Teningur - 01.10.1989, Blaðsíða 28

MILLI TVEGGJA HEIMA
Jósef Ka Cheung Fung hefur verið
búsettur á íslandi í tæp tfu ár og verið
atkvæðamikiii í tónlistarlífi okkar,
bæði sem kennari, gítarleikari og
tónskáld. í viðtalinu segir hann frá lífi
sínu og hvernig reynsla hans af
tveimur ólíkum menningarheimum
mætist í tónlistinni
Það fyrsta sem mér kemur í hug
þegar ég hugsa til æskuára minna eru
hin mannlegu samskipti. í Hong Kong
er alltaf mikið af fólki í kringum mann,
vinir og ættingjar eru mjög nánir. Fjöl-
skylda mín bjó þröngt; við höfðum eitt
herbergi til afnota, foreldrar mínir
bróðir og ég. Herberginu var skipt í
tvær hæðir og bróðir minn hafði
aðstöðu uppi en þar var lítið borð sem
hann gat unnið heimaverkefni sín við.
Foreldrar mínir og ég sváfum niðri.
Þar var útbúið rúm sem samanstóð af
viðarplanka, dýnum og sængurfötum.
Að deginum til var öllu rúllað upp og
notað sem sófi. Húsið sem við
bjuggum í var mjög stórt og þar
bjuggu margar fjölskyldur sem deildu
saman salerni og eldhúsi. Mikill sam-
gangur var meðal fólks í húsinu sem
leiddi til þess að börnin kölluðu sér
eldra fólk frænda og frænkur, þó að
ekki hafi verið um neinn blóðskyld-
leika að ræða. Vegna þrengslanna
varð fólk að læra að búa saman í sátt
og samlyndi. Þau tengsl sem mynd-
uðust á þessum árum voru vináttu-
sambönd til lífstíðar. Enn þá er ég
vinur þeirra barna sem ólust upp með
mér, en margt af eldra fólkinu er látið
núna.
Aldrei var skortur á leikfélögum og
við fundum upp á hinum óliklegustu
leikjum. Vinsælt var að leika sér að
köngulóm, þetta voru litlar köngulær
sem við settum í eldspýtnastokka og
hleyptum svo út og létum þær berjast.
Það var mikill 'heiður að vera eigandi
hinnar sterkustu. Einnig lékum við
okkur mikið á húsþökum með flug-
dreka sem við útbjuggum. Ég flæktist
um göturnar og alltaf var mikið af fólki
í kringum mig. Þarna voru mikil
þrengsli og ég þekkti ekki annan lífs-
máta. Fólk bar raunverulega umhyggju
hvort fyrir öðru. Ef einhver átti í erfið-
leikum voru aðrir tilbúnir að hlaupa
undir bagga. Mikil samvinna var
meðal fólks, það varð að standa
saman. Þessa umhyggju fyrir náung-
anum hef ég ekki fundið á Vestur-
löndum og sakna hennar. Ég finn fyrir
nánd og vináttu milli fólks enn þann
dag í dag þegar ég fer til Hong Kong,
þó borgin hafi mikið breyst á þessum
árum.
Oft borðaði ég á veitingahúsum
með foreldrum mínum. Það er kín-
versk hefð að fara á tehús og borða
morgunverð. Faðir minn var forn-
munasali, hann hafði hvorki skrifstofu
né verslun, en geymdi munina heima
og hitti viðskiptavini á veitingastöð-
um. Herbergið sem við bjuggum í var
því oft troðið allskyns fornmunum.
Faðir minn hafði mikla unun af tónlist
og kom fram sjálfur með hljóm-
sveitum á tehúsum.
Á uppvaxtarárum mínum voru kín-
verskir og enskir skólar í Hong Kono.
Þegar ég tala um enska skóla á ég við
að flestar kennslugreinar hafi verið
kenndar á ensku og námsbækur
einnig verið enskar. í skólanum sem
ég gekk í voru flestar greinar kenndar
á ensku. Þegar ég hóf skólagönguna
kunni ég enga ensku, 98% íbúa
Hong Kong tala kínversku og ég hafði
aldrei haft tækifæri til að tala annað
tungumál. Skólinn sem ég sótti var
trúboðsskóli, allir kennarar voru kín-
verskir, bekkirnir voru mjög stórir og
miklum aga beitt. í neðri bekkjunum
var okkur kennt að lesa og skrifa á
kínversku en eftir því sem á námið
leið varð áherslan á ensku meiri og
einungis kennd kínversk saga og
bókmenntir. Nemendur voru ekki
þvingaðir til að tala ensku í neðri
bekkjunum en í eldri bekkjunum var
ætlast til að nemendur töluðu ensku
sin á milli og hætta var á refsingu ef
upp komst að þeir töluðu kínversku.
Reynt var að fá okkur til að tala ensku
og tileinka okkur sögu, landafræði og
bókmenntir Breta. Þrátt fyrir þetta var
lífsmátinn utan veggja skólans alltaf
kínverskur. Það var móður minni að
þakka að ég komst í góðan skóla. Á
þessum árum var mikið um trúboð í
Hong Kong og móðir mín frétti að ef
hún gerðist kaþólsk kæmist ég í
kaþólskan skóla. Var ég því skírður
þegar ég var þriggja ára gamall. Móðir
mín er líklega guðleysingi og ein-
ungis skráð sem kaþólikki.
í æsku heyrði ég mikið af kínverskri
tónlist, bróðir minn spilaði á kínverska
fiðlu, „ Erhu", og faðir minn söng mikið.
Ég heyrði fyrst í útvarpi þegar ég var
níu ára. í því var aðallega leikin
26