Ritmennt - 01.01.1997, Page 11

RITMENNT 2 (1997) 7-8
Inngangsorð
T) itmennt birtist nú lesendum öðru sinni. Fyrsti árgangur var
I\ að hluta til helgaður sameiningu safnanna tveggja, Lands-
bókasafns og Háskólabókasafns, og opnun nýs safns, en annars
var ritið trútt þeirri stefnu að birta öðru fremur fræðilegar rit-
gerðir. Sá þáttur skipar enn meira rúm í þeim árgangi ritsins sem
hér birtist, og samkvæmt eðli safnsins og megintilgangi vega
þungt greinar sem tengjast bóksögu, bókagerð og bókaútgáfu.
Þannig er í langri grein leitast við að tímasetja þá útgáfu hinnar
fornu lögbólcar íslendinga sem lengst af hefur verið kennd við
Núpufell. Grein er urn hinn breska íslandsvin William Morris
þar sem metið er framlag hans til bókagerðar. Morrisar var víða
minnst á árinu 1996 vegna hundrað ára ártíðar hans, m.a. hélt
Landsbókasafn sýningu af því tilefni, en safnið á margt bóka úr
smiðju þessa fjölhæfa listamanns. Birt er tölfræðilegt yfirlit um
íslenska bókaútgáfu síðustu þrjátíu ára, eins lconar framhald
svipaðrar greinar eftir Ólaf F. Hjartar sem tók til áranna
1887-1966 og kom í Árbók Landsbókasafns 1967. Hefur mjög
verið vitnað til þeirrar samantektar síðan, og má ætla að þróun
síðustu áratugi veki ekki síður forvitni. Hins vegar er viðbúið að
flóknara verði að gera grein fyrir útgáfu næstu áratuga þar sem
nýir birtingarhættir ryðja sér nú óðum til rúms. Til vitnis um
það er frásögn í Ritmennt af fornum íslandskortum sem sett
hafa verið á Netið. Kortunum fylgja þar skýringar á íslensku og
ensku.
Nokkrar greinar tengjast ákveðnum atburðum eða tímamót-
um. Á árinu 1996 var þess minnst að 150 ár voru liðin frá því að
stofnað var til handritasafns í Landsbókasafni, en handritin eru
nú orðin yfir fimmtán þúsund talsins og mynda sérstaka deild.
Saga handritadeildar er ítarlega rakin. Einnig er sérstök grein um
samkomu sem haldin var í safninu á degi íslenskrar tungu, 16.
nóvember 1996, en þá afhenti frú Auður Sveinsdóttir safninu
formlega handrit eiginmanns síns, Halldórs Laxness. Birtir eru
m.a. kaflar úr bréfi sem Halldór skrifaði móður sinni frá Kaup-
mannahöfn sautján ára gamall, en þeir voru lesnir upp á sam-
7
M