá-
hald.
mótskaldari eftir en áður,
heldur fullt eins ástúðlegan,
vinveittan og nákvæman sem
nokkurn tíma fyrri". Ári siðar
lýsti Þuríður Ólafsdóttir á
Vatnahjáleigu í Austur-Land-
eyjum yfir „minni og okkar
Konur á bæjar-
hlaði. Hægt er að
hugsa sér að
þarna sé húsmóðir
að biðja vinnukonu
sina að fara af
heimilinu.
sameiginlegri ást og fasta
ásetningi til framvegis að lifa
saman í hjónabands kærleik-
um eins og fyrr, eftir sem
hingað til". Ólöf Þorleifsdótt-
ir á Hallgeirsey í sömu sýslu
fyrirgaf manni sínum í des-
ember 1845 af því „við eftir
sem áður elskum hvort annað
og viljum framhalda hjóna-
bandi okkar".25 Er nokkur
ástæða til að rengja það? Og
verður ekki að taka eitthvert
mark á ummælum presta?
Með allmörgum umsóknum
votta þeir eitthvað á þá leið
„að þessi fyrirbón konunnar
fyrir bónda sínum er víst ekki
skeð í óhreinum tilgangi held-
ur af hreinum og fölskvalaus-
75