Vera - 01.12.1996, Blaðsíða 50

D R . CHRISTIAN ROTH FORSTJÓRI ÍSLENSKA ÁLFÉLAGSINS:
meira en aðeins sömu laun
Meðal mikilvægra markmiða fyrirtækisins á
undanförnum árum hefur verið að reyna að
auka möguleika kvenna á starfsframa innan
ISAL. Þetta er meira en aðeins sömu laun fyr-
ir sömu vinnu. Þetta eru skref í átt til jafnrétt-
is kvenna og karla til vinnu og í þjóðfélaginu.
Það er staðreynd aö konur geta gert
meira en þær fá að gera núna og þær vilja
gera meira þrátt fyrir allt mótlæti. Þetta þýð-
ir að karlar þurfa að vera virkari í fjölskyldu-
lífinu og konur þurfa að öðlast fleiri tækifæri
á öllum sviðum.
Forgangsatriði fyrir farsælli þróun í átt
til jafnréttis í fyrirtækjum eru þrjú:
• Það þarf að vera „pólitískur" vilji æðstu
stjórnenda til að gefa konum tækifæri, rétt
og möguleika á að þróast í starfi og færast
upp metorðastigann.
• Það er þörf fyrir konur, sem vilja fara
þessa leið í lífinu og vilja berjast fyrir fram-
förum og leysa vandamál sem upp koma
skref fyrir skref.
• Skilningur og aðstoð samstarfsmanna til
að hvetja konur til að fara sínar eigin leiðir
og eiga frumkvæði.
Hjá ISAL höfum við reynt að fara þessa
leið, stundum náð árangri, en stundum höf-
um við ekki haft erindi sem erfiði.
Tekist hefur verið á við eftirfarandi at-
riði hjá fyrirtækinu:
• Við teljum að jafnlaunastefna ríki hjá ISAL
og að samstaða viðkomandi verkalýðsfé-
laga og fyrirtækisins í því efni hafi komið
skýrt í Ijós í síðustu kjarasamningum í júní
1995. Þá var samið um fækkun launaflokka
og er eftir það langflest verkafólk í einum og
sama launaflokki, hvort sem um er að ræða
t.d. störf f mötuneyti og ræstingum eða störf
í framleiðsludeildum.
• Konur og karlar hafa sömu möguleika til
ábyrgöarstarfa innan ISAL. Nefna má að í
hópi deildarstjóra, en þeir heyra beint undir
forstjóra, er nú 1 kona af samtals 5 deildar-
stjórum. Hún hefur nú veriö valin til að taka
við starfi forstjóra um næstu áramót. Fleiri
konur eru í hópi stjórnenda og háskóla-
menntaðra sérfræðinga hjá ISAL, þótt þær
séu í miklum minnihluta, en rétt er að geta
þess í þessu sambandi að lítil hreyfing er á
starfsmönnum ISAL, og kemur það t.d. fram
í því að meðalstarfsaldurfastráðinna starfs-
manna er um 19 ár.
• í hlutastarfi eru nú 12 starfsmenn, allt
konur, og hefurfyrirtækið stuðlað að því eft-
ir föngum að auðvelda slíka tilhögun. Þess
ber þó að geta að mikill og vaxandi hluti
starfa er unninn á vöktum og þótt hlutastarf
vaktavinnufólks komi vel til greina af hálfu
fyrirtækisins er þó ekki víst að það nýtist vel
foreldrum ungra barna.
• Um fæðingarorlof starfsmanna ISAL er í
gildi sérstakt samkomulag sem tryggir þeim
meiri rétt en lög og kjarasamningar kveða á
um, þ.e. óbreytt föst laun T 6 vikur.
Enginn munur er á möguleikum kvenna og
karla í sambærilegum störfum til námskeiða
og annarrra tilboða er varða endurmenntun
og möguleika á að auka hæfni í starfi.
• ISAL hefur frá upphafi gefið kost á iðn-
námi og starfsþjálfun. Þar sem hlutdeild
kvenna er lítil í þeim iðngreinum sem hér er
um að ræða, þ.e. rafvirkjun, vélvirkjun, bif-
vélavirkjun og rafeindavirkjun, hefur ISAL
reynt að auka hana og hefur þannig sérstak-
lega verið tekið fram í auglýsingum eftir iðn-
nemum aö stúlkur komi ekki síður til greina
en piltar. Við val umsækjenda er fjallað ýtar-
lega um þá sem taldir eru koma til greina,
og ef margir eru taldir jafn hæfir eru konur
látnar ganga fyrir. Þetta hefur leitt til þess
að 2 konur hafa nú lokiö iðnnámi hjá ISAL.
Það veldur þó vonbrigðum að mjög fáar
stúlkur hafa sótt um að komast t iðnnám hjá
ISAL.
• Hjá ISAL hefur um langt árabil markvisst
verið stefnt að aukinni hlutdeild kvenna I
störfum sem tiltölulega fáar konur hafa
gegnt, svo sem við framleiðslustörf í
kerskálum, steypuskála og skautsmiðju.
Nokkuð hefur áunnist í þessu efni þótt hæg-
ar hafi gengið en æskilegt væri. Því miðurer
það enn svo að mun færri konur sækja um
þessi störf en karlar, enda þótt tekið sé
fram I auglýsingum að konur komi ekki síð-
ur til greina en karlar. Hlutdeild kvenna í
föstu starfsliði ISAL er nú um 12% en tekist *
hefur að auka það hlutfall meðal sumar-
afleysingafólks T um 35%. Þar sem fjölga
þarf starfsmönnum vegna stækkunar ISAL
er stefnt aö því að nota það tækifæri til
þess að auka hlutdeild kvenna í framleiðslu-
störfum. Horfur eru á að árangur náist I því
og að konur verði T auknum mæli í hópi
þeirra sem við bætast.
Skoöun min og reynsla undanfarin átta
ár er í meginatriöum þessi:
• Ég þurfti að fylgjast betur með ráðningu og
gangi mála hjá konum heldur en körlum,
hlutirnir gengu ekki sjálfkrafa fyrir sig.
• Mér finnst að starfsandinn hafi breyst til
batnaðar alls staöar þar sem konur hafa i
komið inn í vinnuhóp.
• Konur setja skoðanir sína fram af meiri
hreinskilni og tilfinningu en karlar.
• Skoðanakönnun meðal allra starfsmanna
sýndi
- konur eru ánægðari með ISAL sem vinnustað.
- konur hafa minni möguleika á að hafa
bein áhrif á gæði framleiðslunnar.
- konur dæmdu störf mín sem forstjóra já-
kvæðar en karlar.
• Jafnrétti er að taka konum eins og þær
eru og viröa þann líffræöilega mun sem er á
kynjunum.
Éggleðstyfir að hafa í starfi mínu hjá ISAL haft
A
tækifæri til að vinna að þessum málum og
vona að starfsmenn ISAL hafi notið góðs af.