Vera - 01.12.1996, Blaðsíða 25
sæta öðrum starfsskilyrð-
um en ef um karl væri að
ræða. Það er alvarlegt þeg-
ar verið er að ráða presta í
hálft starf og oft eru það
konur sem eru ráðnar T hálft
starf aðstoðarpresta. Prestsstarfið er fullt
starf. Ég efast ekki um að þessar konur
vinni fullt starf, en þær fá ekki laun í sam-
ræmi við það.“
Halla Jónsdóttir, deildarstjóri fræðslu-
deildar Þjóðkirkjunnar, tekur undir þá skoð-
un séra Geirs að fjölgun kvenna í aðstoðar-
prestastétt sé neikvæð. „Það er hætta á að
konur verði þar fastar sem láglaunastétt,
sérstaklega í Reykjavík," segir hún.
Hugsanleg skýring á sókn kvenna T stöð-
ur aðstoðarpresta er að þær kjósi fremur að
þúa á höfuðborgarsvæðinu vegna fjölskyldu-
aðstæðna, en þar eru flestar stöður aðstoð-
arpresta. „Það er erfitt að fá konur út á
land," segir Baldur Kristjánsson. „Þær eiga
erfiðara með að draga mennina með sér, en
prestslaun eru þannig að bæði hjón verða
yfirleitt að vinna úti. Út af þessu verða kon-
ur síður sóknarprestar."
Önnur skýring er að konur eigi erfitt upp-
dráttar í prestskosningum. Séra Geir telur
þó að konur geti átt auðveldara en karlar
með að komast í stöður sóknarpresta nú-
orðið. „Það þýðir ekki fyrir miðaldra presta
að sækja á móti nýútskrifuðum kvenguð-
fræðingi," segir hann. „Það getur þó verið
að það hafi neikvæð áhrif ef kona með ung
börn sækir um prestsstarf, en menn setji
síður fyrir sig þó karlmaður í sömu aðstöðu
sæki um.“
Ef starf aðstoðarpresta er að verða
kvennastarf, þá er Ijóst að djáknar eru löngu
orönir að kvennastétt. Nú eru allir starfandi
djáknar konur og aðeins örfáir karlar hafa
lokið djáknanámi. „Það er alveg synd ef það
fara bara konur í þetta,“ segir Ragnheiður
Sverrisdóttir, sem er djáknamenntuð. „Það
er ekki einhlítt að djáknar hafi lægri laun en
prestar, en við höfum ekki tekjur af auka-
verkum sem prestar hafa. Ég lít á presta og
djákna sem jafningja og hef mikinn áhuga á
að fá fleiri karla inn í stéttina."
Valtað yfir konur í Prestafélaginu
Framboð kvenna í stjórn Prestafélags ís-
lands varð að miklu hitamáli T sumar. Tvö
sæti voru laus í stjórninni og var stungið upp
á tveimur konum, séra Guðnýju Hallgríms-
dóttur og séra Helgu Soffíu Konráðsdóttur, í
þau. Hvorug þeirra hlaut kosningu og varð
það til þess að séra María Ágústsdóttir
sagði sig úr Prestafélaginu.
„Tvær bráðgáfaðar og snjallar konur voru
í framboði, en þær hlutu ekki kosningu því
þarna vou karlmenn í meirihluta," segir séra
María. „Kristnar konur byggja sTna sjálfs-
mynd á Biblíunni og kristin trú veitir okkur
okkar réttu stöðu. Það er kannski þess
vegna sem okkur sárnar þegar umhverfið
bregst öðruvísi við.“
Séra Solveig Lára stakk upp á konunum
tveimur og segir ástæðu þess hafa verið
þá að erfitt sé fyrir konu að vera ein í karla-
stjórn. „Við höfum alltaf verið með eina
konu sem er að vinna í karlahópnum. Það
gengur ekki. Þess vegna stilltum við upp
tveimur konum," segirhún. „Þærtværkon-
ur sem hafa setið einar í stjórn Prestafé-
lagsins, þær brunnu hreinlega upptil agna.
Það var valtaö þvílíkt yfir þær að aðrar eins
lýsingar hefur maður sjaldan heyrt."
Formaður Prestafélagsins er ósammála
kvenprestum um að þær þurfi að eiga sTna
fulltrúa í stjórn félagsins. „Ég hef bent
mönnum á að það sé varasamt að segja
að þessi og þessi hópur eigi að hafa full-
trúa þarna inni,“ segir séra Geir. „Ef að all-
ir hópar eiga að hafa sinn fulltrúa, þá höf-
um við bara ekki stjórnarsæti fyrir þá. Það
er bara til ein tegund af prestum í Presta-
félaginu og það eru prestar. Kynferði skipt-
ir þar ekki máli."
Fyrir þá, sem finnst kynferði skipta máli,
komu nýlega gleðifréttir frá Austurlandi. Þar
voru þrjár konur kosnar í stjórn Prestafélags
Austurlands, sem er merkilegtfyrir þær sak-
ir að þær eru allar með fremur stutta starfs-
reynslu sem sóknarprestar. Aðstæður er
líka sérstakar á Austurlandi að því leyti að
þar eru um 40% sóknarpresta konur.
Er kominn tími til aö kjósa kvenbiskup?
í kjölfar ásakana þriggja kvenna á hendur
biskupi um kynferðislega áreitni gaf herra
Ólafur Skúlason út þá yfirlýsingu að hann
myndi láta af störfum t lok næsta árs, eða
tveimur árum fyrr en annars heföi verið. Bisk-
upskjör verður þvT á næsta ári og hefur séra
Auður Eir Vilhjálmsdóttir lýst því yfir að hún
muni gefa kost á sér í þvT kjöri.
Viðmælendur Veru voru all-
ir sammála um að það væri
mjög jákvætt að Auður Eir
gæfi kost á sér til biskups.
Hins vegar voru þeir neikvæð-
ari varðandi möguleika hennar á sigri, bæði
vegna þess að hún er umdeild og eins
vegna þess að hún er kona.
„Það er henni ekki til framdráttar að hafa
verið með Kvennakirkjuna," segir séra Mar-
ía. „Við heyrum líka að nú sé ekki rétti tím-
inn fyrir konu að verða biskup. Það eru rúm
tuttugu ár síðan Auður Eir vígðist og áður var
kona búin að vígjast sem djákni. Hvenær
kemur rétti tíminn?"
Starfandi prestar, kennarar í guðfræði-
deild Háskólans og fulltrúar leikmanna
kjósa biskup og verða karlmenn þar vænt-
anlega í miklum meirihluta. Ein kona er
stundakennari í guðfræðideild, en hún hefur
ekki kosningarétt T biskupskosningum. Karl-
menn eru meirihluti starfandi presta og til-
hneigingin hjá sóknarnefndum hefur verið
að kjósa karlmenn sem fulltrúa leikmanna.
„Ef maður skoðar sóknarnefndirnar, þá
eru þetta svo til allt konur," segir séra Sol-
veig Lára. „Hverja kjósa þær svo sem sína
fulltrúa? Þessa örfáu karla sem eru T sókn-
arnefndunum."
Fáar aðrar konur en séra Auður Eir hafa
verið nefndar sem hugsanleg biskupsefni.
Nokkrir nefndu þó að séra Dalla Þórðardótt-
ir ætti möguleika á að verða biskup eftir 10-
20 ár. Hún er sú kona sem hefur náð hvað
lengst innan kirkjunnar, bæði sem eini kven-
prófasturinn af ellefu ogsem eini kvenprest-
urinn á kirkjuþingi.
„Margir spá því að Dalla verði vTgslubisk-
up á Norðurlandi þegar Bolli Gústavsson
hættir," segir Halla Jónsdóttir. „Dalla hefur
verið sterkur fulltrúi kvenna á kirkjuþingi og
komið þar mörgum góðum málum að."
Hver sem niðurstaðan verður í biskups-
kjörinu er Ijóst að framboð séra Auðar Eir er
til þess fallið að vekja athygli á málefnum
kvenna og stöðu þeirra innan kirkjunnar.
Auður Eir metur sjálf möguleika sína til að
sigra T biskupskjöri sem takmarkaða, en
hún gerir lítið úr þeirri röksemd að ekki sé
kominn tími til þess að kona verði biskup.
„Auðvitað er kominn tími til að kona verði
biskup," segir hún. „Það eru liðin 2000 ár.
Ég ætla að nota þennan tíma til þess að
koma fram okkar málefnum. Það er mál til
komið að við hrærum við þessari kirkju."
kon >r í kirkju