Vera


Vera - 01.12.1996, Blaðsíða 12

Vera - 01.12.1996, Blaðsíða 12
ÁHRIF FLOGAVEIKI Á LÍF KVENNA konur og flogaveiki erflogaveild? Á öldum áöur var flogaveiki talin heilagur sjúkdómur og flogaveikt fólk ýmist talíð heil- agt eöa haldið illum öndum og t.d. var Mú- hameð spámaður flogaveikur. Hippokrates sem talinn er faðir læknisfræðinnar var þó búinn að komast að því nokkrum öldum fyrir Kristsburð að flogaveiki ætti sér eðlilegar or- sakir í heila og samkvæmt nútíma læknavls- indum er flogaveiki samsafn margvíslegra einkenna sem stafa af tímabundnum, kröft- ugum og óeðlilegum truflunum á rafboðum I heila. Talað er um flogaveiki þegar um endur- tekin flogaköst er að ræða, en þau lýsa sér í margvíslegum en tímaþundnum breytingum á hegðan manna, hreyfifærni, skynjun hvers konar og meðvitundarástandi. Þegar köstin eru yfirstaðin geta margir sjúklingar gengið aftur til fyrri iðju eins og ekkert hafi í skorist. í flestum tilvikum er ekki vitað hvaö kemur floginu af stað en til eru margar tegundir floga og flogaveiki heilkenni eru Ijölmörg. Flogaveiki er mjög ein- staklingsbundinn sjúkdómur hvað varð- ar tegundir floga og áhrif og aukaverkanir lyfja. Helstu tegundir floga eru krampaflog, ráðvilluflog og störu- flog. (Heimildir: Sigurlaug Sveinbjömsdóttir taugaiæknir og Þórey V. Ólafsdóttir sálfræðingur og féiagsráðgjafi.) Flogaveiki er tiltölulega algengur sjúkdómur og er taliö aö um 1% mannkyns sé meö hann. Því má reikna meö aö um 2600 íslendingar séu flogaveikir. Vanþekking og fórdómar hafa löngum gert floga- veiku fólki lífiö leitt og hafa meðal annars speglast í lagaákvæðum sem hafa t.d. meinað þeim aö ganga i hjónaband (gilti til ársins 1968!) eöa gert þeim erfitt aö mennta sig, fá atvinnu og aka bíl. Flogaveiki snertir konur sérstaklega þar sem umönnun sjúkra er yfirleitt í þeirra höndum í okkar samfélagi og þær eru almennt á lægri launum en karlar. Það eru því þær sem missa vinnuna þegar börn greinast meö þennan sjúkdóm og oft verður hann í rauninni þar með að þeirra starfi. Flogaveikin getur tengst hormónasveiflum kvenna en tilraunir á mús- um hafa sýnt aö aöalkvenhormónið, estrogen, veldur auknum floga- köstum. Prógesterón hormónið, sem framleitt er á seinni hluta tíða- hrings og á meðgöngu virðist hins vegar draga úr flogaköstum í tilraunadýrum. Það er ekki langt síðan að flogaveik kona var spurð að því þegar hún kom i skoðun til Ijósmóður, á níunda mánuði með- göngu, hvort hún „mætti" eignast barn en það atvik er til marks um þá fáfræöi og hleypidóma sem flogaveikar konur þurfa að kljást við. Staðreyndin er sú að yfir 90% flogaveikra kvenna eignast heilbrigð börn á eðlilegan hátt. Meiri fordómar Þetta er ekki eina dæmið um ótrúlega fordóma. Sumar konur læsa sig t.d. inni á baðherbergi svo aðstandendur þurfi ekki að horfa upp á flogakastið, ein kona sem vitað er um á svo „elskulegan" eigin- mann að hann setur ævinlega plastpoka yfir höfuðið á henni til þess að hún hætti aö hreyfast og ein flogaveik kona var lokuð inni á Kópa- vogshæli í 40 ár vegna þess að hún átti ekki aðstandendur sér til að- stoðar. Hún var hins vegar látin vinna við barnagæslu á hælinu. Einnig eru dæmi um þaö að ungar stúlkur hafi ekki fengið læknis- hjálp vegna þess að þær hafi verið taldar svo „næmar“ að þær hefðu fallið í „trans“, þegar þær voru í raun og veru með ráðvilluflog. Algengt er aö flogaveikar konur séu lattar til náms og dreginn úr þeim kjarkurinn til að takast á hendur störf sem þær hafa áhuga á og einnig til að taka þátt í félagslífi. Leikmenn tengja gjarnan taugaveiklun eða geðveiki við flogaveikar konur en staðreyndin er sú að þeir sjúkdómar eru ekki aigengari meðal þeirra en annars fólks. Flogaveikar konur hafa hins vegar svipaða tilhneigingu tii þunglyndis og fólk sem haldið er öðrum lang- vinnum sjúkdómum.

x

Vera

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vera
https://timarit.is/publication/858

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.