Vera - 01.10.1997, Síða 36
Re-Design - Hagkaups-
sloppum breytt í gyöjuklæöi
Við skoðuðum fyrst búðina. Lin heldur
námskeið í fatahönnun og saumi fyrir ung-
ar stúlkur sem hafa flosnað upp úr námi
eða vinnu. I bakhúsinu er saumastofa þar
sem gömlum druslum er breytt í tískufatn-
að. Hagkaupsslopparnir hanga þar á slám
og bíða eftir að verða breytt í gyðjukjóla.
Það er ótrúlegt að sjá hvernig vonlaus
gerviefni geta breyst í fallegar flíkur.
„Þótt ég sé hönnuður sjálf finnst mér
erfitt að klippa í nýtt efni. Mér finnst miklu
skemmtilegra að vinna falleg og spennandi
föt upp úr gömlum flíkum.“ Fötin í búð
Kvennahússins eru á vægast sagt sann-
gjörnu verði. Það gerir heldur ekkert til þótt
konur séu blankar, því þá geta þær bara tek-
ið með sér gömul föt og haft vöruskipti.
Margar íslenskar konur á ferð
„Hingað koma þó nokkuð margar íslenskar
konur. Nokkrar hafa tekið þátt í námskeið-
unum hjá mér, t.d. Birna, voðalega skemmti-
leg teknóstelpa með fullt af góðum hug-
myndum. Það koma margar íslenskar konur
í búðina til að kaupa sér föt. Eftir Hró-
arskelduhátíðina í sumar var t.d. krökkt
hérna af íslenskum stelpum að máta föt.“
Konur geta séð fyrir sér
sjálfar
„Ég lít á Kvennahúsið sem griðastað þar
sem ungar konur geta öðlast sjálfstraust til
að koma sér í gang. Það er mjög spennandi
að vinna með ungum stelpum sem eiga
erfitt með að finna sér fótfestu annars stað-
ar. Ekki síst þegar þær uppgötva eigin
styrkleika og springa út. Það var t.d. at-
vinnulaus hönnuður á námskeiði hjá mér.
Núna er hún farin að selja fötin sín í búð og
getur lifað af eigin vinnu í stað þess að bíða
eftir hjálp annarra.“
Fyrirlestrarnir eru nefndir eftir danska
kvenskörungnum Thit Jensen.
Thit og ofte
Ur búðinni héldum við upp á efri
hæðir hússins. Fyrst litum við inn
í kaffisöluna, Kvindecaféen, en
þar er allt nýmálað og uppgert.
Ekkert eimir eftir af gömlu spýtu-
kassastemningunni. Hér geta kon-
ur utan úr bæ haldið einkasamkvæmi. Eins
og stendur er kaffisalan aðeins opin einu
sinni í mánuði þegar svokallaðir Thit og ofte
fyrirlestrar eru haldnir. Þeir eru vel sóttir, t.d.
tókst 83 konum að troða sér inn fyrir á síð-
asta fyrirlestur en þá töluðu sálfræðingarnir
Birgitte Blum og Susi Frastein um parasam-
bönd í framtíðinni. í því sambandi benti Lin
á tilvitnun í breska félagsfræðinginn Ant-
hony Giddens, þar sem hann segir lesbísk
sambönd hugsanlega vera fyrirmynd fyrir
önnur parasambönd í framtíðinni. Næsti
fyrirlestur verður um náttúrulækningar. Lin
sjálf er hreyfingarfræðingur og sér fyrir sér
að konur geti boðið upp á nudd og aðra
heilsubót fyrir lítinn pening í Kvennahúsinu.
Vagina Dentata
„Kannastu við Vagina Dentata?" spurði
Lin mig en ég þurfti að hugsa mig um.
Smám saman rifjaðist upp fyrir mér af hafa
lesið um hettuklæddar konur sem mölvuðu
rúður í klámbúðum. Vagina Dentata er
hópur ungra kvenna sem hefur aðsetur á
efstu hæð hússins. Þær voru áður virkar í
sjálfstjórnarhópunum svokölluðu („auton-
ome“, þ.e. hústakar sem oft hafa lent í
átökum við lögregluna á undanförnum
árum) þar til þær fengu nóg af yfirgangi
piltanna. Þær stofnuðu kvennahópinn Vag-
ina Dentata og berjast nú gegn kúgun
karlasamfélagsins og vilja eiga sitt kynferði
í friði. Ósjálfrátt reikaði hugurinn til
kvennanna sem urðu þreyttar á að hella
upp á te fyrir byltinguna fyrir aldarfjórð-
ungi eða svo.
Sumarbúðir, sálfræðihjálp
og söngur
Á annarri hæð Kvennahússins hefur Femo-
hópurinn aðstöðu, en það er elsti kvenna-
hópur hússins. Hópurinn stendur fyrir ár-
legum sumarbúðum kvenna á eyjunni
Femo. Á sömu hæð er Brunhilde starfrækt
en það er ókeypis sálfræðiráðgjöf fyrir kon-
ur. Auk þessa fer fram tónlistarkennsla í
húsinu og kvennakór heldur æfingar.
Pilluát karlasamfélagsins
Ég tók eftir að bæklingar um andleg efni
lágu frammi á borðum. Tímarnir hafa
breyst síðan við ræddum ákaft um hvort
umhverfismál og andleg ræktun væru hluti
af kvennabaráttunni. Rauðsokkurnar að
heiman svöruðu því til að konur öðluðust
ekki frelsi af því að baka sjálfar sitt brauð.
Ég spyr því Lin hvort henni finnist andleg
ræktun vera hluti af kvennabaráttunni.
„Mér finnst liggja beint við að konur leiti
annarra lækningaaðferða en í pilluátið sem
TH/T JiNSCH
W
karlasamfélagið býður
upp á. Ég er sjálf kinesi-
olog og hef haft áhuga á
andlegum málum í tutt-
ugu ár. Þess vegna
hlakka ég til þegar kon-
ur geta farið að lækna
aðrar konur gegn vægu
verði hér í húsinu.“
Blúndur og gagnsæjar
blæjur
Gluggakista búðarinnar ber einnig vott um
breytta tíma þar sem hún er þakin gínum í
dramatískum fatnaði. Það hafa mörg vötn
runnið til sjávar síðan byltingarsinnaðar
konur földu hár sitt með lituðum bleyjum.
„Ég hef ekki verið með í kvennahreyfing-
unni frá byrjun," segir Lin. „Fyrir tæpum
þrjátíu árum var ég útlitsteiknari hjá tíma-
ritinu Cosmopolitan í New York. Þegar
bandaríska kvennahreyfingin gagnrýndi
kvenímynd tímaritsins fannst mér þær hafa
töluvert til síns máls. Um það leyti sem
Gloria Steinem byrjaði með Ms. Magazine
flutti ég aftur til Danmerkur. Það eru ekki
nema átta ár síðan ég fór að vinna hér í
Kvennahúsinu. Við höfum rætt mikið um
hvernig við ættum að innrétta búðina. Ekki
síst þegar við ákváðum að skreyta gluggann
með gínum. Fötin sem við saumum og selj-
um eru engan veginn kynlaus en mér finnst
t.d. gagnsæja efnið laða fram gyðjuna í kon-
unni sem klæðist þeim. Þau gera ekki lítið
úr konunni, eins og auglýsingar þar sem far-
ið er með konur eins og lifrarkæfu.“
X-Reklamer
„Sjálf er ég með í hóp“, segir Lin „sem kall-
ast X-reklamer. Við erum orðnar þreyttar á
misnotkun kvenlíkamans í auglýsingum.
Sjáðu bara bjórauglýsingar þar sem flösk-
um er breytt í kvenlíkama sem karlneyt-
andinn á svo að teyga á. Eða líttu á þessa
auglýsingu frá listasafninu Arken." Hún
bendir mér á mynd af nakinni konu sem
teygir úr sér og lygnir augum aftur. „Ein-
hverjum kratafauskum í stjórn safnsins hef-
ur eflaust fundist þessi mynd vera tilvalið
agn til að laða gesti að. Þessi mynd hefði
örugglega ekki orðið fyrir valinu ef safn-
stjórinn væri kona.“
Húsiö heimt úr helju
„Við leigjum húsið af borginni. Fyrir tveim-
ur árum átti að selja það ofan af okkur en
með umræðu í fjölmiðlum og aðstoð góðra
kvenna tókst að bjarga húsinu. En eins og
þú sérð eru ekki margar af gömlu rauð-
sokkunum eftir. I dag eru það ungu kon-
urnar sem setja svip sinn á húsið."
Það er farið að kvölda þegar ég kveð Lin
Bernbom van Roe. Þá erum við búnar að
standa í dyragættinni í hálftíma og ræða
um heima og geima. Þegar við loksins
kveðjumst hef ég komist að því að margt er
að gerast í húsi sem ég hélt að væri löngu
búið að loka. Næsta dag er ferðinni heitið í
Dannerhúsið, fyrsta kvennaathvarfið.