Ritmennt - 01.01.2002, Blaðsíða 116

ÓLAFUR J. ENGILBERTSSON
RITMENNT
8alhal)alk
door l)alldor Cmm
Mynd eftir Anton Pieck, hol-
lensk útgáfa Sölku Völku,
1938.
Mynd eftir Anton Pieck í
sömu bók.
þær voru eftir Snorra Svein Friðriksson. Snorri freistaði þess að
fara millileið hlutgervingar og huglægrar túlkunar í vatnslita-
myndum sínum. Flestar birtust myndirnar fyrst með lestri
skáldsins á sögunni í Sjónvarpinu á jólum 1986. Snorri Sveinn
gekk síðan enn lengra í átt að einföldun hlutgervingar persóna og
atvika í útgáfu sama útgefanda á smásögunni Jóni í Brauðhús-
um í bókarformi fimm árum síðar. Þar er Snorri með mótaðri og
formfastari stíl í myndlýsingum sínum. Myndirnar eru dregnar
sterkari dráttum, en jafnframt er hið huglæga andrúm fyllra og
svipmeira.
Þorvaldur Skúlason gerði athyglisverðar kápur um trílógíuna
um Jón Hreggviðsson og Snæfríði íslandssól 1943-46, íslands-
klukkuna, Hið ljósa man og Eld í Kaupinhafn. Kápan um Eld í
Kaupinhafn nær einkum og sér í lagi að fanga vel inntak þeirra
atburða sem verkið fjallar um; þá óreiðu sem ríkti í Kaupmanna-
höfn í brunanum mikla 1728 og fann sér áfram farveg í huga
handritasafnarans Arnasar Arnæusar. íslandsklukkan lcom svo
út á norsku árið 1951 með ævintýralegri kápumynd Finns
Havrevolds. Önnur útgáfa var gefin út í Noregi 1957 með kápu
eftir Ulf Aas með ögn dempaðra yfirbragði sem var þó í skilget-
inni línu við ævintýraheim Mið-Evrópu. Túlkun Hans Jorgens
Tonings á íslandsklukkunni í norsku útgáfunni frá 1972 var
hinsvegar gerólík og óhlutbundin en með skírskotun til táknsæ-
is. Karl Erik Forsberg gerði kápu er sýndi einfalda og stílhreina
snævi þakta strönd fyrir sænsku útgáfuna á íslandsklukkunni
sem var gefin út 1949. Forsberg gerði einnig áþeldcar en misgóð-
ar kápur um útgáfurnar á í túninu heima 1979 og Úngur eg
var/Sjömeistarasögunni 1980. Gerður Ragnarsdóttir var fengin
til að gera kápumynd fyrir sænslcu útgáfuna er lcom út 1985 og
var öllu þjóðlegri með sýn yfir Þingvelli, þar sem Jón Hreggviðs-
son vappar dimmleitur um grund.
Þorvaldur Skúlason myndlýsti í félagi við Gunnlaug Scheving
og Snorra Arinbjarnar hina umdeildu útgáfu Halldórs á
Brennunjálssögu er lcom út 1945 með lcröftugum teilcningum.
Þorvaldur gerði og kápur um þriðju og fjórðu útgáfuna á
Gerplu er komu út 1956 og 1983 í svipuðum anda og teikning-
arnar í Brennunjálssögu. Það er fróðlegt að bera saman lcápur
Svavars Guðnasonar við frumútgáfu Gerplu 1952 og þessi verlc
Þorvaldar. Á meðan Svavar lætur stjórnast af abstralct liughrif-
112