Vera - 01.06.2001, Síða 46

áratugarins róttækur og villtur. Nekt og
það að raka sig ekki undir höndunum!
(Bonnie hlær dátt). Síðan er auðvitað
fullt af ungum konum sem halda að
nú sé bara allt í besta lagi. Þær gera
sér enga grein fyrir því hversu auðveld-
lega þær geta tapað aftur t.d. réttinum
til fóstureyðinga eða réttindum sam-
kynhneigðra. En ég óttast að þær
muni reka sig á. Eitt af því sem gerist í
kvennasögukúrsunum mínum er að
nemendurnir verða meðvitaðri, þau
hafa fullan skilning á þeim málefnum
sem femínismi stendur fyrir en þau
eru samt treg til að skilgreina sig sem
femínista. Hér er ímyndin mikilvæg.
Femínisti er kona sem er óaðlaðandi
og helst lesbía. Þessi ímynd skelfir
þau. Núna er gífurleg áhersla á hið út-
litslega, að líta vel út, vera falleg og
flott. Femínismi er hinsvegar tengdur
því að vera „ósmart." Fólk heldur að
femínismi snúist um það að nota ekki
snyrtivörur og vilja ekki mála sig. En
þessar ungu stelpur vilja vera sætar og
falla í kramið hjá strákum. Það sem
dregur ungar konur hinsvegar út á
götu í mótmælagöngur eru mál sem
snerta fóstureyðingar og takmarkanir
barneigna. Þær eru kynferðislega virkar
þannig að þessi mál snerta þær per-
sónulega. Þær hafa hins vegar ekki
rekið sig ennþá á óréttlæti í launamál-
um, það gerist ekki fyrr en þær eru
búnar að Ijúka námi og komnar út á
vinnumarkaðinn. En líkamsímyndir eru
stórmál, anorexía er til dæmis annað
af tveimur vinsælustu ritgerðarefnun-
um hjá mér, hitt er umskurn kvenna í
Afríku. Stelpurnar eru mjög meðvitað-
ar um að kynferðisleg nautn er eitt-
hvað sem þær eiga rétt á en á sama
tíma hatast þær út í líkama sinn. Þetta
er algjör þversögn. Krakkar eru farin að
lifa virku kynlífi mjög ung og „stefnu-
mótanauðganir" eru stórt vandamál.
Innan háskólans, sem er auðvitað lok-
aður heimur og ekki endilega dæmi-
gerður fyrir bandarískt samfélag, eru
Það sem mér finnst
sorglegast er að alls-
staSar eru mjög klárar
ungar stelpur sem
leggja ekki í að taka
kvennafræSikúrsa af því
þær óttast að fólk geri
grín að þeim eða þær
fái á sig lesbíustimpil.
líkamsímyndir aðal áhyggjuefni
stelpna, nauðganir eru í öðru sæti og
svo rétturinn til fóstureyðinga. Eitt af
stóru jákvæðu málunum í Bandaríkj-
unum núna tengist hinsvegar konum
og íþróttum. Miklar umræður hafa átt
sér stað um níunda lið stjórnarskrár-
innar en þar eru lög sem eiga að
tryggja konum og kvennaíþróttum
jafna fjármögnun, aðstöðu og tæki-
færi. Loksins er komið atvinnulið í
kvennafótbolta og aukin velgengni og
tækifæri kvenna í íþóttum er eitthvað
sem allir geta sameinast um, óháð þvi
hvort fólk er femínistar eða ekki.
Krökkunum bregður virkilega við að
heyra að mæður þeirra máttu ekki
spila körfubolta. Sjálf kenni ég áfanga
í sögu um konur og íþróttir og hann
dregur að fullt af stelpum og strákum.
Við snérum okízur nú að málefnum
samkynfmeigðra í Bandaríkjunum og
þar fórum við svolítið út um víðan völl.
Samfélag samkynhneigðra er mjög
klofið um þessar mundir og þar eru
misgóðir hlutir að gerast. En þetta eru
góðir tímar til að vera ungur og „gay."
Margir háskólar bjóða upp á stuðning
fyrir ungt fólk sem er að „koma út" og
það hafa fallið mikilvægir dómar sem
hafa bætt lagalegu stöðuna. Hatur og
ofbeidi gegn samkynhneigðum er
hinsvegar ennþá mikið vandamál og í-
haldssöm trúaröfl standa í veginum
fyrir þvf að hægt sé að fjalla um sam-
kynhneigða í skólakerfinu. Kvenna-
fræði, kynjafræði og „hinseginfræði"
standa þannig öll frammi fyrir sams-
konar vanda. Enginn vill taka á þess-
um málum nógu snemma af því þau
eru skilgreind sem „fullorðinsmál". Sú
staðreynd að 6 og 7 ára krakkar öskra
hommi eða lessa á skólalóðinni sýnir
hinsvegar að þau komast mjög ung í
tæri við þetta tungmál en fá ekki tæki-
færi til að ræða það og læra hvað að
baki býr fyrr en þau eru komin upp í
háskóla. Og það er langt bil. Margir
skólar eru tregir til að kenna kvenna-
sögu vegna þess að þar er fjallað um
aðgang að getnaðarvörnum og kynlíf,
eitthvað sem ekki má ræða um í 10 ára
bekk. Ef þú hinsvegar lifir af í skóla-
kerfinu þangað til þú ert orðin átján,
máttu loksins fara að skoða þína eigin
sögu. Sagan sem þú lærir fram að því
er saga hvítra, gagnkynhneigðra karla.
Hér er skortur á fyrirmyndum átakan-
legur. Konur, litaðirog samkynhneigðir
eru ósýnileg í sögunni og þau sem til-
heyra minnihlutahópum geta því
hvergi séð sjálf sig eða sína líka í sög-
unni. Umburðarlyndi er eitt af því sem
fyrirfinnst ekki í skólakerfinu. Sjálf hef
ég það fyrir sið að „koma út sem
lesbía" fyrir bekknum þegar önnin er
um það bil hálfnuð og reyna þannig
að vera jákvæð fyrirmynd.
*Sojourner Trulh var svörl kona, fyrrverandi
þræll og virk í barátlunni gegn þrælahaldi í
Bandaríkjunum. Hwrt flulti fræga ræðu á
fundi með hvtlum kvenréttindakonum árið
1851 sem hófsl á orðunum „Ain't I a wom-
anT eða „Er ég ekki kona?" Þarsem hún
minnli á tilvist svarlra kvenna sem höfðu ver-
ið með öllu ósýnilegar innan bandarísku
kvennahreyfingarinnar á 19. öld.