Teningur - 01.05.1987, Blaðsíða 23

yflr og strikaði mikið út og ég varð nátt-
úrlega fjúkandi vondur. Svo átti hann
gott bókasafn sem maður gat legið í.
Þetta hefur verið um ’82. Annars er það
þannig að eftir því sem ég er lengur í
þessu, því skemmra finnst mér vera frá
því ég byrjaði af einhverju viti, ef ég er
þá byrjaður enn af viti.
Hvað lastu?
Ég las meira og minna allt sem að kjafti
kom. Ég hef alltaf lesið margt annað en
skáldskap og það hefur ekki síður mótað
mig heldur en hann. Það er að ljúkast upp
fyrir mér smátt og smátt hvað svokallað-
ar heimsbókmenntir hafa haft grunn áhrif
á mann í raun og veru. Þá á ég við sem
mótandi þáttur í því sem maður er sjálfur
að skrifa. Ég held að ef lestur er eins gíf-
urlega mótandi og talið er, þá segi það sig
sjálft að það sem maður las sem bam,
sitji fastar en það sem augun námu
seinna. Og í þá daga var tilviljun að
„viðurkennt" stórvirki flyti með í bóka-
bunkanum, þótt auðvitað kæmi það fyrir.
Þú hefur þá rétt verið farinn að yrkja
þegar Jyrsta bókin kom út?
Já, fyrsta bókin, Svarthvít axlabönd,
kom út 1983 á Sauðárkróki. Útgefandinn
var Guðbrandur Magnússon, ritstjóri
fréttablaðsins Feykis. Hún verður víst
endurútgefin hjá Máli og menningu í vor
ásamt Maríuglerinu og Blindfuglinum í
einni bók. Sem betur fer var ég ekki byrj-
aður strax í upphafi menntaskóla eins og
svo margir. Ég veit ekki hvers konar van-
skapnaður það hefði orðið, því mörgum
þykir víst nógu slæmt það sem komið
hefur frá mér upp úr tvítugu. Ég geng frá
handritinu að þessari fyrstu bók að mestu
leyti minn fyrsta vetur hér í Reykjavík.
Ætli það segi ekki sitt um innihald bók-
arinnar. Hún er sennilega einn vitnis-
burðurinn enn um saklausa sveitadreng-
inn sem lendir í ljótu og vondu borginni
sem ætlar að gleypa hann! Annars þótti
mér þessi bók vond lengi vel eftir að hún
kom út, en eitthvað fór ég að glugga í
hana um daginn og sá þá að minnsta kosti
að innan sinna þröngu marka var hún
ekki svo slæm. Og svo kemur Svigrúmið
eins og stökkbreytt afbrigði sem hefur
orðið fyrir óbætanlegri geislun.
Guðmundur Andri Thorsson sagði um þá
bók í ritdómi að henni vœri best lýst með
því að baða út höndunum. Orðið vœri
flugeldur sem þyti á loft og splundraðist
í margar áttir. Hvað segirðu um það?
Ætli hann hafi ekki átt við þessa tilraun
sem ég var að gera með að láta tvö orð
standa sitt hvoru megin við eitt tiltekið og
togast á um það merkingarlega. Mér
finnst þessi tilraun varla standast núna,
en eitthvað lærði ég nú af henni samt,
held ég.
Eitt einkenni á bókum þínum eru hin
nánu tengsl þeirra við myndlist. Það eru
ekki bara myndir í Ijóðunum lieldur eru
sum Ijóðin beinlínis myndir.
Ætli megi ekki segja að myndir einhvers
konar gegni mest áberandi hlutverki í
Svigrúmi og Höfuðlausninni. En allra
handa myndgerð hefur ævinlega höfðað
sterkt til mín og þar af leiðandi held ég að
í hinum ljóðabókunum þremur sé ekki
síður að finna myndræn áhrif þótt þau
komi að vísu í minna mæli fram í letur-
fletinum. Ég sá fljótlega að tilraunir með
slíkt lágu einnig inn í tómar blindgötur.
En ég hugsa að það kunni að loða lengi
við mig blær sem tengist einhverju
myndrænu sem liggur einhvers staðar
undir yfirborðinu í textanum. Myndir
hafa einfaldlega alla tíð verið stór hluti af
mínu lífi og því víkst ég ekki undan í
samræmi við það sem við töluðum um
áðan.
Málverkið hefur ekki freistaðþín?
Jú, ég hefði getað hugsað mér að tjá mig
í málverki, en ég held að ég hafi ekki haft
réttu hæfileikana. En líklega togar það
alltaf í mig.
Nú virðist svipað vera uppi á teningnum
í Höfuðlausninni og í Svigrúminu eða er
það kannski misskilningur? Við fyrstu
sýn eru þetta býsna keimlíkar bœkur.
Að sumu leyti má segja að ég hafi verið
Mynd: Þorkell Þorkelsson
að fullnýta svæði sem ég kom inn á í
Svigrúminu. En jafnframt finnst mér nú
að kveði við nokkuð annan tón. Ég held
að margir þeir sem lesa þessar bækur
leggi ofuráherslu á útlit textans á blaðinu
og setji þess vegna sjálfkrafa samasem-
merki milli þessara tveggja bóka. Mér
finnst sjálfum Höfuðlausnin kannski
skyldari Maríuglerinu í eðli sínu. Það fer
að örla á einhverjum frásagnarkenndum
eigindum. Ég held að það sé kominn tími
til að einhver lesi þessar bækur án þess að
vera sífellt að ergja sig á uppsetningunni
og saka mig um formdýrkun, þeir sem
setja svoleiðis lagað fyrir sig og sjá ekki
undir yfirborðið, eru sjálfir ansi fastir í
formi er ég hræddur um. Annars er það
ekki það að ég hafi ekki haft mjög gott af
þeirri gagnrýni sem kom upp í sambandi
við þetta á sínum tíma.
Þegar í Höfuðlausninni örlar áfrásagn-
arkenndari Ijóðum segirþú. Þau eru hins
vegar áberandi í Maríuglerinu svo ekki
21